Teennagel zit los of nagel valt eraf: oorzaken & behandeling

Losse of loszittende teennagels die eraf zijn gevallen of zijn verwijderd, zullen meestal binnen anderhalf jaar terug groeien. Teennagels groeien gemiddeld 1 millimeter per maand. Een schimmelinfectie aan de nagel kan er voor zorgen dat de nagel geheel of gedeeltelijk loslaat. Een losse teennagel kan ook het gevolg zijn van een verwonding. Schimmelinfecties of verwondingen moeten adequaat behandeld worden om ervoor te zorgen dat de teennagel goed groeit. Een verwonding kan ontstaan door bijvoorbeeld het dragen van te krappe schoenen of ergens heel hard tegenaan te stoten. Gedeeltelijk loslatende teennagels komen ook voor bij nagelpsoriasis. Dit is vaak moeilijk te behandelen.

• Teennagel zit los of nagel valt eraf
• Behandeling van teennagel die er spontaan afvalt
• Teennagel zit los: oorzaken
• Schimmelinfectie
• Letsel aan de teennagel
• Psoriasis
• Wanneer de teennagel verwijderen?
• Complicaties
• Wanneer een dokter bezoeken?
• Hoe nieuwe nagel goed houden?
• Prognose
• Preventie
• Nagels kort houden
• Constante druk voorkomen
• Nagelaandoeningen goed behandelen

Teennagel zit los of nagel valt eraf

Als een teennagel los zit of eraf valt, kan dat verschillende oorzaken hebben. Hier zijn enkele mogelijke redenen:

• Trauma: Als je je teen hard stoot of beknelt, kan dit leiden tot een losse of gebroken nagel. De nagel kan ook volledig loskomen als gevolg van trauma.
• Schimmelinfectie: Een schimmelinfectie van de nagel kan ervoor zorgen dat de nagel losser wordt en uiteindelijk afvalt.
• Nagelziekte: Er zijn verschillende nagelaandoeningen die kunnen leiden tot een losse of afvallende nagel. Bijvoorbeeld nagelpsoriasis en nagelschimmel.
• Medicijnen: Sommige medicijnen kunnen de nagelgroei verstoren, waardoor de nagel losser wordt en uiteindelijk afvalt.

Als je merkt dat je teennagel los zit of eraf valt, is het uiteraard van belang om de oorzaak vast te stellen en de juiste behandeling te krijgen. Het kan verstandig zijn om je huisarts re raadplegen, vooral als de nagel erg pijnlijk is, geïnfecteerd lijkt te zijn of als er andere symptomen zijn, zoals roodheid of zwelling.

Behandeling van teennagel die er spontaan afvalt

Wanneer de teennagel eraf begint te vallen, is het verstandig om dit te laten beoordelen door je huisarts. In eerste instantie kan behandeling bestaan uit:

• een vijl gebruiken om ruwe randen te verwijderen
• schoonmaken van het nagelbed
• het gebied bedekken met een verbandje
• zorgvuldig gedeeltelijk loszittende nagels knippen
• het eventueel laten zitten van het resterend deel van de nagel

Als de onderliggende oorzaak niet adequaat wordt behandeld, kan dit ervoor zorgen dat de nagel niet goed aangroeit of helemaal niet meer groeit. In geval van infectie kan medicatie nodig zijn.

Teennagel zit los: oorzaken

Er zijn verschillende oorzaken van het een loszittende nagel of een nagel die eraf valt. Deze omvatten schimmelinfecties, verwondingen en psoriasis. Er zijn een aantal minder vaak voorkomende oorzaken, zoals bijwerkingen van medicijnen en andere zeldzamere ziekten, die niet veel mensen treffen.

Schimmelinfectie

Schimmels kunnen groeien op vele delen van het lichaam, inclusief tussen de nagel en het nagelbed, een zogeheten schimmelnagel. Wanneer dit gebeurt, loop je het risico dat de teennagel eraf valt.

Er zijn echter enkele aanwijzingen waar iemand op kan letten voordat een nagel losraakt. De tekenen van schimmelinfectie zijn onder andere:

• witte of gelige verkleuring van de nagel
• een vieze geur
• dikkere teennagels
• ongebruikelijke teennagelvorm (afwijkingen)
• afgebrokkelde nagels
• broze nagels of nagels die gemakkelijk breken

Schimmelinfecties komen vaker voor wanneer de huid of nagel kapot is. Voornaamste oorzaken en risicofactoren zijn onder meer:

• ouder worden
• gespleten nagels
• voetschimmel
• diabetes

Het behandelen van een schimmelnagel is vaak lastig. Het kan met een antischimmelcrème of -zalf, maar vaak helpt dat niet goed. Orale schimmeldodende medicijnen zijn ook mogelijk, maar deze kennen vaak vervelende bijwerkingen. In extreme gevallen kan een ingreep nodig zijn om de nagel te verwijderen.

Het voorkomen van teennagelschimmel kan gemakkelijker zijn dan het behandelen van de infectie. Je kan teennagelschimmel voorkomen door:

• de voeten droog houden
• de nagels kort te houden
• vaak van schoenen te wisselen
  Balletdansers lopen een groter risico op letsel aan de teennagels / Bron: Gabriel Saldana, Wikimedia Commons (CC BY-SA-2.0)
• dagelijks schone sokken aan te trekken
• slippers dragen in vochtige openbare ruimtes, zoals kleedkamers en douches in sportscholen en zwembaden

Letsel aan de teennagel

Verwondingen zijn een veel voorkomende oorzaak van het loslaten van een teennagel. Zelfs kleine verwondingen kunnen een flinke impact hebben. Typische verwondingen kunnen bestaan uit:

• een fiets- of auto-ongeluk
• een zwaar voorwerp op de teen laten vallen
• fysiek contact sporten
• ballet of andere veeleisende vormen van dans
• met de teen op een hard oppervlak stampen

Bij een verwonding zal de teennagel vaak zwart of paars worden als bloed zich onder de nagel verzamelt, wat subunguaal hematoom wordt genoemd. Het bloed oefent druk uit op de nagel, die na enkele weken kan loslaten. Wanneer het hematoom meer dan een klein deel van de nagel bedekt, of als er intense pijn of kloppende pijn is, is het verstandig om een afspraak te maken met de huisarts. Een arts kan mogelijk de druk verlichten door een klein gaatje met een naald te maken, waardoor het bloed kan weglopen.

In veel gevallen kun je zelf de verwonding thuis behandelen. Dit kun je doen door onder meer de volgende maatregelen:

• de voet hooghouden
• koud kompres toepassen
• regelmatig een verbandje aanbrengen
• gebruik van pijnstillers zoals paracetamol of ontstekingsremmers, zoals ibuprofen
• het gebied schoonmaken met antibiotische zalven
• het wegknippen van gekartelde randjes van de nagel

Afhankelijk van welke teen is aangetast en in hoeverre de nagel is beschadigd, kan het tot 18 maanden duren voordat een teennagel volledig is teruggegroeid. Het is belangrijk om goed passende schoenen en sokken te dragen en de nagel kort te houden om verder letsel te voorkomen.

Psoriasis

Psoriasis is een veel voorkomende auto-immuunziekte die schilferige, rode plekken op de huid veroorzaakt. Het gaat bij psoriasis om een steriele ontstekingsreactie van de huid, gecombineerd met een versnelde huiddeling. Psoriasis verschijnt meestal op de huid, maar grofweg de helft van de mensen met deze aandoening ervaart het ook aan hun vingernagels of teennagels. Dit staat bekend als nagelpsoriasis. Nagelpsoriasis kan op elke leeftijd ontstaan en is niet besmettelijk.

Slechts 5 procent van de mensen zonder psoriasis op hun huid krijgt nagelpsoriasis. Met andere woorden: slechts 5% van de mensen met nagelpsoriasis hebben daarnaast geen klachten aan de huid of gewrichten.

Wanneer psoriasis onder de nagel verschijnt, is het vaak mild en veroorzaakt het minimale problemen. De opbouw van huidcellen kan echter op dezelfde manier werken als bloedvorming onder een beschadigde nagel; er ontstaat een verdikking van de huid onder de nagel en uiteindelijk kan de druk ervoor zorgen dat de nagel eraf valt.

Symptomen van psoriasis onder de teennagel bestaan uit:

• gele of bruine nagelverkleuring
• dikke nagels
• dwarse groeven of lijnen in de nagels (Beau-lijnen)
• kleine putjes in de nagels
• Het afbrokkelen van de nagel

Veel van de symptomen van psoriasis en schimmelinfecties zijn vergelijkbaar.

Bij nagelpsoriasis is een zalfbehandeling de eerste keuze. Wanneer psoriasis in de nagelwortel zit, kan behandeling met corticosteroïdeninjecties in de nagelwortel zinvol zijn. De arts kan ook tabletten of capsules voorschrijven, bijvoorbeeld methotrexaat of acitretine.

Wanneer de teennagel verwijderen?

Als slechts een deel van een teennagel is afgevallen, is het essentieel om het resterende deel van de nagel op zijn plaats te laten. Zorg ervoor dat je voorzichtig de gekartelde of ongelijke randen bijknipt of bijvijlt. Dit helpt verdere verwonding en schade (trauma) te voorkomen. Een dode teennagel kan een hoop ongemak en pijn opleveren en deze kan door de huisarts worden verwijderd. Hiermee kan een infectie worden voorkomen en het kan de genezing bevorderen.

Complicaties

Als je de beschadigde nagel met een veerbandje of pleister afdekt, bescherm je het letsel en houd je het gebied schoon. Bij verdere beschadiging loop je risico op een secundaire bacteriële infectie. Tekenen van infectie kunnen bestaan uit:

• pus
• bloeden
• koorts
• pijn
• roodheid of zwelling

Wanneer een dokter bezoeken?

Schimmelinfecties die niet verdwijnen met zelfzorgmaatregelen en vrij verkrijgbare middelen, moeten door je huisarts worden beoordeeld. Raadpleeg ook je huisarts las je vermoedt dat er sprake is van een bacteriële infectie in of rond de nagel, of als je een verwonding hebt opgelopen die medische zorg behoeft. Bij nagelpsoriasis kan de arts medicijnen voorschrijven.

Hoe nieuwe nagel goed houden?

Na ongeveer zes weken zie je dat er een nieuwe nagel verschijnt. Het duurt meestal ongeveer anderhalve jaar voordat een teennagel teruggroeit (van de nagelriem naar de punt). Je kunt als volgt de voortgang volgen:

• Als je niet zeker weet waarom je teennagel er is afgevallen, doe je er verstandig aan het probleem te identificeren en te verhelpen voordat de nieuwe nagel verschijnt want anders loop je het risico dat het probleem zich zal herhalen.
• Als je de oude teennagel door een schimmelinfectie bent kwijtgeraakt, behandel de nieuwe nagel dan ook met antischimmelmiddelen.
• Houd de nieuwe nagel glad en kort om te voorkomen dat rafelige randen de sokken vastgrijpen en afbreken of dat langere teennagels tegen de schoenen stoten en schade veroorzaken.
• Houd je voeten droog, verwissel vaak van sokken en vermijd het blootsvoets lopen in openbare kleedkamers om infecties te voorkomen.
• Was dagelijks je voeten met water en zeep en kies voor ademende sokken.
• Als de nieuwe nagel scheef terug groeit of misvormt blijkt te zijn, raadpleeg dan je huisarts.
• Als er verdikking of verkleuring is, houd dan het gebied schoon en droog en gebruik antischimmelmiddelen. Als het niet verdwijnt, raadpleeg dan een arts voor sterkere schimmelwerende crème.

Prognose

Een afgevallen teennagel is meestal geen groot medisch probleem, maar het kan pijnlijk en vervelend zijn. Ook kan het als cosmetisch storend worden ervaren. In sommige gevallen kan een beschadigde of losmakende teennagel geïnfecteerd raken of kan het een teken zijn van een ernstiger medische aandoening. Je kunt zelf maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat het nagelbed schoon en beschermd blijft. Bij vermoeden van een infectie, kan medische zorg aangewezen zijn.

Preventie

Nagels kort houden

Een lange teennagel of een ruwe rand kan vast komen te zitten op de hoek van een deur of een dik tapijt, dus houd de nagels kort en knip ze recht af. Maar knip je nagels ook weer niet te kort. Je kunt je nagels het beste knippen als je net onder de douche vandaan komt, aangezien je teennagels zijn dan nog zacht zijn.

Constante druk voorkomen

Constante druk, zoals een hamerteen die tegen de binnenkant van je schoen wrijft, kan leiden tot een losse teennagel. Ga naar een podotherapeut als je voetproblemen hebt.

Nagelaandoeningen goed behandelen

Een schimmelinfectie, psoriasis en ziekten die van invloed zijn op de bloedsomloop, zoals de ziekte van Raynaud, kunnen ertoe leiden dat je teennagel afbreekt of afbrokkelt. Volg de instructies op van de arts om deze problemen goed te behandelen en de kans op problemen en complicaties te verkleinen.

Lees verder

• Loslatende nagel (onycholyse): oorzaken van nagelloslating
• Broze nagels: oorzaken en behandeling van brokkelige nagels
• Pijnlijke nagel: symptomen en oorzaken van pijn onder nagels
• Nagelriemontsteking (paronychia): symptomen en behandeling
• Nagelpsoriasis: symptomen, oorzaken, behandeling en prognose