Gevoelloosheid in handen: Oorzaken van verdoofd gevoel

De handen bevatten enkele gevoelige aanraakreceptoren die zijn verbonden met de hersenen door een zenuwnetwerk. Wanneer druk op of schade ontstaat aan één van deze zenuwen, krijgen de hersenen mogelijk niet alle sensorische informatie die de handen uitzenden. Hierdoor ontstaat mogelijk een verdoofd gevoel in de hand of handen. Gevoelloosheid in de hand of handen kent veel oorzaken, zoals de inname van alcohol alsook een aandoening zoals multiple sclerose. De arts zoekt de onderliggende oorzaak op, adviseert de patiënt om een gezonde levensstijl te hanteren en zet mogelijk medicatie en/of andere behandelingen in om de verdoofde handen te verhelpen.

• Auto-immuun en verdoofd gevoel in handen
• Guillain-Barré-syndroom
• Multiple sclerose
• Syndroom van Sjögren
• Systemische lupus erythematosus
• Hart en bloedvaten en verdoofde gevoelens in de handen
• Beroerte
• Hartaanval
• Vasculitis
• Ziekte van Raynaud
• Hersenen en centraal zenuwstelsel en doofheid aan hand
• Brachiale plexusletsel
• Hersentumor
• Ontstekingsziekten en gevoelloosheid in de handen
• Reumatoïde artritis
• Sclerodermie
• Diagnose en behandeling van verdoofd gevoel in de handen
• Diagnose
• Behandeling
• Preventie van verdoofd gevoel in de handen

Auto-immuun en verdoofd gevoel in handen

Guillain-Barré-syndroom

Het Guillain-Barré-syndroom is een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem per ongeluk de zenuwen aanvalt en schade veroorzaakt die resulteert in een verlamde hand. Vaak ontstaat eerst een luchtweginfectie, buikgriep of een andere infectieziekte. Andere symptomen van het Guillain-Barré-syndroom zijn prikkelende gevoelens in de vingers, tenen, enkels of polsen, zwakte in de benen, een slecht looppatroon, een snelle hartslag (tachycardie), urine-incontinentie en fecale incontinentie (ongewild en plots verlies van de stoelgang) en moeite met het bewegen van het gezicht, zoals kauwen (kauwproblemen).

Multiple sclerose

Multiple sclerose is een aandoening waarbij het immuunsysteem een vetachtige stof aanvalt die de zenuwvezels van de hersenen en ruggenmerg beschermt. De aandoening kenmerkt zich door doofheid van de hand. De meeste patiënten krijgen voor het eerst te maken met multiple sclerose als ze tussen de twintig en dertig jaar zijn, al komt de ziekte mogelijk op elke leeftijd tot uiting. Vrouwen zijn daarnaast twee keer vaker dan mannen getroffen door de auto-immuunaandoening. Spierzwakte, dubbelzien (diplopie) en verlamming van een hand zijn mogelijke symptomen van multiple sclerose.

Syndroom van Sjögren

Het syndroom van Sjögren is een auto-immuunziekte die voornamelijk de klieren aanvalt die tranen en speeksel produceren. Ook ontstaat soms weefsel- of orgaanschade in andere lichaamsdelen. Droge ogen, een droge mond, een jeukende huid, een chronische hoest, gevoelloosheid en tintelingen in de handen en voeten en ernstige vermoeidheid komen mogelijk tot uiting. De behandeling is afhankelijk van de symptomen en welk lichaamsdeel aangetast is. Een schrijft oogdruppels, medicijnen om speeksel te verhogen, NSAID's of immunosuppressiva (medicijnen om het immuunsysteem te onderdrukken) voor.

Systemische lupus erythematosus

De auto-immuunziekte systemische lupus erythematosus veroorzaakt ontstekingen in veel organen en weefsels, waaronder de gewrichten, het hart, de nieren en de longen. De symptomen komen en gaan. Wanneer de ontsteking druk veroorzaakt op zenuwen, ontstaat zenuwschade met gevoelloosheid of tintelingen in de handen als gevolg. Verder komen nog andere mogelijke symptomen voor zoals:

• concentratieproblemen
• een gevoeligheid voor de zon
• een vlindervormige huiduitslag op het gezicht
• gewrichtspijn
• gewrichtsstijfheid
• gezwollen gewrichten
• hoofdpijn
• kortademigheid
• koude vingers en tenen die blauw worden (fenomeen van Raynaud)
• problemen met het gezichtsvermogen
• vermoeidheid
• verwardheid

Hart en bloedvaten en verdoofde gevoelens in de handen

Beroerte

Gevoelloosheid of tintelingen aan de hand zijn mogelijk een teken van een beroerte (onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen met lichamelijke en mentale symptomen). Andere vroege symptomen zijn een scheve glimlach, plotselinge ernstige hoofdpijn, een onduidelijke spraak (dysartrie) of problemen met denken, duizeligheid en wazig zien. Bij deze tekenen is het verstandig om direct naar de spoedeisende dienst van het ziekenhuis te gaan. Een beroerte treft ook jongeren en fysiek actieve personen.

Hartaanval

Bij een hartaanval treden ernstige verstoppingen in de belangrijkste bloedtoevoer van het hart op. Dit resulteert in pijn op de borst, evenals tintelingen en gevoelloosheid in één van de armen. Andere symptomen zijn bijvoorbeeld misselijkheid, duizeligheid, kortademigheid, zweten, schouderpijn, onverklaarbare vermoeidheid en tintelingen en gevoelloosheid langs beide kanten van het lichaam. Een hartkatheterisatie is nodig.

Vasculitis

Vasculitis (bloedvatontsteking) treedt op wanneer het immuunsysteem zichzelf aanvalt en een ontsteking van de bloedvaten veroorzaakt. De symptomen hangen af van het getroffen lichaamsgebied maar bestaan bijvoorbeeld uit vermoeidheid, koorts, gewichtsverlies, nachtelijk zweten, een huiduitslag en zenuwproblemen (zoals gevoelloosheid of zwakte). De behandeling is afhankelijk van de onderliggende oorzaak van de vasculitis. De arts zet bijvoorbeeld steroïden of andere immunosuppressiva (medicijnen die het immuunsysteem onderdrukken) in.

Ziekte van Raynaud

Doofheid aan de hand in combinatie met ijzig koude vingers, wijst op de ziekte van Raynaud. Bij deze aandoening vernauwen de kleinere slagaders die bloed naar de huid voeren, waardoor de bloedstroom afgeremd is. De ziekte van Raynaud brengt mogelijk ondraaglijke pijn met zich mee. Sommige patiënten hebben tijdens een episode aan witte of blauwe vingers. De oorzaak van deze aandoening is niet bekend (anno september 2024), maar vrouwen lopen wel meer kans op de aandoening. Meestal ontstaan de symptomen wanneer de patiënt tussen 15 en 30 jaar oud is.

Hersenen en centraal zenuwstelsel en doofheid aan hand

Brachiale plexusletsel

De armplexus is een complex netwerk van zenuwen die zich uitstrekken van de wervelkolom naar elke schouder. Dit netwerk verzendt signalen tussen de wervelkolom en de schouders, de armen en de handen. Wanneer er een verwonding of compressie van dit zenuwnetwerk optreedt, kan een brachiale plexusletsel ontstaan. Dit kan leiden tot gevoelloosheid, tintelingen en pijn in de handen, schouders en armen. Meestal is de oorzaak van een brachiale plexusletsel een verwonding door een ongeval of trauma zoals een auto-ongeluk of een val. De behandeling varieert van fysiotherapie tot chirurgie.

Hersentumor

Wanneer een hersentumor in de nabijheid van zenuwen of de hersenschors is gelokaliseerd, kan dit druk uitoefenen en veroorzaakt dit pijn, gevoelloosheid of tintelingen in de handen. Andere symptomen zijn hoofdpijn, veranderingen in het gezichtsvermogen, evenwichtsproblemen, en veranderingen in geestelijke gesteldheid of cognitieve functies. Beeldvormende technieken zoals MRI-scan en CT-scan worden gebruikt om hersentumoren te diagnosticeren en te evalueren.

Ontstekingsziekten en gevoelloosheid in de handen

Reumatoïde artritis

Reumatoïde artritis is een chronische ontstekingsziekte die de gewrichten aantast en leidt tot ontsteking en schade aan het kraakbeen en de botten van de handen. Dit kan leiden tot symptomen zoals gewrichtspijn, zwelling en stijfheid, evenals gevoelloosheid en tintelingen door zenuwcompressie. Het verloop van de ziekte varieert per patiënt. Medicijnen, fysiotherapie en soms chirurgie worden ingezet om de symptomen te beheersen.

Sclerodermie

Bij sclerodermie vormt zich een harde laag van bindweefsel in de huid en de onderliggende weefsels. Dit kan leiden tot een beperkte beweeglijkheid en gevoelloosheid in de handen door beschadiging van de bloedvaten en zenuwen. Andere symptomen zijn een strakke huid, vingerafwijkingen en gewrichtspijn. De behandeling richt zich op het verlichten van symptomen en het verbeteren van de functie.

Diagnose en behandeling van verdoofd gevoel in de handen

Diagnose

De arts begint met een anamnese en lichamelijk onderzoek om mogelijke oorzaken van gevoelloosheid in de handen te bepalen. Aanvullend onderzoek kan bestaan uit bloedonderzoek, elektrodiagnostische tests (zoals EMG), neuroimaging (zoals MRI- en CT-scan), en zenuwconducetie-onderzoek.

Behandeling

De behandeling is gericht op de onderliggende oorzaak van de gevoelloosheid en kan bestaan uit medicatie, fysiotherapie, en/of chirurgie. Voor aandoeningen zoals carpaletunnelsyndroom kunnen splints en chirurgie worden toegepast. Bij auto-immuunziekten kan medicatie zoals corticosteroïden en immunosuppressiva worden voorgeschreven. Regelmatige opvolging en evaluatie zijn cruciaal voor het monitoren van de voortgang en aanpassen van de behandeling indien nodig.

Preventie van verdoofd gevoel in de handen

Preventie richt zich op het verminderen van risicofactoren en het bevorderen van een gezonde levensstijl. Dit kan onder meer inhouden:

• het vermijden van herhaalde handbewegingen en het nemen van pauzes bij repetitieve werkzaamheden
• het handhaven van een gezonde voeding en lichaamsgewicht
• regelmatige lichaamsbeweging om een goede bloedsomloop te bevorderen
• het dragen van beschermende uitrusting bij risicovolle activiteiten
• het tijdig behandelen van chronische ziekten en aandoeningen

Een proactieve benadering van gezondheid en welzijn kan bijdragen aan het voorkomen van aandoeningen die verdoofd gevoel in de handen veroorzaken.

Lees verder

• Gevoelloosheid in benen en voeten: Oorzaken verdoofd gevoel
• Gevoelloosheid in gezicht: Oorzaken van verdoofd gevoel
• Jeukende handen: Oorzaken van jeuk aan handpalm en handrug
• Koude handen en voeten: Oorzaken, symptomen en behandelingen
• Handpijn: Oorzaken van en symptomen bij een pijnlijke hand