Brandende keel: Oorzaken van branderig gevoel in keel

Een branderige keel is meestal geen ernstig symptoom. Dit is meestal het resultaat van een veel voorkomende infectie zoals een verkoudheid of een keelontsteking. Sporadisch resulteert een brandend gevoel aan de keel uit een ernstige aandoening. Een brandende keel die het gevolg is van een medische aandoening gaat meestal vergezeld met andere symptomen. Treden deze bijkomende tekenen op, dan is het verstandig om een arts te raadplegen. In andere gevallen verhelpen veel thuismiddeltjes het branderige gevoel in de keel.

• Alcohol en branderig gevoel aan de keel
• Brandende mond-syndroom
• Droge keel
• Gastro-oesofageale reflux
• Infecties
• Griep
• Keelontsteking door groep A-streptokokkenbacteriën
• Klierkoorts
• Peritonsillar abces
• Postnasale drip
• Verkoudheid
• Kanker
• Slokdarmontsteking
• Zwangerschap
• Behandeling van branderige keel
• Alarmsymptomen bij brandende keel

Alcohol en branderig gevoel aan de keel

Een verbrand gevoel in de keel komt voor door alcoholmisbruik. Alcohol doet namelijk de slokdarmsfincter (sluitspier) ontspannen waardoor deze volledig opent. Hierdoor gaat de maaginhoud weer helemaal uit de maag naar de keel, wat zorgt voor keelirritatie en een brandende sensatie in de keel.

Brandende mond-syndroom

Wanneer de patiënt een brandend gevoel in de mond ervaart, kampt hij mogelijk met het brandende mond-syndroom. Deze aandoening resulteert uit een droge mond of een zenuwprobleem. Het brandend gevoel ast mogelijk ook de keel, de wangen, de lippen, de tong en het gehemelte aan. Andere symptomen zijn smaakverlies, een metaalachtige of bittere smaak in de mond en een verhoogde dorst.

Droge keel

Het brandende gevoel in de keel is mogelijk veroorzaakt door uitdroging en irritatie. Een lage luchtvochtigheid in huis leidt mogelijk tot uitgedroogde weefsels in de mond, neus en keel. Alle luchtwegen en omliggende zachte weefsels in de luchtwegen zijn bekleed met speciale kanalen die slijm afgeven om deze gebieden te beschermen tegen irriterende stoffen en om de weefsels vochtig te houden. Een gebrek aan vocht leidt tot irritatie in de vorm van een brandend gevoel in de keel.

Gastro-oesofageale reflux

Bij gastro-oesofageale reflux gaat zuur uit de maag terug naar de slokdarm. Af en toe reikt het zuur tot aan de keel. Dit agressieve zuur zorgt dan voor een branderig gevoel achteraan in de keel en borst. Daarnaast krijgt de patiënt te maken met een zure smaak of bittere smaak in de keel en mond. Andere symptomen zijn onder meer:

• chronische keelirritatie
• een brokgevoel in de keel
• een chronische hoest / hoesten
• een hese stem
• een zure vloeistof achter in de keel proeven
• overmatig slijm in de keel
• pijn op de borst
• problemen met slikken
• voortdurend de keel schrapen

Na het eten van een grote maaltijd of het in bed liggen verergeren de symptomen.

Infecties

Griep

De griep (influenza) is een virale infectie die veel symptomen deelt met een verkoudheid, maar een griep is doorgaans ernstiger. Een longontsteking is een mogelijke complicatie van de griep. De symptomen starten meestal binnen één à vier dagen na de blootstelling aan het griepvirus. De patiënt presenteert zich naast een branderige keel met volgende mogelijke tekenen:

• braken
• diarree
• een loopneus
• een verstopte neus
• hoesten
• hoofdpijn
• keelpijn
• koorts
• rillingen
• spierpijn
• vermoeidheid

Keelontsteking door groep A-streptokokkenbacteriën

Een keelontsteking veroorzaakt door groep A-streptokokkenbacteriën komt vaak voor. De verspreiding van deze bacteriële infectie gebeurt via besmette luchtdruppeltjes door het hoesten of niezen. Bekende symptomen zijn:

• braken
• een algemeen ziek gevoel
• een brandend gevoel in de keel
• een huiduitslag
• gezwollen klieren in de nek
• keelpijn
• koorts
• misselijkheid
• rode, gezwollen amandelen met witte strepen
• slikproblemen

Antibiotica bestrijden de infectie, al verlichten vrij verkrijgbare pijnstillers mogelijk ook de klachten.

Klierkoorts

Klierkoorts is een zeer besmettelijke virale infectie veroorzaakt door het Epstein-Barr-virus. De verspreiding van het virus verloopt via lichaamsvloeistoffen zoals speeksel. De symptomen starten vier tot zes weken nadat het virus het lichaam is binnengedrongen en bestaan uit.

• brandende pijn in de keel
• een uitslag
• extreme vermoeidheid
• gezwollen klieren in de nek en oksels
• hoofdpijn
• koorts
• pijn in het lichaam

Peritonsillar abces

Bij een peritonsillar abces ontstaat een infectie van het hoofd en de nek. Achteraan in de keel hoopt pus zich op, met een gezwollen en pijnlijke keel tot gevolg. Meestal ontstaat deze aandoening als complicatie van tonsillitis (keelamandelontsteking). Symptomen van een peritonsillair abces zijn onder meer:

• ademhalingsproblemen
• een branderige keel
• een zwelling van het gezicht
• gezwollen klieren in de nek
• hoofdpijn
• koorts
• moeite met het wijd openen van de mond
• moeite met slikken
• rillingen

Postnasale drip

In de neus vormt zich normaal gesproken slijm. Dit hoopt zich bij postnasale drip op aan de achterkant van de keel. De keelslijmen komen tot stand door een luchtweginfectie zoals een verkoudheid, maar ook allergieën zoals hooikoorts en koud weer veroorzaken dit symptoom. Doordat de vloeistof steeds druppelt in de achterkant van de keel, ontstaat irritatie waardoor de keelamandelen zwellen en brandende pijn ontstaat. Post-nasale drip (infusie) veroorzaakt nog andere klachten zoals:

• een brandend of kriebelend gevoel in de keel
• een loopneus
• een slechte adem
• een verstopte neus
• heesheid
• hoesten
• slijm in de keel

Verkoudheid

Een verkoudheid is een virale luchtweginfectie die vervelend maar meestal niet ernstig is. Twee tot drie verkoudheden per jaar zijn normaal bij volwassenen; kinderen zijn soms vaker aangetast. Een verkoudheid gaat gepaard met volgende mogelijke klachten:

• een keel die brandend aanvoelt
• een loopneus
• een verstopte neus
• hoesten
• hoofdpijn
• keelpijn
• lichaamspijn
• milde koorts
• niezen

De patiënt herstelt binnen zeven à tien dagen dankzij enkele huismiddeltjes.

Kanker

Af en toe wijst een brandende en pijnlijke keel op slokdarmkanker of keelkanker. De pijn en/of het brandend gevoel in de keel verdwijnen niet na één à twee weken in tegenstelling tot bij een infectie. Ook andere tekenen komen mogelijk voor zoals:

• braken
• constant maagzuur
• een brokgevoel in de keel
• een hese stem of een andere stemverandering
• een hoest die niet verbetert of bloed ophoesten
• moeite met slikken
• onverklaarbaar gewichtsverlies
• pijn op de borst

Slokdarmontsteking

Een branderig gevoel in de keel ontstaat mogelijk door een ontsteking van de slokdarm, hetgeen vaak resulteert uit gastro-oesofageale reflux. Maagzuur dat uiteindelijk terugstroomt in de keel via de slokdarm, veroorzaakt irritatie en een ontsteking. Radiotherapie van de nek, de inname van bepaalde medicijnen of een voedselallergie zijn enkele andere mogelijke oorzaken van een slokdarmontsteking. Naast het brandend gevoel aan de keel ontwikkelt de patiënt vaak slikpijn en slikproblemen.

Zwangerschap

Keelpijn en een brandend gevoel in de keel zijn vaak het gevolg van een zwangerschap: Het gevoel van een verbrande keel ontstaat als gevolg van een vertraagd spijsverteringsproces door de vrijgave van het hormoon progesteron.

Behandeling van branderige keel

Een rauwe, pijnlijke en brandende keel behandelt de patiënt vaak thuis met huishoudmiddeltjes:

• een luchtbevochtiger plaatsen om vocht aan de lucht toe te voegen (dit voorkomt een droge keel)
• ijs eten
• op een keelpastille zuigen
• veel extra vocht drinken zoals water
• vrij verkrijgbare pijnstiller nemen zoals paracetamol (Tylenol) of ibuprofen (Advil)
• warme vloeistoffen drinken zoals thee met honing
• zout water gorgelen

Alarmsymptomen bij brandende keel

Keelpijn en een keel die brandend aanvoelt zijn symptomen die vaak binnen enkele dagen tot twee weken verbeteren. Houden deze tekenen langer dan één week aan of zijn de klachten ernstig, dan is medisch advies noodzakelijk. Ook is het belangrijk om een arts te raadplegen wanneer één of meer van volgende symptomen optreden:

• bloed in het speeksel of slijm (bloed ophoesten)
• een huiduitslag
• een knobbeltje in de nek
• een schorre stem die meer dan twee weken aanhoudt
• koorts van 38 °C of hoger
• moeite met ademhalen
• problemen om de mond te openen
• pus op de amandelen
• slikproblemen

Lees verder

• Globus pharyngeus: Brokgevoel in keel (meestal onschuldig)
• Keelpijn: Oorzaken van pijn aan keel (pijnlijke keel)
• Brandende gevoelens: Oorzaken en locaties branderig gevoel
• Droge keel: Oorzaken en symptomen van uitgedroogde keel
• Jeukende (kriebelende) keel: Oorzaken en behandelingen