Gezonde oren: Tips voor bescherming van gehoorvermogen

Mensen zijn vrijwel de ganse dag blootgesteld aan allerlei erg zachte tot erg luide geluiden. Door blootstelling aan te harde geluiden, ontstaat sneller gehoorschade. Deze schade aan het gehoor is mogelijk permanent. Daarom is het belangrijk om tijdig preventieve maatregelen te treffen om gehoorverlies te voorkomen. Enkele eenvoudige tips zijn goed voor het beschermen van de oren. Oorproblemen mag een persoon nooit negeren. Deze verbeteren namelijk niet zonder de juiste behandeling. In de meeste gevallen zijn gehoorproblemen goed te voorkomen en behandelen, maar treden er enkele alarmsymptomen op, dan is medisch advies nodig.

• Arts raadplegen
• Regelmatig ooronderzoek laten uitvoeren
• Alarmsymptomen
• Bewegen
• Bescherming tegen geluiden
• Oordopjes gebruiken bij harde/luide geluiden
• Oren de tijd geven om te herstellen
• Volume lager zetten
• Geen wattenstaafjes in de oren gebruiken
• Medicijnen alleen zoals voorgeschreven innemen
• Oorgezonde voeding eten
• Bananen
• Broccoli
• Donkere chocolade
• Vis
• Oren droog houden
• Stress beheren

Arts raadplegen

Regelmatig ooronderzoek laten uitvoeren

Het gehoorverlies neemt gewoonlijk geleidelijk toe. Op regelmatige basis (liefst jaarlijks) een gehooronderzoek laten uitvoeren bij de huisarts of eventueel een audicien is daarom verstandig, zeker bij vijftigplussers. Op deze manier herkent de persoon sneller tekenen van gehoorverlies en is hij in staat om snel actie te ondernemen. Onbehandeld gehoorverlies is gekoppeld aan een verminderde de kwaliteit van leven en andere gezondheidsproblemen zoals een depressie, dementie en hartaandoeningen.

Alarmsymptomen

Oorinfecties veroorzaken tijdelijke gehoorproblemen. Kinderen jonger dan zeven jaar zijn vatbaarder voor oorontstekingen. Bij gehoorverlies / plotselinge doofheid, oorpijn, aan de oren trekken, erg veel huilen, een (bloederige) oorafscheiding, slaapproblemen, koorts, braken en andere tekenen van een infectie of gehoorproblemen is een bezoek aan de huisarts aanbevolen. Soms is medicatie zoals antibiotica vereist, maar af en toe is zelfs een operatie nodig om het gehoorvermogen te behouden of te verbeteren.

Bewegen

Bewegen is goed is voor de oren. Cardio-oefeningen zoals lopen, hardlopen of fietsen zorgen ervoor dat het bloed naar alle lichaamsdelen inclusief de oren terechtkomt. Hierdoor blijven de interne oorstructuren gezond en werken ze maximaal. Tijdens het fietsen draagt de persoon steeds een fietshelm. Vallen op het hoofd veroorzaakt namelijk snel een hersenschudding waardoor schade aan het gehoorvermogen ontstaat.

Bescherming tegen geluiden

Oordopjes gebruiken bij harde/luide geluiden

Ongeveer 15% van de mensen heeft door lawaai veroorzaakt gehoorverlies. Dit resulteert uit de blootstelling aan luide werk- of vrijetijdsomgevingen. Wanneer de persoon moet gaan schreeuwen om boven een geluid uit te komen, is sprake van gevaarlijke geluidsniveaus en ontstaat sneller gehoorschade door lawaai. Dit geldt bijvoorbeeld voor het geluid in clubs, op concerten, van grasmaaiers, van kettingzagen en van andere omgevingsgeluiden. Oordopjes zijn handig en gemakkelijk te verkrijgen. Het is zelfs mogelijk om een paar oordopjes op maat te laten maken voor de oren door een lokale hoorspecialist. De oordopjes van muzikanten zijn aangepast en bevatten filters waarmee een persoon gesprekken en muziek kan horen, maar waarmee toch schadelijke geluidsniveaus verminder worden. De kwaliteit van het originele geluid blijft zo natuurgetrouw mogelijk bij deze oordopjes.

Oren de tijd geven om te herstellen

Bij langdurige blootstelling aan luide geluiden, zoals bij een concert of een bar, hebben de oren tijd nodig om te herstellen. Daarom gaat een persoon best af en toe vijf minuten naar buiten om de oren te laten rusten. De oren hebben gemiddeld zestien uur rust nodig om te herstellen van avond uit met luide muziek.

Volume lager zetten

Gehoorverlies door lawaai wordt nog steeds erkend als één van de belangrijkste oorzaken van gehoorverlies. De Wereldgezondheidsorganisatie stelt dat maar liefst 466 miljoen mensen wereldwijd een matig tot zeer ernstig gehoorverlies hebben (cijfers 2020). Als een persoon van muziek wil genieten via een koptelefoon of oordopjes, beschermt hij best de oren door het volgen van de 60/60-regel. Het is namelijk aangewezen om niet langer dan zestig minuten per dag te luisteren naar muziek of andere geluiden. Dit doet de persoon best met een hoofdtelefoon met een volume van niet meer dan 60%. Het gebruik van een erg kleine koptelefoon, gedragen aan de binnenkant van het oor, is geen goed idee. Deze apparaatjes zijn vooral gevaarlijk omdat ze direct naast het trommelvlies passen. De persoon opteert indien mogelijk voor hoofdtelefoons die over het hele oor geplaatst kunnen worden. Alle luide muziek vormt een risico voor door lawaai veroorzaakt gehoorverlies. Ook bij een sociaal evenement is het van belang om de muziek op een volume te zetten dat mensen niet zal dwingen te schreeuwen om een gesprek te voeren.

Geen wattenstaafjes in de oren gebruiken

Vaak plaatsen mensen een wattenstaafje in de oren om oorsmeer uit de gehoorgang te verwijderen. Dit ritueel is echter ten stelligste af te raden. Een beetje oorsmeer in de oren is normaal en bovendien essentieel. Door het oorsmeer dringen stof en andere schadelijke deeltjes niet in de gehoorgang binnen. Het oor is zelfreinigend dus het is onnodig om de oren te reinigen met wattenstaafjes. Bovendien ontstaat mogelijk schade aan het trommelvlies door het plaatsen van wattenstaafjes in de gehoorgangen. Als de persoon overtollig oorsmeer heeft, reinigt hij dit best het gebied rond de gehoorgang voorzichtig met een vochtige handdoek. Hierdoor wordt het oorsmeer zachter, zodat deze uiteindelijk uit zichzelf wegvloeit. De beste oplossing is altijd om een arts op te zoeken bij de aanwezigheid van een oorprop die niet spontaan verdwijnt.

Medicijnen alleen zoals voorgeschreven innemen

Bepaalde medicijnen, zoals niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s) zoals aspirine, ibuprofen en naproxen, dragen mogelijk bij aan gehoorverlies. Daarom is het belangrijk om het medicatiegebruik en de mogelijke bijwerkingen met de arts te bespreken. De persoon neemt de medicatie enkel zoals voorgeschreven.

Oorgezonde voeding eten

Enkele voedingsmiddelen zijn gezond voor de oren.

Bananen

Magnesium is een essentieel mineraal in bananen. Bananen helpen beschermen tegen gehoorverlies door de bloedvaten uit te zetten en de bloedsomloop in de oren te verbeteren.

Broccoli

Broccoli is gevuld met allerlei voedingsstoffen zoals vitamine K, vitamine C en vezels. Deze voedingsstoffen helpen voorkomen dat vrije radicalen het delicate en gevoelige weefsel in de oren beschadigen.

Donkere chocolade

Donkere chocolade is een uitstekende bron voor zink. Dit mineraal is verantwoordelijk voor de versterking van het immuunsysteem, dat op zijn beurt de oren beschermt tegen infecties en de celgroei verbetert.

Vis

Vis, zoals sardines, tonijn, zalm en forel, zijn uitstekende bronnen voor omega 3-vetzuren en vitamine D. Omega 3-vetzuren helpen het hart te beschermen en het risico op gehoorverlies te verminderen. Vitamine D versterkt de middelste botten in het oor, waardoor het mogelijk is om osteopenie en otosclerose te voorkomen. Beide aandoeningen veroorzaken ernstig gehoorverlies.

Oren droog houden

Door overmatig vocht zijn bacteriën in staat om de gehoorgang binnen te dringen en aan te vallen. Dit resulteert dan mogelijk in een zwemmersoor of andere soorten oorinfecties, wat gevaarlijk is zijn voor het gehoor. De persoon gebruikt een handdoek om de oren zachtjes te drogen na het baden of zwemmen. Voelt de persoon water in het oor, dan kantelt hij het hoofd naar de zijkant en trekt hij voorzichtig aan de oorlel om het water uit het oor te laten lopen. Het gebruik van op maat gemaakte oordoppen voor zwemmers is een ander goed idee om de oren droog en gezond te houden. Op deze manier dringt water ook niet binnen in de gehoorgang. Deze doppen zijn zowel volwassenen als kinderen beschikbaar.

Stress beheren

Stress en angst zijn gekoppeld aan zowel tijdelijke als permanente tinnitus aurium (oorsuizen: een geluid in de oren horen). Een hoge mate van stress zorgt ervoor dat het lichaam in vecht- of vluchtmodus gaat. Bij deze een instinctieve reactie vult het lichaam zich met adrenaline wat nodig is om te vechten of vluchten voor gevaar. Dit proces zet veel druk op onder andere de zenuwen, de doorbloeding, de lichaamswarmte. Deze druk en stress verplaatst zich mogelijk naar het binnenoor en draagt dan bij aan de symptomen van tinnitus aurium. Het is daarom belangrijk om stress te verlichten.

Lees verder

• Oorinfecties: Soorten, symptomen en behandeling
• Perceptief en geleidend gehoorverlies: Oorzaken en symptomen
• Oorsmeer: Oorzaken van gewijzigde kleur, geur en textuur
• Oorprop: Overtollig oorsmeer verwijderen, o.a. met water
• Hoortoestellen: Problemen door dragen van hoorapparaat