Chromhidrosis: Aandoening met gekleurd zweet

Chromhidrosis (chromhidrose) is een zeldzame aandoening waarbij een patiënt gekleurd gaat zweten. Het zweet heeft een gele, groene, blauwe, bruine of zwarte kleur. Patiënten met deze aandoening hebben zweetklieren die te veel lipofuscine (een pigment in menselijke cellen) vormen of het lipofuscine is chemisch anders dan normaal. Gekleurd zweet verschijnt in de oksels, op het gezicht of in de donkere cirkel rond de tepels. De behandeling bestaat uit het sluiten van de zweetklieren door middel van een crème of botoxinjecties.

• Epidemiologie van chromhidrosis
• Oorzaken: Vorming van te veel lipofuscine door zweetklier
• Apocriene chromhidrosis
• Eccriene chromhidrosis
• Pseudochromhidrosis
• Symptomen: Gekleurde zweetafscheiding
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van gekleurd zweet
• Klieren ledigen
• Botoxinjecties
• Capsaïcinecrème
• Prognose van zweetaandoening

Epidemiologie van chromhidrosis

Chromhidrosis is zeldzaam maar incidentie- of prevalentiegegevens zijn niet gevonden in de geraadpleegde bronnen (oktober 2020). Apocriene chromhidrosis komt vaker voor bij mensen met een zwarte huidskleur dan bij mensen met een blanke huidskleur, maar chromidase van het gezicht komt alleen bij blanken tot uiting. Er is geen seksuele voorkeur voor chromhidrosis. Chromhidrosis presenteert zich voorts na de puberteit, wanneer de apocriene klieren worden geactiveerd. Er zijn echter zeldzame gevallen bij zuigelingen gemeld.

Oorzaken: Vorming van te veel lipofuscine door zweetklier

Twee klieren produceren zweet met name eccriene en apocriene klieren.

Apocriene chromhidrosis

Apocriene klieren scheiden een dik, melkachtig zweet af dat, eenmaal afgebroken door bacteriën, de hoofdoorzaak is van een lichaamsgeur. Chromhidrosis is meestal van apocriene oorsprong. Apocriene klieren zijn aanwezig in de genitale, axillaire (oksels), areolaire (tepelhof) regio en de gezichtshuid. Chromhidrosis treft echter enkel het gezicht, de oksels en de donkere cirkel rond de tepels. Een verhoogde concentratie van het lipofuscinepigment is verantwoordelijk voor het gekleurde zweet. Dit pigment wordt geproduceerd in de apocrieneklier.

Eccriene chromhidrosis

Eccriene klieren bevinden zich overal over het hele lichaam. Ze scheiden een heldere, geurloze vloeistof af die dient om de lichaamstemperatuur te reguleren. Eccriene chromhidrosis is zeldzaam en treedt op bij inname van bepaalde kleurstoffen of medicijnen.

Pseudochromhidrosis

Pseudochromhidrosis is van een extrinsieke etiologie waarbij een chemische stof op het huidoppervlak reageert met eccriene secreties zoals extrinsieke kleurstoffen, verven of chromogene (kleurbevattende) bacteriën.

Symptomen: Gekleurde zweetafscheiding

De patiënt heeft een geurloze gele, groene, blauwe, bruine of zwarte zweetafscheiding. Meestal melden patiënten een kleuring van hun hemd doordat het zweet van de oksels een andere kleur heeft, een verkleuring van de beha, of, minder vaak, vlekken op het gezicht of het tepelhof. Wanneer de zweetafscheiding is opgedroogd, verschijnen glinsterende, diep gekleurde vlekken. Een aura van warmte of een stekelig gevoel dat veroorzaakt is door emotionele of fysieke stimuli, treedt mogelijk op vlak voor het gekleurd zweet.

Diagnose en onderzoeken

De arts bekijkt de zweetplekken en neemt een gedetailleerde geschiedenis van de patiënt af om de omgeving en levensstijl van de patiënt door te nemen en om exogene oorzaken uit te sluiten. Een specifiek onderzoek voor het bevestigen van de aandoening is niet voorhanden anno oktober 2020.

Behandeling van gekleurd zweet

Apocriene chromhidrosis heeft geen volledig bevredigende genezing of behandeling anno oktober 2020.

Klieren ledigen

Patiënten kunnen de klieren handmatig of via medicatie ledigen om een symptoomvrije periode van ongeveer 48-72 uur te bereiken of totdat de klieren het pigment aanvullen.

Botoxinjecties

Botoxinjecties geven gemengde resultaten. Ze zijn vooral bruikbaar voor het verminderen van eccrien zweet bij patiënten met hyperhidrosis (overmatig zweten) maar zijn mogelijk ook gunstig voor het gekleurd zweet in het gezicht en onder de oksels.

Capsaïcinecrème

Verder zijn sommige patiënten gebaat met een behandeling van chromhidrosis met capsaïcinecrème. Capsaïcine, een kristallijn alkaloïde in rode pepers, is vaak inzetbaar voor de tijdelijk verlichten van pijn door reumatoïde artritis (ontsteking van gewrichten en organen), artrose (reumatische aandoening van het gewrichtskraakbeen) en neuralgieën (zenuwpijnen). De symptomen keren wel terug wanneer de patiënt stopt met de behandeling.

Prognose van zweetaandoening

Chromhidrosis blijft levenslang aanwezig, maar een langzame regressie van de ziekte komt voor bij apocriene chromhidrosis. De prognose voor chromhidrosis is voorts goed als de arts een extrinsieke oorzaak op de juiste manier kan identificeren en aanpakken.

Lees verder

• Hyperhidrose: Overmatig zweten door overactieve zweetklieren
• Anhidrose: Onvermogen om te zweten
• Zweethanden: Overmatig zweten aan handen en handpalmen
• Hematidrose: Bloed zweten door stress (zeldzaam symptoom)
• Warmte-uitslag (zweetuitslag): Uitslag met jeukende bultjes