Hemiparese en hemiplegie: Zwakte en verlamming aan één kant

Hemiparese is een medische term die duidt op zwakte aan de helft van het lichaam, terwijl hemiplegie verwijst naar verlamming aan één kant van het lichaam. Verlamming is een extreme vorm van zwakte en zenuwstoornissen en daarom is hemiplegie een extreme vorm van hemiparese. Deze neurologische aandoeningen zijn onder andere het gevolg van een beroerte of een hersenletsel. Hemiparese en hemiplegie interfereren beiden met de beweging en het gevoel. Beide neurologische aandoeningen zijn ondersteunend te behandelen. De vooruitzichten zijn variabel en gaan van een volledige verdwijning van de klachten tot blijvende ernstige functionele problemen.

• Oorzaken van hemiparese en hemiplegie
• Beroerte
• Andere oorzaken
• Symptomen
• Hemiparese
• Hemiplegie
• Behandeling van neurologische aandoening
• Prognose van zwakte of verlamming aan één kant van lichaam

Oorzaken van hemiparese en hemiplegie

Zowel hemiparese als hemiplegie zijn neurologische aandoeningen.

Beroerte

De meest voorkomende oorzaak van beide letsels is een beroerte die de bloedtoevoer naar de hersenen aantast. Wanneer een hersengebied getroffen wordt dat invloed heeft op beweging of waarneming, treedt mogelijk hemiparese of hemiplegie op. Het getroffen gebied is meestal het tegenovergestelde van de kant van de getroffen hersenkant, dus een verwonding aan de rechterkant van de hersenen tast de linkerkant van het lichaam aan.

Andere oorzaken

Enkele andere oorzaken van hemiparese en hemiplegie zijn onder andere:

• aangeboren aandoeningen zoals hersenverlamming (aandoening met symptomen aan spieren en bewegingen)
• herseneninfecties zoals meningitis (hersenvliesontsteking met hoofdpijn en stijve nek) of encefalitis (hersenontsteking)
• hersentumoren of andere hersenletsels
• schade aan de neuronen als gevolg van een degeneratieve aandoening zoals de ziekte van Parkinson (neurologische aandoening met bevingen)
• traumatische letsels, zoals een klap tegen het hoofd tijdens een auto-ongeluk

Af en toe treedt hemiparese of hemiplegie op door een psychologische ziekte, maar de artsen moeten dan het psychologisch probleem behandelen en niet het fysieke probleem

Symptomen

Milde tot matige zenuw- of hersenschade leidt tot hemiparese, terwijl matige tot ernstige zenuw- of hersenschade resulteert in hemiplegie. Bovendien ontstaan soms veranderingen in de symptomen, bijvoorbeeld wanneer zenuwen worden samengedrukt (zenuwcompressie) of het ruggenmerg gezwollen is. Vooral in het begin van een blessure is het onmogelijk om te bepalen of een patiënt hemiparese of hemiplegie zal overhouden.

Hemiparese

Hemiparese kenmerkt zich door zwakte aan één kant van het lichaam. Een patiënt met hemiparese ervaart mogelijk volgende tekenen:

• het Pusher-syndroom: Het Pusher-syndroom, dat ontstaat door een hersentrauma, zorgt ervoor dat een patiënt met hemiparese zijn gewicht verplaatst naar de getroffen zijde, waardoor motorische vaardigheden worden ondermijnd en lopen moeilijk en mogelijk pijnlijk wordt.
• moeilijkheden met motoriek, met name rechtstaan
• spierspanning op de niet-aangetaste zijde van het lichaam, die mogelijk overcompenseert voor verwondingen aan de hemiparetische kant
• tintelingen of andere vreemde gewaarwordingen aan slechts één kant van het lichaam.
• zwakte in grote gebieden aan één kant van het lichaam (bijvoorbeeld de armen niet kunnen opheffen)

Hemiplegie

Hemiplegie duidt op een verlamming aan één kant van het lichaam. Sommige patiënten met verlamming behouden nog een beetje gevoel. De mate waarin ze verlamd zijn, verandert mogelijk in de loop van de tijd. Het is voor artsen bijgevolg moeilijk om een duidelijke scheidingslijn vast te stellen tussen hemiparese en hemiplegie, vooral in het geval van milde hemiplegie en ernstige hemiparese. Wanneer de verlamming niet uitgebreid is, diagnosticeert de arts meestal hemiparese in plaats van hemiplegie.

Symptomen van hemiplegie zijn onder andere:

• ademhalingsproblemen
• een hand in een vuist houden
• moeilijk bewegen of het onvermogen om te bewegen aan één kant van het lichaam.
• moeite met de darm- of blaascontrole
• slikproblemen
• spraakproblemen
• veranderingen of verlies van gevoel aan één kant van het lichaam

Behandeling van neurologische aandoening

De behandeling van hemiparese en hemiplegie is vergelijkbaar. De arts kijkt naar de oorzaak van de symptomen en stelt hierop zijn behandeling af. Wanneer een infectie, tumor of een ander medisch probleem symptomen veroorzaakt, behandelt de arts eerst deze symptomen of aandoening. Wanneer een beroerte geleid heeft tot de neurologische aandoening, stelt hij volgende behandelingen voor:

• alternatieve behandelingen zoals acupunctuur en veranderingen in de voeding
• ergotherapie om de onafhankelijkheid te ondersteunen
• fysiotherapie en/of revalidatietraining: Snelle interventies, waaronder uitgebreide fysiotherapie en revalidatietherapie, verbeteren de kansen op een volledig herstel aanzienlijk.
• hulpmiddelen zoals een rollator of een rolstoel
• psychotherapie om de psychologische impact van een ernstig letsel aan te pakken

Prognose van zwakte of verlamming aan één kant van lichaam

Hemiparese en hemiplegie zijn onvoorspelbare aandoeningen. Tevens veranderen de symptomen vaak in de loop van de tijd. Sommige patiënten herstellen spontaan, zelfs zonder behandeling. Anderen boeken weinig vooruitgang, zelfs bij een uitgebreide behandeling. Over het algemeen geldt echter: hoe beter een patiënt meewerkt om bepaalde functies te herstellen, hoe groter de kans dat een volledig of gedeeltelijk herstel optreedt.

Lees verder

• Verlamming (paralyse): Soorten, oorzaken en symptomen
• Hersentrauma: Hoofdletsel door trauma met veel symptomen
• Hersengezondheid: Tips voor goede hersenfunctie
• Hersenverlamming: Symptomen aan spieren en bewegingen
• Ataxie: Problemen met coördinatie door schade aan hersenen