Tongkrampen (linguale dystonie): Oorzaken van tongspasmen

Tongkrampen (linguale dystonie) duidt op een aandoening waarbij spiercontracties of spasmen ontstaan aan de tong. Praat- en slikproblemen komen hierbij ook vaak tot stand. In veel gevallen is een tongkramp een symptoom van een andere aandoening of een bijwerking van medicijnen, dus het is belangrijk de arts hiervan op de hoogte te brengen. De spasmen aan de tong hebben mogelijk een impact op het leven van de patiënt, maar diverse medische behandelingen en zelfzorgmaatregelen verlichten de symptomen. De arts behandelt het onderliggend probleem en schrijft indien nodig (andere) medicatie en/of fysiotherapie voor.

• Oorzaken van tongkrampen
• Aandoeningen
• Medicatie
• Risicofactoren van tongspasmen
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van linguale dystonie
• Zelfzorg
• Professionele medische zorg
• Prognose van tongkramp
• Complicaties

Oorzaken van tongkrampen

Aandoeningen

Deze aandoening is het resultaat van een overmatige activiteit in de basale ganglia, de hersengebieden die spierbewegingen regelen. Tongkrampen zijn dan het gevolg van een aandoening zoals cerebrale parese (hersenverlamming: aandoening met symptomen aan spieren en bewegingen), multiple sclerose en een beroerte. Bewegingsstoornissen zoals dystonie of het syndroom van Meige, die onwillekeurige spiersamentrekkingen en spasmen veroorzaken, leiden mogelijk eveneens tot tongkrampen.

Medicatie

Soms is een tongkramp een bijwerking van bepaalde antipsychotica. Deze medicijnen zet de arts in voor de behandeling van psychiatrische aandoeningen, bepaalde soorten neurologische stoornissen en bepaalde maag- en darmaandoeningen

Risicofactoren van tongspasmen

Linguale dystonie begint meestal bij patiënten tussen de veertig en zeventig jaar. Vrouwen zijn vaker dan mannen aangetast door een tongkramp. Het risico op tongkrampen is hoger als een patiënt bepaalde antipsychotica gebruikt. Deze medicijnen veroorzaken soms de bijwerking tardieve dyskinesie, waarbij een patiënt repetitieve, onwillekeurige bewegingen ervaart, waaronder tongkrampen. Ook genetische factoren spelen een rol want diverse aandoeningen die leiden tot tongkrampen, zijn erfelijk.

Symptomen

De symptomen van linguale dystonie zijn gemakkelijk te herkennen. Patiënten ervaren tongbewegingen in alle richtingen. Patiënten met tongkrampen hebben ook spraakproblemen en slikproblemen. Tongpijn komt mogelijk ook tot stand. Bij stress of bij het praten zelf kampen patiënten met meer tongspasmen. De symptomen van krampen aan de tong nemen af wanneer patiënten ontspannen zijn of slapen.

Diagnose en onderzoeken

Er is geen enkele diagnostische test om te bepalen of een patiënt lijdt aan een tongkramp. Een arts stelt de diagnose op basis van een neurologisch onderzoek, een beschrijving van de symptomen en een medische geschiedenis en familiegeschiedenis.

Behandeling van linguale dystonie

Zelfzorg

Sommige patiënten vinden het nuttig om hun gezicht aan te raken om tongkrampen te stoppen. Andere patiënten vinden fluiten of kauwgom voordelig. Door stress te verminderen, verlichten ook tongspasmen.

Professionele medische zorg

De arts behandelt de aandoening die leidt tot de tongkrampen. Tongkrampen zijn vaak een bijwerking van bepaalde medicijnen. Door deze geneesmiddelen te vermijden, is het mogelijk om de tongkrampen te verlichten. De arts bespreekt samen met de patiënt andere medicatieopties die de tongkramp wellicht niet activeren of verergeren. Verder verlammen medicijnen zoals botox de spieren die tongkrampen veroorzaken. In bepaalde gevallen zet de arts spierverslappers in. Deze maken strakke spieren los wat ook minder snel zorgt voor tongkrampen. Een logopedist helpt bovendien patiënten met praat- en slikproblemen. Fysiotherapie versterkt ook de bestaande spieren waardoor de spiercontrole gemakkelijker wordt. Sommige patiënten zijn tot slot gebaat bij psychotherapie en steungroepen zodat ze beter leren omgaan met de tongkrampen.

Prognose van tongkramp

Wanneer een arts in staat is om het onderliggend probleem succesvol aan te pakken, verdwijnen de tongkrampen. In sommige gevallen blijft een gedeeltelijke tongkramp aanwezig ondanks de behandelingen.

Complicaties

De problemen die gepaard gaan met linguale dystonie leiden mogelijk tot gewichtsverlies of een verlies van het vermogen om te spreken. In extreme gevallen kan een patiënt stikken in voedsel.

Lees verder

• Spierkrampen & spierspasmen: Oorzaken, soorten & behandeling
• Dystonie: Bewegingsstoornis met spierspasmen en contracties
• Tongpijn: Oorzaken van pijnlijke tong (pijn aan tong)
• Tintelingen aan tong: Oorzaken van tintelende gevoelens tong
• Tong: Afwijkingen aan de kleur, vorm en textuur