Gebroken knie: symptomen en behandeling gebroken knieschijf

Een gebroken knie (ook bekend als patellafractuur, knieschijfbreuk of gebroken knieschijf) is een breuk van de knieschijf. De oorzaak van een gebroken knie is meestal een direct trauma aan de knieschijf, zoals een harde val op de knie of een harde klap op de knie krijgen, zoals kan optreden tijdens een frontale botsing met een auto waarbij je knieschijf tegen het dashboard aan klapt Je kan niet langer actief op de knie staan, het gewricht is duidelijk gezwollen en doet pijn. De behandeling, conservatief of chirurgisch, is afhankelijk van de fractuur.

• Wat is een gebroken knie?
• Vóórkomen
• Knieschijf
• Symptomen van een gebroken knieschijf
• Oorzaken en risicofactoren
• Onderzoek en diagnose
• Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
• Beeldvormend onderzoek
• Behandeling van een gebroken knie
• Conservatieve behandeling
• Chirurgische behandeling
• Ziekteverloop, herstel en prognose

Wat is een gebroken knie?

Vóórkomen

Met slechts ongeveer één procent is een gebroken knie of gebroken knieschijf een van de zeldzame fracturen bij mensen. Mannen hebben ongeveer twee keer zoveel kans om getroffen te worden als vrouwen. Een knieschijffractuur vereist zorgvuldig onderzoek en adequate behandeling.

Knieschijf

De knieschijf of patella verbindt de pees van de quadricepsspier (een vierkoppige spier aan de voorzijde van het bovenbeen) met de knieschijfpees en voorkomt dat de pees van de quadricepsspier rechtstreeks op het kniegewricht wrijft. De knieschijf is het grootste sesamoïde van het menselijk lichaam en is geïntegreerd in de extensor (strekspier) van het kniegewricht. Tijdens beweging glijdt de knieschijf over een overeenkomstige groef van het dijbeen.

Symptomen van een gebroken knieschijf

Een knieschijffractuur wordt gekenmerkt door zwelling en pijn in het kniegewricht. Het gewricht kan slechts in beperkte mate worden belast. Dit is echter geen duidelijk symptoom, omdat het kniegewricht soms kan worden gebogen ondanks een knieschijfbreuk. Indien een gebroken knieschijf is verschoven, dan kun je meestal een deuk in het gebied voelen. Vaak kan je bij een knieschijffractuur ook oppervlakkige huidafwijkingen zoals blauwe plekken en schaafwonden vertonen. In sommige gevallen is er een krakend geluid hoorbaar (krakende knie) en voelbaar zodra het kniegewricht wordt verplaatst (crepitus).

Oorzaken en risicofactoren

De oorzaak van een knieschijffractuur is meestal een direct trauma aan de voorkant van de knie als gevolg van een val of impact op het gebogen kniegewricht. Dit is meestal een dwarse botbreuk, waarbij het bot recht doormidden is gebroken. Een auto-ongeluk veroorzaakt vaak een knieschijfbreuk wanneer het kniegewricht hard tegen het dashboard komt. Je lijdt dan vaak ook aan andere verwondingen, vooral aan de dij of het bekken.

Bepaalde soorten sporten (zoals inline-skaten, in de Nederlandse volksmond beter bekend als skeeleren) kunnen ook een gebroken knie veroorzaken bij een val op de knie. Omdat de knieschijf direct onder de huid ligt, mondt een knieschijffractuur vaak uit in een open fractuur. Dit betekent dat botdelen naar buiten steken.

Een knieschijfbreuk kan ook optreden tijdens een operatie. Als bijvoorbeeld een knieprothese wordt geïmplanteerd achter de knieschijf, kan een knieschijffractuur een mogelijke complicatie zijn.

Onderzoek en diagnose

Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek

Als je vermoedt dat je getroffen bent door een gebroken knie, dan is het belangrijk om een arts te raadplegen. Om een ​​knieschijfbreuk te diagnosticeren, zal de arts eerst vragen stellen over wat er is gebeurd en je medische geschiedenis in ogenschouw nemen Sommige vragen van de arts kunnen zijn:

• Wat zijn je klachten?
• Ben je op het kniegewricht gevallen?
• Wat is er precies gebeurd?
• Kun je je knie nog steeds strekken en buigen?
• Heb je kniepijn?
• Had je al problemen in de knie, zoals pijn, beperkt bewegingsbereik of een eerdere knieschijfdislocatie of patella luxatie (een verschoven knieschijf).

De arts onderzoekt vervolgens het kniegewricht op zwelling en pijn en test hoe ver het kan worden verplaatst. Bij een knieschijffractuur kan het gestrekte been vaak niet meer worden opgetild als de art weerstand biedt.

Weefselvloeistof of bloed komt meestal de gewrichtsruimte binnen als gevolg van een gebroken knie, resulterend in een zogenaamde gewrichtseffusie of hemartrose (bloeding in een gewricht). Het resultaat van een intra-articulaire effusie van het kniegewrich is de typische 'zwevende patella'. De onderzoeker drukt tegen de knieschijf en het voelt alsof ze op het gewricht 'zweeft'.

De arts zal ook de omliggende zachte weefsels onderzoeken. Oppervlakkige schaafwonden zijn niet ongewoon. Ook benige verwondingen mogen niet over het hoofd worden gezien.

Beeldvormend onderzoek

Of de knie gebroken is of niet, kan goed vastgesteld worden middels een röntgenfoto van het kniegewricht. De knie wordt zowel vanaf de voorkant als vanaf de zijkant geröntgend. In een longitudinale breuk (langs de lengte van het bot) wordt bovendien een axiale opname (in de richting van de as van het lichaam) gemaakt.

Bovendien kunnen de knieschijfpees, de dijspieren en een ophoping van vocht in het gewricht worden aangetoond met behulp van echografie. Als er nog steeds onduidelijkheden zijn, kan een computertomografie (CT) worden uitgevoerd.

Behandeling van een gebroken knie

Het doel van het behandelen van een gebroken knie is het herstellen van het gewricht en het bewegingsapparaat. Afhankelijk van het soort breuk (zoals longitudinale of transversale breuk) en het breuktype (verplaatst of niet), wordt een knieschijffractuur conservatief of chirurgisch worden behandeld.

Conservatieve behandeling

Bij een niet-verschoven longitudinale fractuur, waarbij het kniegewricht nog steeds kan worden gestrekt, kan een conservatieve behandeling worden ingezet: de knieschijffractuur kan genezen zonder operatieve ingreep, met een spalk. Bij een dwarse botbreuk (het bot is recht doormidden gebroken) zal vaak een operatie worden uitgevoerd, zelfs al is de knieschijf slecht een klein beetje verschoven.

Het kniegewricht is ongeveer zes weken geïmmobiliseerd met een immobilisatiespalk. Het been mag gedeeltelijk worden belast met een maximum van 15 kilogram. Pas nadat de rustperiode van zes weken is verstreken, kan de spanning geleidelijk worden verhoogd tot het volledige lichaamsgewicht. Fysiotherapie ondersteunt de genezing.

Chirurgische behandeling

In de meeste gevallen van een gebroken knie is een operatie geïndiceerd, waarbij enkele dunne metalen pinnetjes en een metalen vlechtdraad om de knieschijf heen wordt geplaatst en soms worden er ook schroeven gebruikt. Het doel is om de patella of knieschijf anatomisch te reconstrueren. Als dit niet mogelijk is, moet de patella volledig worden verwijderd.

Ziekteverloop, herstel en prognose

In ongeveer 70 procent van de gevallen is de prognose voor een gebroken knieschijf meestal erg goed. Het bot geneest meestal binnen zes tot acht weken en het aangetaste been is dan weer volledig te gebruiken. Er kunnen echter een aantal complicaties optreden. Zo kan er artrose ontstaan door directe beschadiging van een gewricht na een breuk (posttraumatische artrose). Een andere mogelijke complicatie is krachtverlies van de dijspier, waardoor de knie onstabieler wordt. Een knieschijfbreuk brengt ook het risico met zich mee dat de knie achteraf niet meer zo mobiel is als vroeger.

Lees verder

• Verstuikte knie: symptomen en oorzaken van knieverstuiking
• Brandende knie: oorzaken van een brandende pijn in de knie
• Vocht in de knie: oorzaken van dikke knie of gezwollen knie
• Kniepijn of pijnlijke knie: pijn binnenkant of buitenkant
• Artritis: oorzaken, symptomen, behandeling & gezonde voeding