Latent autoimmune diabetes of adults (LADA)

Circa 15% van de patiënten die de diagnose van diabetes mellitus (suikerziekte) type 2 heeft gekregen, lijdt aan 'latent autoimmune diabetes of adults' (LADA). LADA is een vorm van diabetes mellitus type 1 die optreedt op volwassen leeftijd. De symptomen zijn vergelijkbaar met diabetes mellitus type 1, en bestaan uit onder andere meer plassen, extreme vermoeidheid en wazig zien. De behandeling van deze auto-immuunaandoening verloopt via insuline, een aangepaste voeding en regelmatige lichaamsbeweging. Het is belangrijk om de bloedsuikerspiegel onder controle te houden omdat anders de kans vergroot op complicaties.

• Synoniemen van latente auto-immuundiabetes bij volwassenen
• Oorzaken van vorm van suikerziekte
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van LADA
• Preventie van auto-immuunaandoening

Synoniemen van latente auto-immuundiabetes bij volwassenen

Bekende synoniemen van latente auto-immuundiabetes bij volwassenen (LADA) zijn:

• late-onset auto-immune diabetes of adulthood
• non-insulin requiring autoimmune diabetes (NIRAD)
• slow onset type 1 diabetes
• slowly-progressing type 1 diabetes (SPT1D)
• type 1.5 diabetes

Oorzaken van vorm van suikerziekte

LADA is een auto-immuunaandoening. Het eigen immuunsysteem vernietigt hierbij de insulineproducerende cellen (bètacellen) in de alvleesklier (het pancreas), wat leidt tot een tekort aan insuline voor de lichaamscellen. Het hormoon insuline zorgt ervoor dat het lichaam glucose (suiker) kan opnemen, de energiebron voor het lichaam. De glucose kan niet naar de lichaamscellen gaan bij LADA, waardoor deze zich ophoopt in het bloed. Dit leidt tot een verhoogde bloedsuikerspiegel (hyperglykemie) hetgeen na verloop van tijd resulteert in de symptomen van latent autoimmune diabetes of adults.

Symptomen

De symptomen van latente auto-immuundiabetes bij volwassenen zijn vergelijkbaar met de symptomen van andere vormen van suikerziekte met name polydipsie (overmatige dorst en drinken), polyurie (overmatig plassen), extreme vermoeidheid, een licht gevoel in het hoofd, honger ervaren direct na de maaltijd, gewichtsverlies, tintelingen en wazig zien. De tekenen ontwikkelen zich relatief langzaam, gedurende een periode van ten minste zes maanden. Deze symptomen treden veel trager op dan bij juveniele diabetes mellitus type 1 en veel sneller dan bij diabetes mellitus type 2.

Diagnose en onderzoeken

Volwassenen met LADA krijgen soms eerst ten onrechte de diagnose van diabetes mellitus type 2 op basis van hun leeftijd, vooral als ze risicofactoren hebben voor diabetes mellitus type 2, zoals een sterke familiegeschiedenis of obesitas (zwaarlijvigheid). De diagnose gebeurt meestal via een bloedonderzoek waarbij de arts het gucoseniveau meet en controleert of bepaalde antistoffen aanwezig zijn. De diagnose gebeurt het vaakst bij patiënten tussen de dertig en vijftig jaar oud.

Behandeling van LADA

Vaak reageert LADA aanvankelijk goed op een vergelijkbare behandeling (levensstijl en medicijnen) als diabetes mellitus type 2, maar de progressie van bètacelvernietiging kan hierdoor niet gestopt of vertraagd worden. De behandeling voor diabetes mellitus type 1 / LADA gebeurt bijgevolg uiteindelijk via de toediening van insuline. Hierdoor is het mogelijk om:

• de dood door diabetische ketoacidose (DKA) te voorkomen
• de glucosespiegel onder controle te krijgen
• een verdere vernietiging van resterende bètacellen te voorkomen
• het risico op diabetische complicaties te verminderen

Het is belangrijk dat de patiënt met behulp van een bloedglucosemeter regelmatig de bloedsuikerwaarden in het bloed controleert. Deze moeten tussen de 4 en 9 mmol/l blijven. Ook is regelmatige lichaamsbeweging en een aangepaste voeding noodzakelijk. Tot slot is een langdurige controle op complicaties essentieel.

Preventie van auto-immuunaandoening

Er zijn anno november 2019 geen bekende manieren om LADA te voorkomen.

Lees verder

• Diabetes mellitus type 1 (suikerziekte): Geen insuline
• Diabetes: Behandeling via o.a. educatie, voeding & insuline
• Hyperglykemie: Verhoogde bloedsuikerspiegel
• Auto-immuunaandoening: Lichaam tast eigen immuunsysteem aan
• Diabetische neuropathie: Zenuwschade door diabetes met pijn