CPAP-toestel voor behandeling van obstructieve slaapapneu

Bij patiënten met obstructieve slaapapneu veroorzaken obstructies (verstoppingen) in de luchtwegen perioden van apneu (lange pauzes in de ademhaling), soms gedurende vele seconden tegelijkertijd gedurende de nacht. Wanneer de patiënt periodes van apneu ervaart, daalt het zuurstofgehalte in het bloed, waardoor het hart harder moet werken om zuurstof door het lichaam te pompen. Dit leidt tot een verhoging van zowel de hartslag als de bloeddruk, wat de belasting op het hart verhoogt. Patiënten met obstructieve slaapapneu krijgen vaak het advies van hun arts om een CPAP-apparaat te gebruiken. CPAP staat voor continue positieve luchtwegdruk. Dit apparaat is een eenvoudig toestel dat lucht door een masker pompt, dat de patiënt ‘s nachts draagt. Het houdt de luchtwegen open terwijl de patiënt slaapt door lucht onder druk in de bovenste luchtwegen te sturen. Dankzij dit toestel verbetert de slaapkwaliteit van de patiënt en vermindert het risico op ernstige gezondheidsproblemen.

• Risico's van onbehandelde obstructieve slaapapneu
• Beroerte
• Congestief hartfalen
• Coronaire hartziekte
• Hartritmestoornissen
• Verhoogd kooldioxide in het bloed
• Andere risico’s
• Werking van CPAP-apparaat
• Onderdelen van het CPAP-toestel
• Het masker
• Een goede luchtafdichting
• De slang
• Luchtbevochtigers
• Onderhoud van het CPAP-toestel
• Nadelen en bijwerkingen van het CPAP-toestel

Risico's van onbehandelde obstructieve slaapapneu

Wanneer obstructieve slaapapneu niet adequaat wordt behandeld met een CPAP-apparaat zoals aanbevolen door de arts, kan dit leiden tot diverse ernstige gezondheidsproblemen. Veel patiënten met obstructieve slaapapneu kampen met hoge bloeddruk (hypertensie). Dit ontstaat wanneer de kracht van het bloed dat door de slagaders stroomt, verhoogd is. Indien de hoge bloeddruk niet wordt behandeld, kan dit schade aan het hart en de bloedvaten veroorzaken, wat kan leiden tot ernstigere aandoeningen.

Beroerte

Onbehandelde obstructieve slaapapneu verhoogt het risico op een beroerte, wat kan leiden tot ernstige invaliditeit of overlijden. Patiënten met obstructieve slaapapneu herstellen bovendien vaak langzamer van een beroerte, wat de impact van deze aandoening verder vergroot.

Congestief hartfalen

Onbehandelde obstructieve slaapapneu kan leiden tot congestief hartfalen. Deze hartaandoening ontstaat wanneer het hart niet in staat is om voldoende zuurstofrijk bloed naar de rest van het lichaam te pompen. Dit kan leiden tot vochtophoping in het lichaam, met symptomen zoals gezwollen enkels (gezwollen enkels), benen, en de longen (longoedeem), wat resulteert in ademhalingsproblemen.

Coronaire hartziekte

Obstructieve slaapapneu kan bijdragen aan de ontwikkeling van coronaire hartziekte (kransslagaderaandoening), waarbij plaque zich ophoopt in de slagaderwanden en deze vernauwt. Dit vermindert de bloedtoevoer naar het hart en kan leiden tot een hartaanval of zelfs tot voortijdig overlijden.

Hartritmestoornissen

Obstructieve slaapapneu kan hartritmestoornissen veroorzaken, waaronder atriumfibrilleren, een aandoening waarbij het hart trilt en vaak een onregelmatige en snelle hartslag vertoont. Perioden van apneu kunnen leiden tot een onregelmatige hartslag, wat in ernstige gevallen kan resulteren in een plotselinge dood.

Verhoogd kooldioxide in het bloed

Tijdens apneuperiodes dalen niet alleen de zuurstofwaarden in het bloed, maar stijgt ook het kooldioxidegehalte. Dit kan leiden tot hoofdpijn, geheugenverlies en algemene vermoeidheid.

Andere risico’s

Obstructieve slaapapneu kan ook leiden tot vermoeidheid, slaperigheid, hoofdpijn, een verminderde kwaliteit van leven en een verhoogd risico op ongevallen met motorvoertuigen.

Werking van CPAP-apparaat

CPAP-apparaten zijn de meest gebruikte behandeling voor obstructieve slaapapneu. CPAP staat voor ‘Continuous Positive Airway Pressure’ (continue positieve luchtwegdruk). Een CPAP-apparaat kan worden gebruikt met een masker dat alleen de neus bedekt (neusmasker), of een masker dat zowel de neus als de mond bedekt (gezichtsmasker). Het masker, dat is aangesloten op een pomp, zorgt voor een constante luchtstroom in de neusholtes om de luchtwegen open te houden en de obstructies te verhelpen. Door de voortdurende druk van de CPAP blijft de luchtweg open, waardoor de zuurstofwaarden in het bloed op peil blijven en het kooldioxidegehalte niet te hoog wordt. De meeste patiënten die CPAP gebruiken, ervaren een onmiddellijke verbetering van hun symptomen en melden een verhoogde energie en mentale alertheid gedurende de dag. Bovendien zijn partners vaak tevreden omdat het apparaat het harde snurken en de geluiden van apneu dempt.

Onderdelen van het CPAP-toestel

Het masker

CPAP-maskers zijn beschikbaar in verschillende stijlen en maten:

• maskers die het gehele gezicht bedekken
• maskers die zowel neus als mond bedekken: Deze zijn geschikt voor patiënten die door de mond ademen tijdens de slaap, een verstopte neus hebben, of nog steeds snurken met een neusmasker
• maskers die alleen over de neus passen: Geschikt voor patiënten die de mond gesloten houden tijdens de slaap
• neuskussentjes die tegen de neusgaten passen

Een goede luchtafdichting

Het masker is voorzien van een zacht, flexibel kussen dat tegen het gezicht rust. Dit kussen moet goed passen om een comfortabele draagervaring te garanderen, zonder pijn te veroorzaken en een goede afdichting te waarborgen zonder luchtlekken. Een slecht passende masker kan leiden tot een ineffectieve afdichting.

De slang

De flexibele slang voert lucht van het toestel naar het masker. Het kan comfortabeler zijn als de slang boven en achter het hoofd loopt. Sommige patiënten passen de positie van de machine aan om een comfortabele routing van de slang te vinden.

Luchtbevochtigers

Sommige patiënten vinden het comfortabeler als hun CPAP-apparaat is uitgerust met een luchtbevochtiger. Deze bevochtigt en verwarmt de lucht uit de machine, wat kan helpen bij het verminderen van droge of geïrriteerde luchtwegen. Sommige klinieken bieden standaard luchtbevochtigers aan, terwijl andere dit alleen aanbieden als de patiënt aangeeft dat de lucht uit de machine onaangenaam koud en droog is.

Onderhoud van het CPAP-toestel

Een CPAP-machine wordt geleverd met instructies voor gebruik, reiniging van de onderdelen en het vervangen van de filters. Het is cruciaal om de instructies van de fabrikant nauwkeurig op te volgen om de effectiviteit en levensduur van het toestel te waarborgen.

Nadelen en bijwerkingen van het CPAP-toestel

Sommige patiënten vinden CPAP-maskers aanvankelijk ongemakkelijk. De meeste mensen wennen aan het apparaat na twee tot twaalf weken gebruik. Het kan nodig zijn om extra hulp te zoeken om een masker te vinden dat goed past. Er zijn speciale kussens, slanghouders en andere hulpmiddelen beschikbaar om het proces van gewenning te vergemakkelijken. Bijwerkingen zijn doorgaans mild en tijdelijk, en kunnen bestaan uit een verstopte neus, pijnlijke ogen, hoofdpijn en een opgeblazen gevoel in de buik.

Lees verder

• Polysomnografie: Slaaponderzoek bij slaapproblemen
• Slaapproblemen bij zwangere vrouwen: Oorzaken en tips
• Slaapproblemen bij ouderen: Oorzaken van slaapstoornissen
• Obstructief slaapapneusyndroom (OSAS): Slaapstoornis
• De invloed van een chronisch slaaptekort op de gezondheid