Stijve elleboog: Oorzaken van stijfheid in ellebooggewricht
De elleboog is een scharniergewricht dat uit drie afzonderlijke gewrichten bestaat die nauw samenwerken. Dit maakt de elleboog gevoelig voor stijfheid, die vaak voortkomt uit verwondingen, aangeboren aandoeningen of andere ziekten. Stijfheid in de elleboog kan de functionaliteit ernstig beïnvloeden, waardoor dagelijkse taken zoals het optillen van voorwerpen bemoeilijkt worden. Het behandelen van een stijve elleboog kan complex zijn, en preventie speelt een cruciale rol bij het voorkomen van deze aandoening.
Oorzaken van stijve elleboog
Aangeboren aandoeningen
Bepaalde
aangeboren aandoeningen kunnen leiden tot elleboogstijfheid. Voorbeelden hiervan zijn:
- Arthrogryposis (een aandoening gekenmerkt door blijvende gewrichtsstijfheid en contracturen)
- Aangeboren contracturen
- Aangeboren radiuskopdislocatie (ontwrichting van de spaakbeenkop)
Verwondingen (trauma)
Verwondingen zijn de meest voorkomende oorzaak van elleboogstijfheid en omvatten:
- Fracturen (breuken)
- Dislocaties (ontwrichtingen van het ellebooggewricht)
- Kneuzingen
- Brandwonden
- Hoofdletsel
- Chirurgische ingrepen aan de elleboog kunnen ook leiden tot stijfheid door gecontroleerd trauma aan de weefsels.
Andere ziekten
Elleboogstijfheid kan ook het gevolg zijn van verschillende ziekten, waaronder:
- Artrose (degeneratieve gewrichtsaandoening die kraakbeen aantast)
- Een hersentrauma
- Hersenverlamming (symptomen aan spieren en bewegingen)
- Infecties die het gewricht aantasten
- Hemartrose (bloeding in de gewrichtsholte, vaak veroorzaakt door hemofilie, een bloedingsziekte)
- Post-septische artritis (gewrichtsontsteking na infectie)
- Reumatoïde artritis (ontsteking van gewrichten en organen)
- Synovitis (ontsteking van het slijmvlies van het gewricht)
- Osteochondritis dissecans (aandoening waarbij stukjes bot en kraakbeen loskomen van het gewricht)
- Posttraumatische artritis (gewrichtsontsteking na een trauma, gekenmerkt door gewrichtsstijfheid, gewrichtszwelling en gewrichtspijn)
Risicofactoren
Langdurige immobilisatie
Langdurige immobilisatie van het ellebooggewricht door letsel of ziekte verhoogt het risico op stijfheid. Bij een langdurig immobiel gewricht kunnen de omliggende weefsels verkorten en verkleven, wat de beweeglijkheid belemmert.
Schade aan gewricht
Schade aan het gewrichtskraakbeen door ziekten zoals infecties kan ook bijdragen aan de ontwikkeling van elleboogstijfheid. Het beschadigde kraakbeen kan leiden tot pijn en verminderde mobiliteit.
Symptomen
De symptomen van een stijve elleboog kunnen variëren afhankelijk van de oorzaak en de ernst van de aandoening. Veelvoorkomende symptomen zijn:
- Elleboogpijn (kan variëren van mild tot ernstig)
- Gezwollen elleboog
- Bloeding in het gewricht
- Huidverkleuring rond het ellebooggewricht
- Beperkingen in het bewegen van de elleboog, zoals moeite met buigen of strekken
- Moeilijkheden bij het uitvoeren van dagelijkse taken zoals het optillen van voorwerpen of het draaien van de handpalmen
Alarmsymptomen
Bij de volgende symptomen is het belangrijk om onmiddellijk medisch advies in te winnen:
- Ernstige pijn en zwelling na een elleboogverwonding
- Spontane elleboogpijn zonder voorafgaande verwonding
- Plotselinge veranderingen in de functie van het ellebooggewricht
- Symptomen die niet verbeteren met thuiszorg of pijnstillers
Diagnose en onderzoeken
De diagnose van elleboogstijfheid begint met een gedetailleerde medische geschiedenis en lichamelijk onderzoek. De arts kan de volgende beeldvormende onderzoeken aanvragen om de onderliggende oorzaak te identificeren:
Behandeling van elleboogstijfheid
De behandeling van elleboogstijfheid hangt af van de oorzaak en de ernst van de symptomen. Mogelijke behandelingsopties zijn:
- Gebruik van NSAID’s (niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen) voor pijn en ontsteking
- Fysiotherapie met specifieke oefeningen en passieve mobilisatie
- Gebruik van een spalk of gips om het gewricht te ondersteunen
- Injecties met botulinumtoxine A (botox) om spierspanning te verminderen
- Chirurgische ingreep voor het corrigeren van de oorzaak van stijfheid indien conservatieve behandelingen niet effectief zijn
Prognose van elleboogstijfheid
De prognose voor elleboogstijfheid hangt af van de onderliggende oorzaak en de tijdigheid van de behandeling. Over het algemeen kunnen de meeste mensen met een geschikte behandeling aanzienlijke verbetering in de beweeglijkheid van hun elleboog ervaren. Vroege interventie is cruciaal om langdurige stijfheid en functieverlies te voorkomen.
Complicaties van stijve elleboog
Complicaties van elleboogstijfheid kunnen zijn:
- Beperkte mobiliteit die het dagelijks functioneren beïnvloedt
- Chronische pijn
- Osteoartritis (langdurige slijtage van het gewrichtskraakbeen)
- Spiercontracturen en andere deformiteiten door langdurige immobielheid
Preventie
Preventie van elleboogstijfheid richt zich voornamelijk op het voorkomen van letsel en het bevorderen van een goede herstelstrategie. Dit omvat:
- Stabiele fixatie en vroege mobilisatie van breuken
- Effectieve behandeling van aandoeningen die het gewrichtskraakbeen aantasten
- Revalidatie en fysiotherapie na letsel of operatie
- Voorkomen van valongelukken en andere trauma’s die de elleboog kunnen beschadigen
Lees verder