Lachende depressie: Verbergen van depressieve symptomen

Een lachende depressie is geen klinische diagnose, maar wel een soort term die gebruikt wordt om een depressie te beschrijven waarbij een patiënt zijn symptomen verbergt achter een glimlach. Aan de buitenkant ziet de patiënt er gelukkig en tevreden uit, terwijl hij in werkelijkheid worstelt met gevoelens van hopeloosheid en verdriet. Door dit gedrag krijgen veel patiënten niet de juiste behandeling, waardoor het risico verhoogt op zelfverwonding en een overlijden door zelfdoding. Medicatie en andere gedragstherapieën zijn wel beschikbaar om een lachende depressie te behandelen. Tot slot kunnen mensen uit de omgeving steun bieden aan patiënten met deze vorm van een depressie met atypische kenmerken.

• Oorzaken van verbergen van depressieve symptomen
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van lachende depressie
• Zelfzorg
• Professionele medische hulp
• Hulp aanbieden
• Complicaties: Risico op zelfdoding

Oorzaken van verbergen van depressieve symptomen

Diverse mogelijke oorzaken liggen aan de basis van het verbergen van tekenen van een depressie zoals:

• bezorgdheid over wat anderen zullen denken
• anderen niet lastig willen vallen / belasten
• angst voor persoonlijke en professionele gevolgen
• angstig zijn om zwak over te komen / zich schamen
• de depressie willen doen uitdoven door de slechte symptomen weg te cijferen
• de privacy willen beschermen
• onrealistische opvattingen over geluk hebben (denken dat ze de enigen zijn de depressief zijn en daarom de psychische problemen willen verbergen)
• onwetendheid over de mogelijkheid van het krijgen van hulp
• perfectiegericht zijn en daarom niet willen toegeven dat psychische pijn en problemen aanwezig zijn
• zich niet realiseren of ontkennen dat een depressie aanwezig is
• zich schuldig voelen

Symptomen

Bij een lachende depressie verbergt een depressieve patiënt zijn symptomen voor anderen. Hij voert de meeste dagelijkse activiteiten uit, maar worstelt vanbinnen wel met een ernstige stemmingsstoornis waarbij diverse mentale en fysieke symptomen gepaard gaan. De symptomen ontstaan vaak geleidelijk over enkele dagen of weken en zijn sterk variabel. De tekenen bestaan uit:

• aanvallen van prikkelbaarheid of stemmingswisselingen
• angst of neiging tot piekeren
• diep verdriet
• een depressieve bui
• een laag zelfbeeld
• een verlies van interesse in plezierige activiteiten
• gevoelens van waardeloosheid, schuld of hopeloosheid
• het vermijden van sociale interacties of gebeurtenissen
• moeite met concentreren of beslissingen nemen
• obsessieve of opdringerige gedachten
• slaapproblemen
• terugkerende gedachten over de dood of zelfmoordgedachten of intentie
• veranderingen in de eetlust of het gewicht
• vermoeidheid, een gebrek aan energie of uitputting

Diagnose en onderzoeken

Het is belangrijk dat een patiënt met een lachende depressie een arts opzoekt. De arts bevraagt de patiënt over zijn activiteiten, hoe hij zich de laatste tijd heeft gevoeld en de aanwezige lichamelijke en mentale symptomen. De arts voert soms bijkomende testen uit om een lichamelijke ziekte uit te sluiten. Bij een vermoeden van een depressie, verwijst de arts de patiënt mogelijk door naar een psychotherapeut of psychiater die aan de hand van specifieke vragen de diagnose van een lachende depressie kan bevestigen.

Behandeling van lachende depressie

De behandeling van dit soort depressie met atypische kenmerken gebeurt op dezelfde manier als een andere soort depressie. De behandeling hangt af van de ernst van de tekenen en bestaat vaak een combinatie van behandelingsopties: elektroconvulsietherapie, lichttherapie, medicatie, psychotherapie, sporten, stress verlichten en voedingsadviezen.

Zelfzorg

Sporten
Sporten helpt het risico op een depressie te verlagen. Bij depressieve patiënten verlichten de tekenen door te gaan sporten. Patiënten met weinig energie kunnen bijvoorbeeld korte wandelingen maken, want zelfs een beetje fysieke beweging kan de geest reeds een boost geven.

Stress verlichten
Door chronische stress of het niet kunnen verlichten van stress stijgt de kans op de ontwikkeling van een depressie. Daarom is het belangrijk voor patiënten met een depressie, dus ook voor patiënten met een lachende depressie, belangrijk om stress te verlichten en de levensstijl aan te pakken om de depressieve symptomen te voorkomen of deze aan te pakken. Meditatie, yoga, tuinieren, zingen, zwemmen enzovoort zijn prima activiteiten die stress verlichten.

Voeding
Het eten van een gezonde, gevarieerde voeding met kleurrijke groenten en fruit en gezonde vetten vermindert depressieve tekenen.

Professionele medische hulp

Medicatie
Diverse door de arts voorgeschreven medicijnen verlichten de symptomen van een depressie, dus ook van een lachende depressie. De tekenen verlichten gewoonlijk pas enkele weken na de opstart van de medicatie. De arts volgt de patiënt in deze periode nauwlettend op.

Psychotherapie
Bij psychotherapie leert een patiënt zijn gedachten en gevoelens beter te begrijpen en leert de psychotherapeut hem tevens gezonde copingvaardigheden aan. Naast cognitieve psychotherapie, zijn ook nog psychodynamische psychotherapie, groepstherapie, interpersoonlijke therapie en gezinstherapie beschikbaar.

Lichttherapie
Patiënten met een seizoensgebonden affectieve stoornis zijn gebaat met lichttherapie. Zij moeten gebruik maken van een lichtbak. Ook patiënten met andere types depressie zijn mogelijk gebaat met deze behandelingsvorm.

Elektroconvulsietherapie
Bij elektroconvulsietherapie gebruikt de arts elektrische schokken om bepaalde soorten depressie te behandelen. Deze veilige, gecontroleerde procedure zet de arts enkel in wanneer de patiënt niet op andere therapieën heeft gereageerd.

Hulp aanbieden

Personen die omgaan met een patiënt met een lachende depressie, moedigen de patiënt best aan om naar een arts, psychotherapeut of een andere professionele hulpverlener te gaan. Daarnaast zijn volgende tips nuttig:

• het huis (helpen) reinigen, een maaltijd koken, kinderopvang aanbieden, zorgen voor gezelschap, …
• luisteren naar de patiënt, en hierbij niet oordelen, steun bieden en hem aanmoedigen
• meegaan naar een medische afspraak of vervoer regelen
• melden aan de patiënt dat hij er niet alleen voor staat en beter zal worden door een behandeling
• tekenen van of opmerkingen rond zelfdoding nooit bagatelliseren maar professioneel advies zoeken
• veranderingen in gedrag of routines noteren

Complicaties: Risico op zelfdoding

Patiënten met een lachende depressie kampen net als patiënten met een andere vorm van een depressie mogelijk met zelfmoordgedachten en gedachten over de dood. Patiënten met een lachende depressie zoeken echter minder snel hulp en hebben vaak wel genoeg energie om effectief zelfmoord te plegen. Ook komen zelfverwondingen vaker tot uiting bij patiënten met een lachende depressie. Het is bijgevolg zeer belangrijk dat een patiënt met tekenen van een lachende depressie de nodige ondersteuning krijgt.

Lees verder

• Depressie: Oorzaken en behandeling van depressieve gevoelens
• Depressies: Soorten, symptomen & behandelingen van depressie
• Antidepressiva: Medicatie tegen een depressie en pijn
• Depressie bij ouderen: Oorzaken, symptomen en behandeling
• Depressie bij tieners: Omgaan met depressie bij adolescenten