Chlamydia: symptomen, incubatietijd, oorzaak en behandeling

Chlamydia: symptomen, incubatietijd, oorzaak en behandeling In Nederland lopen jaarlijks ongeveer 60.000 mensen de seksueel overdraagbare aandoening chlamydia op. Mensen weten vaak niet dat ze de soa hebben omdat het vaak symptoomloos verloopt, maar besmetten er ondertussen wel anderen mee. Chlamydia is aan te tonen door een urineonderzoek of na een kweek van de baarmoedermond of de urinebuis. Behandeling is noodzakelijk; chlamydia gaat niet vanzelf over. Behandeling bestaat uit het voorschrijven van een antibioticum.

Wat is chlamydia?

Chlamydia is de meest voorkomende seksueel overdraagbare aandoening in Westerse landen, vooral bij jonge vrouwen. De geslachtsziekte wordt veroorzaakt door de bacterie chlamydia trachomatis. De boosdoener nestelt zich in het slijmvlies van de penis, vagina of anus en veroorzaakt aldaar een ontsteking. Onbehandelde chlamydia kan bij vrouwen een eileiderontsteking veroorzaken.

Incubatietijd chlamydia

Chlamydia is zeer besmettelijk en de bacterie kan tijdens seksueel contact worden overgedragen. Na een tot drie weken kunnen de eerste verschijnselen optreden. De periode tussen besmetting en de eerste verschijnselen noemt men incubatietijd.

Symptomen van chlamydia

Vaak geen symptomen

Chlamydia staat bekend als de 'stille' ziekte of soa, omdat het vaak symptoomloos verloopt waardoor iemand niet merkt dat hij besmet is. Ondertussen wordt deze soa doorgeven en kan hij op termijn de vruchtbaarheid van vrouwen aantasten. Geschat wordt dat ongeveer 70-75% van de vrouwen die besmet zijn met chlamydia geen symptomen hebben, Ook bij een aanzienlijk deel van de mannen hebben verloopt de ziekte symptoomloos. Klachten die men kan ervaren zijn:

Symptomen van chlamydia bij vrouwen

Vrouwen kunnen de volgende symptomen krijgen:
  • Een toename van de vaginale afscheiding veroorzaakt als gevolg van een ontstoken baarmoederhals;
  • De aandrang om vaker dan normaal te plassen;
  • Pijn tijdens het plassen of een branderig gevoel tijdens het plassen;
  • Pijn tijdens de geslachtsgemeenschap of bloedverlies na de seks;
  • Pijn in de onderbuik;
  • Lage rugpijn;
  • Bloedverlies tussen twee menstruaties door;
  • Onvruchtbaarheid.

Symptomen van chlamydia bij mannen

Mannen kunnen de volgende klachten ervaren:
  • witte, doorzichtige en waterige afscheiding uit de penis wat zichtbaar is op het ondergoed;
  • Een branderig gevoel en/of pijn bij het plassen of poepen;
  • Pijn en zwelling in de testikels.

Chlamydia tijdens de zwangerschap

Een met chlamydia geïnfecteerde vrouw kan tijdens de bevalling haar baby besmetten. Het blijkt dat ongeveer de helft tot driekwart van de zwangere vrouwen haar baby tijdens de bevalling besmet. De helft van de geïnfecteerde baby’s krijgt een ooginfectie en sommige baby's krijgen een luchtweginfectie. Baby’s met een chlamydia-ooginfectie genezen meestal na behandeling zonder restschade.

Complicaties

De aanvankelijke schade die chlamydia veroorzaakt, blijft vaak onopgemerkt. Chlamydia-infecties kunnen echter leiden tot ernstige gezondheidsproblemen met gevolgen op zowel korte als lange termijn.

PID

Bij vrouwen kan onbehandelde chlamydia zich verspreiden naar de baarmoeder of eileiders en pelvic inflammatory disease (PID) veroorzaken. Symptomatische PID komt voor bij ongeveer 10 tot 15 procent van de vrouwen met onbehandelde chlamydia. Chlamydia kan echter ook subklinische PID veroorzaken. Zowel acute als subklinische PID kan blijvende schade aan de eileiders, baarmoeder en het omliggende weefsel veroorzaken. De schade kan leiden tot chronische bekkenpijn, onvruchtbaarheid en mogelijk zelfs een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.

Syndroom van Fitz-Hugh-Curtis

Sommige patiënten met chlamydiale PID ontwikkelen het syndroom van Fitz-Hugh-Curtis, hetgeen zich onder meer kenmerkt door pijn in de rechterbovenkant van de buik. De oorzaak is een opstijgende infectie vanuit het bekken, vaak een eileiderontsteking. Door verspreiding van de infectie raken het leverkapsel en het diafragma (middenrif) ontstoken.

Reactieve artritis

Reactieve artritis kan optreden bij mannen en vrouwen na symptomatische of asymptomatische chlamydia-infectie. Reactieve artritis is een gewrichtsontsteking die optreedt als reactie op een infectie elders in het lichaam.

Urineonderzoek / Bron: Istock.com/jacky9946Urineonderzoek / Bron: Istock.com/jacky9946

Diagnose en chlamydiatest

Chlamydia is aan te tonen door een urineonderzoek of na een kweek van de baarmoedermond of de urinebuis. Het kan enkele dagen duren voordat de uitslag er is. Sinds 2011 is er een nieuwe test op de markt voor chlamydia. Deze test stelt sneller en eenvoudig vast aan welk soort chlamydia iemand precies lijdt. In tegenstelling tot vorige methodes toont deze test preciezer aan met welk subtype van de bacterie iemand is besmet. In totaal bestaan er 19 verschillende soorten van de chlamydia trachomatis. Vooral homoseksuele mannen hebben hebben baat bij deze nieuwe test, aangezien zij vaak een subtype onder de leden hebben die langer dan gebruikelijk met antibiotica moet worden behandeld.

Iemand kan op drie manieren testen of hij chlamydia heeft opgelopen:
  • Thuistest. Er bestaan betrouwbare chlamydia thuistesten van diverse merken. Men kan deze bij een drogisterij of apotheek aanschaffen. De Chlamydia thuistest geeft de uitslag al binnen een half uur, maar is alleen geschikt voor vrouwen. Het is niet geschikt voor mannen en het is ook niet geschikt voor zwangere vrouwen.
  • GGD. Iemand kan zich anoniem laten testen op soa's bij de GGD.
  • Huisarts. Bij vermoeden van een soa kan iemand zich laten testen bij de huisarts.

N.B.: De NOS berichtte op 2 maart 2012 dat de chlamydia-sneltest die men thuis kan doen, niet goed werkt. Dat zegt de GGD Amsterdam na onderzoek met het AMC, het VU medisch centrum en Surinaamse onderzoekers.¹ Bij het onderzoek werden ruim 900 vrouwen in Suriname getest en in maar liefst meer dan de helft van de gevallen was de uitslag niet juist. De thuistest gaf in een aantal gevallen als uitslag dat de betreffende vrouw soa-vrij was, maar uit een monster van het ziekenhuis bleek echter dat ze wel besmet was. Vanwege de onbetrouwbaarheid voldoen thuistesten volgens de onderzoekers niet aan de criteria van de Wereldgezondheidsorganisatie. Het is daarom aan te raden om bij vermoeden van chlamydia of een andere soa, een 'reguliere' soa-test af te halen bij de huisarts of de GGD. Ook anno 2024 geldt nog steeds dat soa-zelftesten die je zelf doet en waarop je zelf de uitslag direct ziet, niet betrouwbaar zijn.

Behandeling van chlamydia

De behandeling bestaat uit een antibioticakuur. Het blijkt dat tot ongeveer een week na de behandeling de ziekte mogelijk nog besmettelijk is. Het is vanwege het besmettingsgevaar belangrijk om in die periode seksueel contact te vermijden in ieder geval een condoom te gebruiken. Daarnaast is het van belang dat de patiënt (vroegere) partner(s) tot in ieder geval een halfjaar terug laat weten dat hij chlamydia heeft. De partners kunnen zich vervolgens laten testen op chlamydia, ook als ze geen klachten hebben aangezien chlamydia immers vaak symptoomloos verloopt.

Prognose

Een chlamydia-infecties kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen met gevolgen op zowel korte als lange termijn. Bij vrouwen kan onbehandelde chlamydia zich verspreiden naar de baarmoeder of eileiders en pelvic inflammatory disease (PID) veroorzaken. PID is een infectie van de vrouwelijke voortplantingsorganen. Symptomatische PID komt voor bij ongeveer 10 tot 15 procent van de vrouwen met onbehandelde chlamydia.

Voorkómen van chlamydia

Seksuele onthouding is de enige absoluut veilige manier om een infectie met chlamydia te voorkomen. Veiliger seksueel gedrag — zoals het gebruiken van condooms en het vermijden van anale seks — kan het risico aanzienlijk verminderen. Een duurzame monogame seksuele relatie met een persoon van wie aantoonbaar bekend is dat hij geen seksueel overdraagbare aandoening onder de leden heeft, is aan te raden.

Noot
  1. http://nos.nl/artikel/347260-thuistest-chlamydia-werkt-niet.html

Lees verder

© 2012 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Betere test voor ChlamydiaBetere test voor ChlamydiaIn het VU medisch centrum in Amsterdam hebben wetenschappers een nieuwe test ontwikkeld die nauwkeuriger Chlamydia kan o…
SOA: chlamydia trachomatisVan alle SOA's komt chlamydia het meest voor. Geschat wordt dat elk jaar circa 60.000 mannen en vrouwen in Nederland een…
Een SOA, chlamydiaEen SOA, chlamydiaDe meesten weten wel dat vrijen veilig moet gebeuren. Maar soms schiet het er toch tussendoor. Hieronder beschrijf ik ch…
Chlamydia: hoe loop je het op, symptomen, behandelingChlamydia: hoe loop je het op, symptomen, behandelingAls een van de twee partners een geslachtsziekte heeft dan kan de ander deze ziekte ook krijgen. Het lastige bij geslach…

Blaasverzakking of verzakte blaas: symptomen en behandelingBlaasverzakking of verzakte blaas: symptomen en behandelingBlaasverzakking symptomen bestaan onder meer uit een drukkend of vol gevoel in het bekkengebied en het gevoel dat er iet…
Hoe te handelen bij chronische pijnHoe te handelen bij chronische pijnChronische pijn, dat wil zeggen herhaaldelijk of voortdurend pijn, is een reden om naar een huisarts te gaan. Maar een h…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: istock.com/daizuoxin
  • CDC. Chlamydia – CDC Fact Sheet (Detailed). https://www.cdc.gov/std/chlamydia/stdfact-chlamydia-detailed.htm (ingezien op 22-10-2021)
  • Thuistest chlamydia werkt niet (2 maart 2012), http://nos.nl/artikel/347260-thuistest-chlamydia-werkt-niet.html
  • Jannie Kroes en Joke Oldersma: Handboek vrouw & gezondheid, Unieboek BV, Houten, Antwerpen, 2006.
  • NHG-Patiëntenbrief Chlamydia
  • Soaaids.nl. Soa-thuistest. https://www.soaaids.nl/nl/soa-test/soa-thuistest (ingezien op 27-11-2019)
  • Afbeelding bron 1: Istock.com/jacky9946
Tartuffel (2.971 artikelen)
Laatste update: 09-03-2024
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 7
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.