Hysteroscopie: Inwendig kijkonderzoek van de baarmoeder

Een hysteroscopie is een relatief veilig inwendig kijkonderzoek van de baarmoederholte (uterus, hystera, mètra). Dit onderzoek wordt uitgevoerd met een hysteroscoop, een flexibel buisje waarmee de gynaecoloog de baarmoederholte kan bekijken door middel van lichtbundels die aan het instrument zijn bevestigd. De gynaecoloog observeert tijdens het onderzoek videobeelden die de hysteroscoop vastlegt dankzij een bevestigde camera. Met een hysteroscopie kan de gynaecoloog zowel diagnostische als therapeutische handelingen verrichten.

• Synoniemen van hysteroscopie
• Indicaties: Diagnostische en therapeutische functies
• Tegenindicaties voor hysteroscopie
• Voorbereidingen voor het onderzoek
• Tijdens het onderzoek: Plaatsing van de hysteroscoop
• Na het onderzoek: Herstel en nazorg
• Bijwerkingen en risico’s van een hysteroscopie
• Alternatieven voor hysteroscopie

Synoniemen van hysteroscopie

Een hysteroscopie is ook bekend onder de volgende synoniemen:

• Baarmoeder endoscopie (inwendig kijkonderzoek van de binnenkant van het lichaam)
• Uteroscopie

Indicaties: Diagnostische en therapeutische functies

Diagnostische functie

Met een hysteroscopie kan de gynaecoloog de binnenkant van de baarmoeder, de opening naar de baarmoeder (baarmoederhals) en de openingen van de eileiders onderzoeken. Dit stelt de arts in staat om eventuele bloedingsproblemen te diagnosticeren. De gynaecoloog kan met een hysteroscopie abnormale structuren in de baarmoeder opsporen en de oorzaak van herhaalde miskramen vaststellen. Ook baarmoederkanker (met abnormale vaginale bloedingen) en baarmoederhalskanker (met vaginale bloedingen en vaginale afscheiding) kunnen door middel van hysteroscopie worden geïdentificeerd.

Therapeutische functie

Tijdens een hysteroscopie kan de gynaecoloog poliepen of vleesbomen (goedaardige gezwellen in de baarmoeder) verwijderen. Tevens is het mogelijk om een sterilisatie uit te voeren tijdens deze procedure. De gynaecoloog kan ook verklevingen verwijderen die zijn ontstaan door infecties of eerdere operaties zoals curettage of dilatatie. Verder kan hij een spiraaltje identificeren en verwijderen, en een biopsie (afname van een stukje weefsel voor verder onderzoek) uitvoeren.

Tegenindicaties voor hysteroscopie

Een hysteroscopie kan niet worden uitgevoerd bij zwangere vrouwen of patiënten met een bekkeninfectie.

Voorbereidingen voor het onderzoek

Voorbereidingen

De patiënte dient de arts volledig te informeren over haar medicatiegebruik. Het kan noodzakelijk zijn om tijdelijk te stoppen met bepaalde geneesmiddelen, de dosis te wijzigen of andere medicatie in te nemen. De arts zal een grondig lichamelijk onderzoek uitvoeren, inclusief een bekkenonderzoek.

Praktische aspecten

Bij een diagnostische hysteroscopie wordt vaak een lokale verdoving toegepast. Voor een therapeutische hysteroscopie kan een epidurale of algemene anesthesie nodig zijn. Bij een diagnostische hysteroscopie ontvangt de patiënte kalmerende en pijnstillende medicijnen. De patiënte moet nuchter zijn voor een therapeutische hysteroscopie en mag eventuele medicatie innemen met een slokje water. Het onderzoek duurt meestal tussen de vijftien minuten en één uur, afhankelijk van eventuele aanvullende behandelingen.

Tijdens het onderzoek: Plaatsing van de hysteroscoop

De gynaecoloog plaatst eerst voorzichtig een speculum in de vagina om toegang te krijgen tot de baarmoederhals. Vervolgens wordt de hysteroscoop via de vagina en baarmoederhals in de baarmoeder ingebracht. Kooldioxidegas of een zoutoplossing wordt in de baarmoeder ingebracht om deze uit te zetten en het zicht te verbeteren. Tijdens het onderzoek worden de beelden van de baarmoeder door een camera op de hysteroscoop weergegeven. De gynaecoloog kan met behulp van enkele instrumenten vleesbomen of poliepen verwijderen, of weefsel afnemen voor verder onderzoek. Indien nodig kan de gynaecoloog de baarmoederbekleding vernietigen door middel van warmte, koude of elektriciteit, een techniek die bekend staat als "ablatie". Hoewel de patiënte doorgaans weinig pijn ervaart, kan het onderzoek soms ongemakkelijk aanvoelen.

Na het onderzoek: Herstel en nazorg

Na zowel een diagnostisch als therapeutisch onderzoek mag de patiënte doorgaans meteen naar huis. In zeldzame gevallen kan een overnachting in het ziekenhuis nodig zijn. Het is belangrijk voor de patiënte om de instructies van de gynaecoloog op te volgen na het onderzoek. Dit omvat het vermijden van zware lichamelijke inspanning, het volgen van een gezond dieet en het tijdig opvolgen van vervolgafspraken. Regelmatig contact met de zorgverlener en het melden van ongebruikelijke symptomen dragen bij aan een optimaal herstel.

De resultaten van het onderzoek zijn meestal binnen één tot twee weken beschikbaar. De gynaecoloog zal deze resultaten met de patiënte bespreken en verdere stappen uitleggen.

Bijwerkingen en risico’s van een hysteroscopie

Bijwerkingen

Enkele dagen na het onderzoek kunnen menstruatie-achtige krampen en lichte vaginale bloedingen optreden. Gewone pijnstillers kunnen hierop verlichting bieden. De patiënte kan ook last hebben van waterige vaginale afscheiding die enkele weken kan aanhouden. Meestal hervat de patiënte haar normale activiteiten binnen twee dagen. Seksuele activiteit moet worden uitgesteld totdat de gynaecoloog toestemming geeft.

Risico’s

De risico’s van een hysteroscopie omvatten onder meer beschadiging van de cervix (baarmoederhals), perforatie (gaatje) van de baarmoederwand, infectie, bloedingen en littekens op het baarmoederslijmvlies. Indien nodig kan een operatie vereist zijn om de schade te herstellen. Risico's van anesthesie kunnen braken, duizeligheid, hoofdpijn, ademhalingsproblemen, misselijkheid en een longinfectie omvatten. Bij symptomen zoals koorts, koude rillingen, ernstige buikpijn of zware bloedingen moet de patiënte onmiddellijk contact opnemen met de gynaecoloog.

Alternatieven voor hysteroscopie

In plaats van een hysteroscopie kunnen sommige aandoeningen ook worden beoordeeld met andere beeldvormingstechnieken zoals echografie, MRI of CT-scan, hoewel deze niet altijd de mogelijkheid bieden om therapeutische ingrepen uit te voeren. In bepaalde gevallen kunnen de symptomen ook met medicatie of andere niet-invasieve behandelingen worden beheerd.

Lees verder

• Hysterosalpingografie: Beeld van baarmoeder en eileiders
• Baarmoeder: Soorten aandoeningen aan uterus bij vrouwen
• Baarmoederkanker: Abnormale vaginale bloedingen
• Baarmoederhalskanker: Symptomen van vaginale bloedingen
• Baarmoederpoliepen: Gezwellen in baarmoederwand