Trichomonas: symptomen, oorzaak, behandeling en gevolgen

Trichomonas symptomen zijn vaginitis en schuimige, geel-groenachtige tot grijze vaginale afscheiding. Trichomonas, ook wel bekend als 'trichomoniasis', is een seksueel overdraagbare aandoening (soa) die wordt veroorzaakt door de parasiet Trichomonas vaginalis. Het is een frequent voorkomende soa die relatief weinig problemen veroorzaakt. Wereldwijd is trichomonas de meest voorkomende niet-virale soa, maar in Nederland lijkt het een zeldzaamheid geworden. Je kunt een trichomonas infectie hebben en daar helemaal niets van merken. Trichomonas is goed te behandelen met metronidazol. Dit middel werkt tegen bepaalde bacteriën, amoeben en andere eencellige parasieten.

• Wat is trichomonas?
• Soa
• Trichomonas-infectie
• Overdracht en besmetting
• Hoe raak je besmet?
• Besmettingskans trichomonas
• Risicofactoren
• Trichomonas symptomen
• Trichomonas gevolgen en complicaties
• Onderzoek en diagnose
• Uitstrijkje
• Differentiële diagnose
• Trichomonas behandeling
• Preventie

Wat is trichomonas?

Soa

Trichomonas is een soa die wordt veroorzaakt door de parasiet Trichomonas vaginalis. Parasieten zijn kleine organismen, die een ander levend wezen nodig hebben voor hun ontwikkeling, de zogeheten 'gastheer'. Trichomonas is een veelvoorkomende soa die in de regel weinig problemen veroorzaakt. Wereldwijd is trichomonas de meest voorkomende niet-virale soa, maar in Nederland lijkt het een zeldzaamheid geworden. Met name door (orale) anticonceptie neemt de frequentie van trichomonas af, mogelijk door een beïnvloeding van het vaginale milieu door oestrogenen.¹

Trichomonas-infectie

Een trichomonas-infectie kan een ontsteking veroorzaken in het vaginale en/of vulvaire epitheel en minder vaak de baarmoederhals (cervix) en urinebuis (urethra) bij de vrouw en urinebuis bij de man. Andere locaties waar de parasiet zich kan ophouden zijn bij de vrouw de klieren van Bartholin (welke zich iets onder en opzij van de vaginatoegang bevinden) en de kliertjes van Skene (waarvan de uitgangen liggen tussen de opening van de plasbuis en de vaginamond), mogelijk de blaas en zelden de eileiders, bij de man de prostaat en de bijbal (epididymis). Infectie met de boosdoener vergemakkelijkt de overdracht van hiv.

Overdracht en besmetting

Hoe raak je besmet?

De parasiet wordt overgedragen door:

• contact van slijmvliezen van de geslachtsorganen;
• afscheiding;
• voorvocht; en
• sperma.

Besmettingskans trichomonas

De besmettingskans van man naar vrouw ligt heel hoog (afhankelijk van de studie tot wel 80%), terwijl de kans van vrouw naar man enkele tientallen procenten lager ligt.

Risicofactoren

Risicofactoren zijn onder meer:

• Wisselende seksuele partners;
• Een voorgeschiedenis van andere seksueel overdraagbare aandoeningen;
• Eerdere trichomonas-infectie; en
• Het hebben van onveilige seks.

Trichomonas symptomen

Veel mensen die besmet zijn met trichomonas kunnen daar jarenlang niets of nauwelijks iets van merken. Ondanks het uitblijven van klachten, kunnen ze trichomonas wel overdragen. Vrouwen hebben over het algemeen vaker klachten dan mannen. Grofweg 20 tot 50% van de geïnfecteerde vrouwen zullen uiteindelijk klachten ontwikkelen. Bij mannen ligt dat percentage beduidend lager. De incubatieperiode duurt meestal 4 tot 28 dagen. De volgende klachten kunnen optreden:

Trichomonas gevolgen en complicaties

Bij mannen doet zich slechts zelden een prostaatontsteking (prostatitis), balanitis (ontsteking van de glans penis of eikel), een bijbalontsteking (epididymitis) en infertiliteit (onvruchtbaarheid) voor als complicaties van de infectie. Ten aanzien van vrouwen zijn er aanwijzingen dat infectie tijdens de zwangerschap sporadisch kan leiden tot prematuur breken van de vliezen, prematuriteit (vroeggeboorte) en dysmaturiteit (een te laag geboortegewicht in verhouding tot de zwangerschapsduur).

Onderzoek en diagnose

Uitstrijkje

Door middel van een kweek kan de parasiet aangetoond worden. Bij vrouwen wordt met een soort wattenstokje wat afscheiding van de vagina afgenomen en bij mannen wordt een uitstrijkje van de plasbuis gemaakt. Hiervan wordt een kweek gemaakt.

Differentiële diagnose

De volgende aandoeningen kunnen een soortgelijk beeld geven als trichomonas:

• baarmoederhalsontsteking (cervicitis);
• bacteriële vaginose;
• balantidiasis;
• bijbalontsteking (epididymitis);
• blaasontsteking (cystitis);
• blindedarmontsteking (appendicitis);
• candidiasis (schimmelinfectie);
• eileiderontsteking;
• gonorroe;
• prostaatontsteking (prostatitis);
• urinebuisontsteking (uretritis);
• urogenitale chlamydia-infectie; en
• vaginitis.

Trichomonas behandeling

Metronidazol (of tinidazol) 2 g (dat zijn 4 capsules of tabletten van 500 mg) in één dosis met meebehandeling van de partner (om herbesmetting te voorkomen) geeft genezing. De soa blijft weg als je veilig vrijt. Overigens is de beste manier om een soa te voorkomen abstinentie of het hebben van een duurzame en wederzijds monogame relatie met een partner die is getest en van wie bekend is dat deze niet-geïnfecteerd is.

Preventie

Net als bij andere seksueel overdraagbare aandoeningen, de seksuele onthouding de meest veilige manier om te voorkomen dat je besmet raakt. Als je toch seksueel actief bent, is het aangaan van een duurzame en wederzijds monogame relatie met een partner van het andere geslacht van wie je weet dat deze niet besmet is met een soa, de meest veilige situatie om seksualiteit een plaats te geven. Wanneer je toch besluit om seks te hebben buiten een duurzame en wederzijds monogame relatie, is het aan te raden condooms te gebruiken. Condooms bieden echter geen 100% veiligheid.

Noot:

1. Dr. W.A. van Vloten e.a. (red.): Dermatologie en venereologie, Elsevier Gezondheidszorg, Maarssen, derde herziene druk, 2009, pag.373.

Lees verder

• Pijn bij het plassen bij man en vrouw: symptomen en oorzaak
• Vaginale afscheiding: geur en kleur (geel, bruin of groen)
• Jeuk aan eikel en jeukende voorhuid: oorzaken van jeuk
• Ontsteking van de eikel of glans-penis, voorhuid (balanitis)
• SOA symptomen: afscheiding penis of vagina, pijn en jeuk