Zwanger en brie

Brie is een populaire kaassoort onder de Nederlanders, maar is voor zwangere vrouwen niet altijd veilig om te eten. Hoewel verreweg de meeste soorten brie uit de supermarkt gewoon veilig zijn, zijn er ook een aantal traditioneel bereide briesoorten die gevaarlijk kunnen zijn. Het gevaar ligt voornamelijk in de mogelijke besmetting met Listeria. Deze bacterie kan namelijk voorkomen in brie gemaakt van rauwe melk. Een Listeria-infectie kan tijdens de zwangerschap ernstige gevolgen hebben.

De Franse kaas brie

Brie is in Nederland de meest gegeten Franse kaas. Deze zachte witte schimmelkaas wordt traditioneel gemaakt van rauwe melk, maar tegenwoordig is het meer gangbaar dat de brie van gepasteuriseerde melk gemaakt wordt. Het wordt in Nederland afgeraden om zachte kazen van ongepasteuriseerde melk te eten tijdens de zwangerschap. Dat de meeste brie tegenwoordig gepasteuriseerd is, is voor de zwangere vrouw dus gunstig.

Productiemethode

Bij de bereiding van brie wordt de rauwe of gepasteuriseerde melk gestremd waarbij er een wrongel ontstaat. Deze wrongel wordt niet gesneden, zoals bij harde kazen het geval is, maar in zijn geheel uitgelekt. Wanneer de wrongel goed is uitgelekt, wordt deze bestrooid met een schimmel en kan de brie bij een constante temperatuur rijpen.

AOC-keurmerk

Er zijn twee soorten brie met een AOC-keurmerk, de Brie de Meaux en de Brie de Melun. Dit keurmerk houdt in dat de brie aan bepaalde voorwaarden moet voldoen. Zo zijn het gebied, de melksoort, de productiemethode en het rijpingsproces vastgelegd. De Brie de Meaux en Brie de Melun worden allebei van rauwe melk gemaakt. Bij Brie de Meaux wordt er gebruik gemaakt van stremsel, terwijl bij Brie de Melun de melk door melkzuurgisting gestremd wordt. Het stremmen met melkzuurbacteriën duurt langer en geeft de kaas een pikantere smaak. Beide kazen rijpen vier tot zes weken.

Is brie gezond?

Brie past in een gezond voedingspatroon als het met mate gegeten wordt. Ook voor zwangere vrouwen is het goed om voldoende kaas, zoals brie, te eten, omdat er tijdens de zwangerschap een verhoogde behoefte is aan bepaalde vitamine en mineralen die in kaas voorkomen. Er bestaan echter verschillen in de voedingswaarde tussen verschillende briesoorten. Deze verschillen hebben vooral te maken met het vetgehalte van de brie.

Vet

Brie is verkrijgbaar met verschillende vetgehaltes. Het vetgehalte wordt kenbaar gemaakt met een getal met een + erachter. Roombrie is vaak 60+, dat wil zeggen dat 60 procent van de drogestof in brie uit vet bestaat. Hierdoor hoeft roombrie niet vetter te zijn dan bijvoorbeeld een harde 48+ kaas. Deze laatste variant bevat namelijk meer drogestof waardoor het uiteindelijke vetgehalte hoger uit kan vallen. De meeste soorten brie zijn 60+ of 50+, maar er zijn ook magere varianten op de markt. Het vet in de brie is afkomstig van de melk en bestaat uit voornamelijk verzadigde vetten. Vooralsnog geldt het advies om de inname van verzadigde vetten te beperken omdat dit kan leiden tot een verhoogd cholesterolgehalte en hart- en vaatziekten. Er komen echter steeds meer wetenschappelijke onderzoeken die aantonen dat niet alle verzadigde vetten ongezond zijn. Zo blijkt er ook geen overtuigend bewijs te zijn dat melkvet ongezond is.

Vitamines en mineralen

Brie bevat veel waardevolle vitamines en mineralen. Vooral calcium, vitamine A, D en B-vitamines zijn volop aanwezig in brie. De vette briesoorten bevatten meer van de vetoplosbare vitamines A en D, welke tijdens de zwangerschap van groot belang zijn. Vitamine A is belangrijk voor de ontwikkeling van de ogen en de huid en vitamine D is speelt een belangrijke rol bij de opbouw van het skelet. Er wordt ook aangeraden om tijdens de zwangerschap extra vitamine D te nemen. Magere brie bevat weer meer B-vitamines. Met name aan vitamine B12 is de behoefte tijdens de zwangerschap verhoogd. Het is nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen en voor een goede werking van het zenuwstelsel. Tenslotte is brie een bron voor de mineralen calcium, ijzer, magnesium, zink, kalium en fosfor.

Bacteriën in brie

Brie gemaakt van gepasteuriseerde melk is voor zwangere vrouwen veilig om te eten. Door de pasteurisatie zijn schadelijke bacteriën gedood. De witte schimmel die op de korst van de brie groeit is niet schadelijk en geeft juist de smaak aan de brie. Brie gemaakt van rauwe melk kan wel schadelijke bacteriën bevatten.

Listeria

Voor zwangere vrouwen is vooral de Listeria bacterie gevaarlijk. Tijdens de zwangerschap heb je twintig procent meer kans om Listeriose op te lopen. Een infectie tijdens de zwangerschap kan leiden tot ontstekingen aan het vruchtvlies en de baarmoeder, vroeggeboorte en in het ergste geval kan het leiden tot doodgeboorte. Omdat brie meer vocht bevat dan harde kazen, kan de Listeria bacterie hierin verder uitgroeien tot gevaarlijke hoeveelheden. Daarbij is Listeria in staat om bij koelkasttemperaturen te groeien, waardoor ook goed koel bewaarde brie grote hoeveelheden Listeria kan bevatten.

Besmetting

Listeria kan in een productieomgeving blijvend aanwezig zijn indien er niet voldoende wordt gereinigd en gedesinfecteerd. Het kan voorkomen op bijvoorbeeld vochtige plafonds en muren en verspreid worden via schoenen en handen. De bacterie kan borstklierontsteking bij koeien veroorzaken. De melk van deze geïnfecteerde koeien bevat Listeria. Het risico op besmetting kan verminderd worden door goed reinigen en desinfecteren. Volgens de regelgeving mogen er binnen de houdbaarheidstermijn niet meer dan 100 kolonievormende eenheden in een gram brie voorkomen. Bij deze lage infectiegraad volgen er doorgaans geen ziekteverschijnselen. Listeria wordt vaak in rauwmelkse kazen aangetroffen. Omdat de rauwe melk bij de briebereiding veel productiestappen ondergaat en de brie vervolgens lang bewaard wordt, is de kans op uitgroei van Listeria tot grotere hoeveelheden aanwezig. Dit maakt brie gemaakt van rauwe melk een risicovol product.

Welke brie mag wel en welke brie mag niet tijdens de zwangerschap?

Zwangere vrouwen moeten opletten of de brie gemaakt is van rauwe melk of van gepasteuriseerde melk. Brie van rauwe melk is vaak te herkennen aan de benaming. Namen als Boerenbrie, Brie de Meaux en de Brie de Melun zijn gemaakt van rauwe melk. Rauwmelkse brie heeft vaak een wat sterkere geur en smaak en de korst is vaak wat minder wit. Het is ook bijna altijd op het etiket aangegeven. Termen als 'au lait cru' geven ook aan dat de brie van rauwe melk is gemaakt. Verreweg de meeste brie die te koop is in supermarkten is gemaakt van gepasteuriseerde melk en dus veilig om te eten als je zwanger bent. Op het etiket staat als ingrediënt dan vaak 'gepasteuriseerde melk'. Als de brie overigens goed wordt verhit, is deze altijd veilig. Dit kan men doen door bijvoorbeeld een broodje met brie in de oven te verwarmen, totdat de brie goed is gesmolten en minimaal 72 graden is geworden.

Lees verder

• Zwanger en eten: Eten tijdens de zwangerschap (special)
• Zwanger en kaas
• Zwanger en vitamine D
• Zwanger en softijs
• Zwanger en kant-en-klare salades
• Zwanger en zout