Rabiës, hondsdolheid: vaccinatie tegen speekselvirusinfectie

Gebeten worden door een hond, het kan u zomaar overkomen! De kans dat u daarbij rabiës oploopt is binnen Europa zeer klein, echter de gevolgen kunnen dramatisch zijn. Omdat de incubatietijd van het virus enkele weken duurt, weet u dus niet of u besmet bent. Om voldoende bescherming daartegen te hebben is het noodzaak dat u na een beet of preventief bij verre reizen de Rabiësvaccin Mérieux inentingen krijgt. Wat zijn de symptomen van hondsdolheid en waarom is directe medische behandeling bij een beet altijd noodzakelijk?

Rabiës, hondsdolheid

• Mate van voorkomen rabiës
• Overdracht via speeksel
• Verschijnselen hondsdolheid
• Rabiësvaccin Mérieux: vooraf vaccineren
• Achteraf inenten
• Serie injecties

Mate van voorkomen rabiës

Na een beet wordt er altijd ingeënt. Toch wordt een werkelijke besmetting zelden geconstateerd. Omdat een beet feitelijke dodelijk kan zijn, wordt er dus preventief na een ernstige krab of beet gevaccineerd. In ons land en Europa komt het dus zelden voor. Toch komt de ziekte overal voor behoudens afgelegen delen van de wereld zoals Japan, Australië en andere eilanden. Het komt voor bij reeds besmette dieren en kan door verschillende diersoorten worden gedragen. Standaard denken we aan vleermuizen, honden en katten, maar ook apen kunnen er drager van zijn.

Overdracht via speeksel

Normaal veronderstellen we dat speeksel een schone vloeistof is. Niets is minder waar als het om de beestenbek gaat. Bacteriën van oud voedsel kunnen overvloedig aanwezig zijn, waarnaast virussen volop floreren. Het beest is dan de drager van een virus, waardoor de mens zeer ziek kan worden. Men kan potentieel overlijden. Vaak zal een besmet dier ongewoon of onrustig gedrag vertonen. Denk aan agressiviteit, vermagering, niet stabiel lopen en overmatige speekselproductie. Daarnaast worden de dieren minder schuw voor de mens, waardoor contact eerder kan voordoen. Herkent u een vreemd gedragend mager kwijlend dier, dan moet u er bij uit de buurt blijven. Let wel dat u ook besmet kan raken als het dier u likt, terwijl u daar een wondje heeft. Pas dus op!

Verschijnselen hondsdolheid

Is men gebeten en doet men niets, dan zal het niet direct tot klachten leiden. De incubatietijd kan enkele weken zijn, voordat er werkelijk complicaties optreden. Bij een beet dient men dus preventief te werk gaan, door snel medische aandacht te krijgen. Is het onbehandeld dan leidt het in eerste instantie tot griep met koorts, waarna spieren gaan verkrampen. Het kan daarna epileptische reacties en zenuwuitval veroorzaken. Dit leidt tot gevoelloosheid, verlamming, nekstijfheid, verward gedrag als ook uitval van de ademhalingsspieren. Die omstandigheid is op dat moment levensbedreigend.

Rabiësvaccin Mérieux: vooraf vaccineren

Verblijft u langdurig wegens werk, emigratie of vakantie in een risicogebied, dan is het aan te raden om de pre-expositievaccinatie tegen rabiës te halen. Ook is het verstandig om het te nemen indien u naar afgelegen gebieden gaat alwaar direct medische hulp minder snel toegankelijk is. Denk aan de binnenlanden van Brazilië, India, China en andere afgelegen tropische bestemmingen. Daarbij wordt minimaal 2,5 IE geïnactiveerd rabiësvirus (stam PM/WI 38–1503–3M) geïnjecteerd, zodat het immuunsysteem daarop kan reageren. Het zorgt ervoor dat u tegen de meest voorkomende virusvariant bent beschermd.

Achteraf inenten

Indien u bent gebeten of gekrabd, dan bestaat de mogelijkheid dat u bent geïnfecteerd. Het duurt echter enkele weken of er met zekerheid kan worden gesteld dat u hondsdolheid heeft opgelopen. Om dat uit te sluiten krijgt u post-expositievaccinatie, waarmee u wordt ingeënt. Dit kan worden gedaan, omdat de vaccinatie eerder actief kan worden dan het feitelijke virus. Deze omstandigheid betekent dus ook, dat u na een beet direct de inenting moet krijgen. Wacht hier dus niet mee. Laat u direct medisch behandelen, zodat u de juiste vaccinatie per ommegaande krijgt. Treedt het virus in werking voordat u bent gevaccineerd, dan is het niet meer behandelbaar.

Serie injecties

Omdat het gaat om een ernstige infectie, dient u een reeks injecties te krijgen. Het gaat om een drietal inentingen, waarbij een week en twee weken tussen respectievelijk de eerste en laatste twee zit. Oftewel het inenten kan drie weken tot een maand duren. Voordat u op reis gaat naar een verre bestemming is het belangrijk, om de eerste injectie reeds twee maand van te voren te krijgen. De totale reeks is dus vooraf afgerond, waarna nog iets kan worden gedaan aan mogelijke reacties.

Na de eerste reeks inentingen bent u voor twee jaar beschermd. Laat u bij langdurig bezoek in het buitenland na die twee jaar wederom inenten. Bent u ingeënt echter wordt u gebeten, dan heeft u alsnog injecties nodig. Normaal zijn vijf injecties nodig echter als u kunt aantonen dat u reeds bent ingeënt volstaan twee. Laat dus altijd de inentingen registreren in uw gele paspoort.

Lees verder

• Welke ziektes voorkomt de DKTP vaccinatie?
• Dientamoeba fragilis-infectie: diarree, buikloop, pijn darm