Gezichtsscherpte: Belang en meting via een Snellen-kaart

Gezichtsscherpte: Belang en meting via een Snellen-kaart De gezichtsscherpte beschrijft de scherpte van het gezichtsvermogen; het vermogen om kleine details waar te nemen. Een gezichtsscherptemeting, ook gekend als een Snellen-test, is een standaard onderdeel van een uitgebreid oogonderzoek, vooral wanneer de patiënt een verandering in of problemen met het gezichtsvermogen ervaart. Het primaire meetinstrument is een letterkaart geïntroduceerd door de artsen Donders en Snellen bij het Oogziekenhuis te Utrecht in 1862. Voor kinderen of patiënten die niet in staat zijn te lezen, gebruikt de oogarts een draaiend getal E of werkt hij met symbolen of afbeeldingen.

Belang van meting van gezichtsscherpte

Een gezichtsscherptemeting is tijdens een uitgebreid oogonderzoek een goede screeningstool omdat de oogarts hiermee mogelijk vaststelt dat er iets mis is met het visuele systeem. Bij patiënten met een normale gezichtsscherpte functioneert het visuele systeem namelijk perfect. Het optische systeem van het oog projecteert een scherp beeld van de buitenwereld op de retina, de medische term voor "het netvlies". Het netvlies vertaalt dit beeld naar neurale impulsen. Ten slotte gaan de zenuwimpulsen naar de hersenen, die deze analyseren en herkennen. Een grote waaier van verschillende oogaandoeningen en visuele stoornissen beïnvloeden daarom mogelijk de gezichtsscherpte. Via een gezichtsscherptemeting zijn bijgevolg veel oogafwijkingen op te sporen, maar het is zeker geen unieke indicator voor het gehele gezichtsvermogen. Zo is glaucoom bijvoorbeeld niet op te sporen met een gezichtsveldmeting. Deze tast veelal eerst het gezichtsveld aan en pas daarna de gezichtsscherpte. Naast het feit dat een oogarts via een gezichtsscherptemeting geen idee krijgt over mogelijke problemen met het perifere gezichtsvermogen, zijn problemen met het dieptezicht of kleurenziendefecten evenmin te testen of diagnosticeren.

Voor het onderzoek

De patiënt moet geen speciale voorbereidingen treffen voor het onderzoek. Dit onderzoek is niet pijnlijk en er zijn evenmin risico’s aan verbonden. De gezichtsscherptemeting kent een tijdsduur van slechts enkele minuten.

Tijdens de test: Oogarts gebruikt Snellen-kaart

Afhankelijk van de plaats waar het onderzoek doorgaat, mag de patiënt zitten of moet hij gaan staan. De oogarts verlicht de kamer goed. De patiënt doet eerst zijn bril of contactlenzen uit voor het onderzoek. Hij zit op een afstand van 20 voet of 6 meter van de oogkaart. Af en toe moet een patiënt ook dichter bij de Snellen-kaart gaan zitten, zoals op een afstand van 3 meter of minder omdat hij zich moeilijk kan concentreren om te kijken op een lange afstand of omdat het gezichtsvermogen standaard erg slecht is. De oogarts bedekt daarna met zijn hand of een stuk papier één oog van de patiënt. De patiënt leest vervolgens luidop alle letters die hij kan waarnemen. Daarna volgt het andere oog waarbij de oogarts het andere oog weer afdekt. Soms herhaalt de oogarts het onderzoek wanneer de patiënt zijn bril of contactlenzen wel draagt. Het is daarnaast mogelijk dat de patiënt aan de patiënt vraagt om letters of cijfers te lezen vanaf een afstand van 14 cm van het gezicht. De oogarts onderzoekt hiermee het gezichtsvermogen op korte afstand.

Na het onderzoek

De gezichtsscherpte is uitgedrukt als fractie. Het bovenste getal verwijst naar de afstand die de patiënt kan onderscheiden van de Snellen-kaart. 20/20 is een normaal gezichtsvermogen. 20/40 geeft aan dat de lijn die de patiënt leest goed te lezen valt door iemand met een normaal gezichtsvermogen vanaf een afstand van 40 voet. De meting gebeurt eveneens in meter. Bij een gezichtsscherpte van 6/6 ziet een patiënt op 6 meter wat een goedziende patiënt eveneens ziet op een afstand van 6 meter. 6/60 betekent dat een patiënt alleen maar getallen ziet op 6 meter terwijl een goedziende persoon dit op een afstand van 60 meter kan lezen. Soms leest een patiënt een lijn en heeft hij één of twee getallen fout gelezen. Oogartsen beschouwen dit dan toch nog als een succesvol gelezen lijn en daarom is de gezichtsscherpte gelijk aan die lijn. Bij abnormale resultaten heeft een patiënt mogelijk een bril, contactlenzen of een refractiechirurgie aan het oog zoals een LASIK-oogoperatie nodig. Uiteraard bestaat de kans ook dat de patiënt een oogaandoening heeft die de oogarts verder moet behandelen en opvolgen.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Ogen thuis testen op oogafwijkingenOgen thuis testen op oogafwijkingenVia enkele onderzoeken in de thuisomgeving is een patiënt in staat om zelf zijn gezichtsvermogen te testen of een oogaan…
Hoe komt het dat sommige mensen 120% of meer zicht hebben?Hoe komt het dat sommige mensen 120% of meer zicht hebben?Misschien heb je het al eens gehoord bij een oogmeting, of misschien heb je gelezen over piloten met meer dan 100% zicht…
Achterste glasvochtloslating in oog: Vlekken & drijvers zienAchterste glasvochtloslating in oog: Vlekken & drijvers zienEen achterste glasvochtloslating treedt vaak op bij oudere patiënten. Het glasachtig lichaam, dat normaal via verschille…
Maatschappelijk blind (juridisch blind): ClassificatieMaatschappelijk blind (juridisch blind): ClassificatieMaatschappelijk blind, soms ook gekend als “wettelijk blind” of “juridisch blind” is een term die zowel op papier als in…

KID-syndroom: Afwijkingen aan oren, huid en ogenKID-syndroom: Afwijkingen aan oren, huid en ogenHet KID-syndroom is een uiterst zeldzame genetische multisysteemaandoening waarbij een patiënt oogafwijkingen, huidaando…
Hoornvlieszweer (cornea ulcus): OogaandoeningHoornvlieszweer (cornea ulcus): OogaandoeningHet hoornvlies is het transparante weefsel aan de voorkant van het oog. Een hoornvlieszweer is een open wonde in de buit…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Clker-Free-Vector-Images, Pixabay
  • http://biomed.science.ulster.ac.uk/vision/-How-is-Visual-acuity-recorded-.html
  • http://precision-vision.com/Introduction-to-Visual-Acuity-Measurement/a-visualacuity.html#.VoUeqvnhDX4
  • http://www.allaboutvision.com/eye-test/
  • http://www.healthline.com/health/visual-acuity-test#Overzicht1
  • http://www.oogartsen.nl/oogartsen/het_oog/gezichtsvermogen_visus/
  • http://www.webmd.boots.com/eye-health/guide/visual-acuity
  • https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003396.htm
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 02-02-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 8
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.