Botvliesontsteking: symptomen, oorzaken en behandeling

Botvliesontsteking: symptomen, oorzaken en behandeling Een botvliesontsteking of beenvliesontsteking is een overbelastingsreactie op een plaats waar een spier of pees aan een bot gehecht is. Bij langdurige overbelasting kan zich hier geleidelijk aan een ontsteking ontwikkelen. Het gevolg is (hevige) drukpijn en mogelijk roodheid, zwelling, warmte en een gestoorde functie van het aangedane lichaamsdeel. De behandeling bestaat meestal uit rust in combinatie met ontstekingsremmende pijnstillers. Bij sommige botvliesontstekingen zijn echter rigoureuzer maatregelen vereist om het probleem voorgoed op te lossen.

Botvliesontsteking


Wat is een botvliesontsteking?

Een botvliesontsteking (ook wel botvliesirritatie, beenvliesontsteking of periostitis genoemd) is een ontsteking van het vlies dat een van de botten omhult. Vaak is een botvliesontsteking het gevolg van overbelasting of is het een overblijfsel van een eerdere blessure zoals een botbreuk.

Het belangrijkste onderscheid met een 'gewone' ontsteking is dat deze normaliter ontstaat in reactie op aanwezige bacteriën, terwijl een botvliesontsteking een overbelastingsreactie van spieren of de aanhechtingspunten hiervan is. Het gaat dan ook om een steriele ontsteking. Regelmatig is deze overbelasting voor de patiënt niet direct herleidbaar naar zijn activiteiten. Het kan voorkomen dat je zonder dat je je hiervan bewust bent een verkeerde zithouding hebt aangenomen of dat je bij het sporten consequent een beweging maakt waarbij je te veel druk uitoefent op een bepaalde aanhechting van een spier of pees. Deze blessure sluipt er dan langzaam is. Ook kan een verkeerde houding of verkeerde beweging onbewust zijn aangemeten na een blessure waarbij je bepaalde spieren vanwege pijn bent gaan ontzien met als gevolg dat je andere spieren juist weer overmatig bent gaan belasten.

Symptomen van een botvliesontsteking

Een ontsteking van het botvlies of beenvlies kenmerkt zich vooral door drukpijn op de plek van de ontsteking. Naast pijn kunnen zich ook andere klassieke ontstekingssymptomen openbaren zoals roodheid, zwelling, warmte en een gestoorde functie van het aangedane gewricht. Bij dieper gelegen ontstekingen zijn echter niet altijd al deze kenmerken waarneembaar. Dit is vooral het geval bij een botvliesontsteking van het staartbeen of stuitje. Het staartbeen is een plek waar veel spieren, pezen en banden samenkomen. Mensen met een zittend beroep kun bij de minste draaiing of kanteling van het bekken al een druk uitoefenen of dit kleine gewrichtje die leidt tot een botvliesontsteking. Deze kenmerkt zich dan door pijn bij het zitten en opstaan. Om echt drukpijn te ervaren moet vrij stevig en op een heel specifieke plek gedrukt worden omdat het ontstoken gebied vrij diep ligt.

Plaatsen waar een botvliesontsteking vaak voorkomt zijn:
  • Scheenbeen
  • Voet
  • Elleboog
  • Staartbeen of stuitje

Een botvliesontsteking bij het scheenbeen wordt vaak aangeduid met de Engelse term shin splints of medial tibial stress syndrome (MTSS). Het is een van de meest voorkomende onderbeenblessures en er zijn maar weinig fanatieke hardlopers die hier nooit mee te maken hebben gehad. Ook onder bijvoorbeeld dansers en militairen komt deze overbelastingsblessure veelvuldig voor.

Behandeling en preventie

Botvliesontsteking in het onderbeen

De sleutel tot het wegnemen van de ontsteking is het wegnemen van de overbelasting. Voor mensen die een dergelijke ontsteking hebben ontwikkeld tijdens het sporten betekent dit in veel gevallen dat een rustperiode zal moeten worden ingelast of het ontstoken gebied even helemaal tot rust te laten komen. Daarbij kunnen ook ontstekingremmende pijnstillers (NSAIDS) worden ingenomen. Vervolgens kan de activiteit weer rustig worden opgebouwd. Blijft het probleem terugkeren dan kan het raadzaam zijn om contact op te nemen met een fysiotherapeut. Deze kan je helpen bij het versterken van omringende spieren om op die manier een te hoge belasting van de gevoelige plek te voorkomen. Mogelijk kunnen ook inlegzooltjes met een goede schokdemping uitkomst bieden.

Botvliesontsteking rondom het staartbeen

Bij een botvliesontsteking van het staartbeen of stuitje is de route naar genezing vaak wat langer en ingewikkelder. Moet de oorzaak gezocht worden in een scheve stand van het bekken of het staartbeen zelf dan moet deze allereerst recht gezet worden. Een manueel therapeut kan dit probleem behandelen. Het kan echter voorkomen dat na behandeling en opheffing van de overbelasting de pijn niet of niet volledig verdwijnt. Een mogelijke oorzaak hiervan zou kunnen zijn dat omdat de pijn zo lang aanwezig is geweest en dagelijks zo vaak is opgeroepen, deze sensatie als het waren in de hersenen is 'ingeprint'. Wordt de oorzaak van de pijn weggenomen dan blijft de pijnsensatie. In zulke gevallen kan geprobeerd worden de hersenen als het ware te 'resetten' door het geven van een injectie van corticosteroïden. Deze werkt niet alleen ontstekingsremmend maar geeft ook een kortdurende volledige verdoving van het gebied.

Gebruik van palmitoylethanolamide (PEA Pure)

Mensen met blijvende klachten als gevolg van een botvliesontsteking zouden gebaat kunnen zijn bij het gebruik van het vrij verkrijgbare middel palmitoylethanolamide, ook wel bekend onder de naam PEA Pure. Het middel PEA Pure heeft een ontstekingsremmende werking die werkt via biologische modulatie van membraanreceptoren. Het Instituut voor Neuropatische Pijn adviseert PEA Pure aan mensen die onvoldoende baat hebben bij reguliere geneesmiddelen.

Lees verder

© 2016 - 2024 Dessal, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
RF denervatie bij pijn aan het stuitjeRF denervatie bij pijn aan het stuitjeWanneer een behandeling voor pijnklachten aan het stuitje bij een fysiotherapeut of manueel therapeut geen uitkomst bied…
Staartbeen (stuitje): functie, taken, anatomie en klachtenStaartbeen (stuitje): functie, taken, anatomie en klachtenHet onderste deel van de wervelkolom onder het heiligbeen wordt het staartbeen, stuitbeen of stuitje (Latijn: os coccygi…
Coccygectomie: chirurgisch verwijderen stuitje/staartbeenCoccygectomie: chirurgisch verwijderen stuitje/staartbeenBij een coccygectomie wordt het staartbeen - ook wel stuitje genoemd - chirurgisch verwijderd. Het betreft een soort uit…
Pijn aan het stuitje, zwanger en na bevallingPijn aan het stuitje, zwanger en na bevallingPijn aan het stuitje of staartbeen komt vaak voor tijdens de zwangerschap, maar ook na de bevalling. Een van de redenen…

Frontotemporale dementie: Progressieve hersenaandoeningFrontotemporale dementie: Progressieve hersenaandoeningFrontotemporale dementie is een zeldzame vorm van dementie. Dementie is de medische term voor "aftakeling van het geeste…
Decongestiva: Zwelling van slijmvliezen in neus verminderenDecongestiva: Zwelling van slijmvliezen in neus verminderenEen decongestivum, ook gekend als een slijmvliesslinker, is een geneesmiddel dat op korte termijn de zwelling van slijmv…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: ClkerFreeVectorImages, Pixabay
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Beenvliesontsteking
  • https://en.wikipedia.org/wiki/Shin_splints
  • https://swerf.nl/wp-content/uploads/2014literature/NTvA-2011-2-Symposium-Bekkenbodem-onbekend-maakt-onbemind.pdf
  • http://www.neuropathie.nu/2015/10/pure-pea-is-niet-altijd-puur-pea-palmitoylethanolamide-supplementen-info4u/
Dessal (1.118 artikelen)
Laatste update: 06-04-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 5
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.