Cutane larva migrans: Worminfectie met jeuk aan huid

Cutane larva migrans is een tropische infectieziekte die mensen oplopen door met de huid in contact te komen met besmette grond. In deze grond bevinden zich larven van niet-menselijke herkomst, die na contact met de huid het lichaam binnendringen. Deze worminfectie veroorzaakt een erg jeukende en rode huiduitslag, maar andere klachten komen niet voor. De diagnose is eenvoudig op het zicht te stellen. Normaal gesproken is behandeling niet nodig omdat de ronddolende wormen (larva migrans) na enkele dagen tot weken sterven net onder de huid (cutaan). Echter, bij ernstige jeuk is medicamenteuze behandeling mogelijk. Het is aanbevolen om schoeisel te dragen op het strand en om huidcontact met de bodem te vermijden in tropische gebieden. Op deze manier kunnen mensen de infectieziekte voorkomen.

• Synoniemen cutane larva migrans
• Epidemiologie worminfectie
• Prevalentie van cutane larva migrans
• Geografische verspreiding
• Demografische gegevens
• Mechanisme
• Pathofysiologie van cutane larva migrans
• Overdracht en infectieproces
• Immunologische reacties
• Oorzaken: Haakwormen van katten, honden en vee
• Soorten
• Overdracht
• Risicofactoren
• Omgevingsfactoren
• Gedragsfactoren
• Gastheerfactoren
• Risicogroepen
• Reizigers naar endemische gebieden
• Beroepsgroepen
• Lokale bewoners van endemische gebieden
• Symptomen: Jeuk aan de huid
• Alarmsymptomen
• Kenmerkende huidlaesies
• Intense jeuk en secundaire infecties
• Tekenen van systemische betrokkenheid
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Prognose
• Natuurlijk beloop van de infectie
• Effect van behandeling
• Langetermijneffecten
• Complicaties van tropische infectie
• Preventie: Niet met blote voeten op de grond lopen
• Persoonlijke beschermingsmaatregelen
• Sanitaire verbeteringen
• Bewustwording en educatie
• Praktische tips voor het leven met / omgaan met cutane larva migrans
• Herkenning van de symptomen
• Behandelen van de infectie met medicijnen
• Verlichten van jeuk en ongemak
• Hygiëne en zorg voor de huid
• Bescherming tegen herinfectie
• Wanneer medische hulp zoeken

Synoniemen cutane larva migrans

• ancylostoma braziliensis
• creeping eruption
• cutane larve migrans
• larva cutanea migrans

Epidemiologie worminfectie

Prevalentie van cutane larva migrans

Cutane larva migrans komt wereldwijd voor, maar de prevalentie is het hoogst in tropische en subtropische gebieden. Vooral in regio’s met een warm en vochtig klimaat, zoals Zuidoost-Azië, Afrika, Zuid-Amerika en het Caribisch gebied, is de infectie een veelvoorkomend probleem. Reizigers naar deze gebieden lopen een verhoogd risico, met name degenen die lopen of zitten op zand of grond zonder adequate bescherming.

Geografische verspreiding

De ziekte komt vooral voor in gebieden waar contact met besmette grond of zand frequent is. In ontwikkelingslanden is het risico groter vanwege slechte sanitaire voorzieningen en een hoge prevalentie van parasieten bij dieren, zoals honden en katten. In gematigde klimaten wordt de infectie minder vaak gerapporteerd, hoewel geïsoleerde gevallen kunnen optreden na reizen naar endemische gebieden.

Demografische gegevens

Hoewel cutane larva migrans mensen van alle leeftijden en geslachten kan treffen, wordt het vaker gezien bij kinderen en jongvolwassenen. Dit komt waarschijnlijk door hun grotere kans op contact met besmette grond tijdens buitenactiviteiten. Daarnaast zijn bepaalde beroepsgroepen, zoals landbouwarbeiders en strandwachten, meer vatbaar voor deze infectie.

Mechanisme

Pathofysiologie van cutane larva migrans

Cutane larva migrans wordt veroorzaakt door larven van mijnwormen, meestal Ancylostoma braziliense of Ancylostoma caninum. Deze larven dringen de huid binnen na direct contact met besmette grond of zand. Eenmaal in de huid migreren ze door de epidermis, wat leidt tot de kenmerkende rode, jeukende en kronkelende huidlaesies. De larven blijven oppervlakkig en dringen niet door tot diepere weefsels.

Overdracht en infectieproces

De infectie vindt plaats via directe blootstelling van de huid aan grond of zand dat is besmet met uitwerpselen van geïnfecteerde dieren. De larven worden geactiveerd door warmte en vocht, wat hun vermogen vergroot om de huid te penetreren. Eenmaal binnen beginnen ze hun migratie, wat intense jeuk en ontsteking veroorzaakt.

Immunologische reacties

Het lichaam reageert op de aanwezigheid van de larven met een lokale ontstekingsreactie. Dit omvat de infiltratie van immuuncellen zoals eosinofielen, die verantwoordelijk zijn voor de zwelling, roodheid en jeuk. Hoewel de immuunrespons de larven niet altijd elimineert, beperkt het meestal hun migratie binnen de epidermis.

Oorzaken: Haakwormen van katten, honden en vee

Soorten

Cutane larva migrans wordt veroorzaakt door de larven van niet-menselijke haakwormen zoals Ancylostoma braziliense (haakworm van wilde en huishoudelijke honden en katten) en Ancylostoma caninum (hondenhaakworm). In Europa komt de hondenhaakworm Uncinaria stenocephala voor. Tot slot kan de veehaakworm Bunostomum ook klachten veroorzaken.

Overdracht

Net zoals menselijke haakwormen, houden deze wormen van warme en vochtige grond. De grond wordt verontreinigd met besmette ontlasting van honden of katten. De overdracht van de infectie gebeurt wanneer mensen met blote voeten op besmette grond lopen. De larven in de grond dringen dan de huid binnen. In mensen kunnen ze hun normale levenscyclus niet voltooien en migreren ze onder de huid tot ze na enkele dagen of weken sterven.

Risicofactoren

Omgevingsfactoren

Een warme en vochtige omgeving bevordert de overleving en activiteit van mijnwormlarven in de bodem. Gebieden met slechte sanitaire voorzieningen en veel zwerfdieren hebben een verhoogd risico op besmetting.

Gedragsfactoren

Blootstelling aan besmette grond of zand, zoals lopen op blote voeten, liggen op het strand zonder bescherming of tuinieren zonder handschoenen, verhoogt het risico aanzienlijk. Reizigers die niet op de hoogte zijn van preventieve maatregelen lopen een groter risico.

Gastheerfactoren

Personen met een verzwakt immuunsysteem, zoals ouderen of patiënten met immuungecompromitteerde aandoeningen, zijn mogelijk vatbaarder voor ernstigere infecties. Ook kinderen lopen een hoger risico door hun neiging om in zand of op de grond te spelen.

Risicogroepen

Reizigers naar endemische gebieden

Toeristen en zakenreizigers die landen bezoeken met een hoge prevalentie van cutane larva migrans lopen een aanzienlijk risico. Dit geldt vooral voor mensen die tijd doorbrengen op stranden of in landelijke gebieden zonder adequate sanitaire voorzieningen.

Beroepsgroepen

Personen die werken in beroepen met veel contact met grond of zand, zoals landbouwarbeiders, bouwvakkers en strandwachten, lopen een verhoogd risico. Ook dierenartsen en asielmedewerkers kunnen worden blootgesteld aan besmette dieren.

Lokale bewoners van endemische gebieden

Inwoners van gebieden met een warm en vochtig klimaat, vooral degenen die in armoede leven en beperkte toegang hebben tot sanitaire voorzieningen, hebben een verhoogd risico op infectie. Kinderen en jongeren in deze gemeenschappen zijn bijzonder kwetsbaar.

Symptomen: Jeuk aan de huid

Het migreren van de larve gaat gepaard met een duidelijk gedefinieerde, serpigineuze (voortvretende) en heftig jeukende huiduitslag, die vooral 's nachts intenser wordt. De huiduitslag groeit met ongeveer één centimeter per dag en ziet er rood, grillig en verheven uit. Ze is voornamelijk aanwezig op de billen, de handen en de voeten. Alleen de opperhuid is hierbij aangetast. Systemische symptomen zijn zeldzaam bij deze infectie.

Alarmsymptomen

Kenmerkende huidlaesies

De meest opvallende symptomen van cutane larva migrans zijn rode, jeukende en kronkelende huidlaesies. Deze laesies verplaatsen zich langzaam, vaak met enkele millimeters tot centimeters per dag, wat de migratie van de larven weerspiegelt.

Intense jeuk en secundaire infecties

Patiënten ervaren vaak intense jeuk op de infectieplaats, wat kan leiden tot krabben en secundaire bacteriële infecties. Dit verhoogt het risico op complicaties en verlengt de hersteltijd.

Tekenen van systemische betrokkenheid

Hoewel zeldzaam, kunnen sommige patiënten systemische symptomen ontwikkelen, zoals koorts, vermoeidheid of een allergische reactie. Deze symptomen vereisen onmiddellijke medische aandacht.

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van cutane larva migrans wordt meestal klinisch gesteld, puur op basis van het uiterlijk van de huid. In sommige gevallen wordt een bloedonderzoek uitgevoerd, waarbij vaak eosinofilie (verhoogde aantallen witte bloedcellen) wordt gevonden. Andere onderzoeken, zoals een biopsie of dermoscopie, zijn doorgaans niet nodig. Soms wordt de aandoening verward met contactdermatitis of andere huidinfecties.

Behandeling

Hoewel de symptomen meestal vanzelf verdwijnen zodra de larven sterven, kan bij ernstige jeuk medicamenteuze behandeling noodzakelijk zijn. Een 15% oplossing van tiabendazol wordt topisch aangebracht op de huid bij milde gevallen. Bij meerdere laesies kan systemische therapie met een enkele dosis albendazol (400 mg) of ivermectine (150-200 μg/kg) worden voorgeschreven. Soms wordt cryotherapie ingezet, maar dit is alleen effectief wanneer de larven goed te lokaliseren zijn.

Prognose

Natuurlijk beloop van de infectie

Bij afwezigheid van behandeling verdwijnt cutane larva migrans meestal spontaan binnen enkele weken tot maanden, omdat de larven uiteindelijk afsterven. De symptomen kunnen echter aanzienlijke hinder veroorzaken en leiden tot secundaire complicaties.

Effect van behandeling

Met de juiste medicamenteuze behandeling, zoals antiparasitaire middelen (bijvoorbeeld ivermectine of albendazol), verdwijnen de symptomen meestal binnen enkele dagen. De prognose is uitstekend bij tijdige en adequate behandeling.

Langetermijneffecten

Cutane larva migrans leidt zelden tot blijvende schade. In sommige gevallen kunnen littekens of pigmentveranderingen optreden op de plaatsen van de laesies, vooral als secundaire infecties hebben plaatsgevonden.

Complicaties van tropische infectie

In enkele gevallen kan een bacteriële superinfectie optreden, meestal door Staphylococcus aureus. Antibiotica zijn dan nodig. Een allergische reactie, resulterend in ademhalingsproblemen of longklachten, is zeldzaam maar mogelijk.

Preventie: Niet met blote voeten op de grond lopen

Persoonlijke beschermingsmaatregelen

Het dragen van schoenen, het gebruik van strandmatten en het vermijden van direct contact met grond of zand in endemische gebieden zijn eenvoudige maar effectieve maatregelen. Handen wassen na contact met grond en het vermijden van krabben aan de huid kunnen verdere complicaties voorkomen.

Sanitaire verbeteringen

Het verbeteren van sanitaire voorzieningen en het verminderen van het aantal zwerfdieren in endemische gebieden zijn belangrijke preventieve maatregelen. Dit vermindert de kans op besmetting van de bodem met parasitaire eieren.

Bewustwording en educatie

Reizigers naar risicogebieden moeten worden voorgelicht over de gevaren van cutane larva migrans en de manieren waarop ze zichzelf kunnen beschermen. Lokale gemeenschappen kunnen profiteren van educatieve programma’s gericht op hygiëne en parasietpreventie.

Praktische tips voor het leven met / omgaan met cutane larva migrans

Cutane larva migrans (CLM) is een huidinfectie die wordt veroorzaakt door de larven van bepaalde wormen, meestal van honden- of kattenmijten, die via de huid binnendringen en onder de huid migreren. De infectie komt meestal voor bij mensen die op zandstranden of grasvelden lopen waar besmette dieren zich hebben bevonden. De larven veroorzaken meestal een jeukende, kronkelende uitslag en kunnen ernstige jeuk en ongemak veroorzaken. Hoewel het meestal een onschuldige aandoening is die vaak vanzelf geneest, kunnen de symptomen langdurig zijn en ongemak veroorzaken. Er zijn verschillende manieren waarop je met deze aandoening kunt omgaan en de symptomen kunt verlichten.

Herkenning van de symptomen

Het is belangrijk om snel de symptomen van cutane larva migrans te herkennen. De infectie begint vaak met een jeukende rode uitslag die eruitziet als een kronkelend, verheven pad. Dit pad is het gevolg van de beweging van de larve onder de huid. Het kan pijnlijk zijn en jeuken, maar de infectie zelf is meestal niet ernstig. Als je de symptomen meteen herkent, kun je sneller stappen ondernemen om de aandoening te behandelen en verdere complicaties te voorkomen. Let op huidbeschadigingen of rode, jeukende plekken die zich verder verspreiden of veranderen.

Behandelen van de infectie met medicijnen

De behandeling van cutane larva migrans bestaat vaak uit het gebruik van antiparasitaire middelen, zoals albendazol of ivermectine. Deze medicijnen helpen om de larven te doden en de infectie te stoppen. Als je denkt dat je CLM hebt, is het belangrijk om een arts te raadplegen, die een recept voor de juiste medicijnen kan geven. Smeersels of crèmes die de jeuk verminderen, zoals corticosteroïden, kunnen ook worden voorgeschreven om de huid te kalmeren en ontsteking te verminderen. Volg altijd het advies van je arts om ervoor te zorgen dat de behandeling effectief is en de infectie snel verdwijnt.

Verlichten van jeuk en ongemak

Jeuk is een van de meest vervelende symptomen van cutane larva migrans. Het is belangrijk om manieren te vinden om de jeuk te verlichten, zodat je niet in de verleiding komt om de huid te krabben, wat het risico op infecties kan vergroten. Gebruik kalmerende lotions of crèmes, zoals een menthol- of kamfercrème, die je huid verkoelen en de jeuk tijdelijk verlichten. Het nemen van een koel bad met havermout of het aanbrengen van koud kompressen op de aangetaste huid kan ook helpen om de jeuk te verminderen. Vermijd het krabben aan de huid, omdat dit kan leiden tot verdere irritatie of infectie.

Hygiëne en zorg voor de huid

Het is belangrijk om je huid goed schoon te houden en infecties te voorkomen. Was je handen regelmatig met zeep en water, vooral als je in contact komt met besmette oppervlakken of dieren. Probeer het getroffen gebied schoon en droog te houden om te voorkomen dat er bacteriën of andere micro-organismen in de huid binnendringen. Vermijd het dragen van strakke kleding die kan wrijven tegen de geïnfecteerde huid en de symptomen kan verergeren. Als je de infectie hebt behandeld, blijf dan goed voor je huid zorgen om te voorkomen dat de larven terugkeren.

Bescherming tegen herinfectie

Het voorkomen van een nieuwe infectie is net zo belangrijk als het behandelen van de huidige. Vermijd blootstelling aan gebieden die mogelijk besmet zijn, zoals zandstranden, grasvelden of andere plekken waar besmette dieren hebben gelopen. Als je op vakantie gaat naar een gebied waar cutane larva migrans voorkomt, draag dan beschermende kleding, zoals lange broeken en lange mouwen, om direct contact van de huid met de grond of besmette oppervlakken te vermijden. Het dragen van slippers of sandalen in dergelijke gebieden kan ook helpen om de kans op besmetting te verkleinen. Als je toch in dergelijke gebieden komt, zorg dan voor een goede hygiëne en was je huid onmiddellijk nadat je contact hebt gehad met de grond of zand.

Wanneer medische hulp zoeken

Als je denkt dat je cutane larva migrans hebt, is het belangrijk om tijdig medische hulp te zoeken. Hoewel de infectie meestal vanzelf geneest, kunnen sommige gevallen ernstiger zijn en behandelingsbehoefte hebben. Als de jeuk of pijn aanhoudt of als er tekenen van secundaire infectie zijn, zoals roodheid, pus of koorts, is het belangrijk om een arts te raadplegen voor verdere behandeling. Ook als de uitslag zich verspreidt of niet verdwijnt na behandeling, moet je medische hulp inroepen om te voorkomen dat er complicaties optreden.

Door deze praktische tips toe te passen, kun je de symptomen van cutane larva migrans verlichten en het genezingsproces versnellen. Het is belangrijk om geduldig te zijn en de juiste behandeling te volgen om ervoor te zorgen dat de infectie goed geneest zonder complicaties.