Gekneusde duim: symptomen, oorzaken, behandeling & preventie

Een gekneusde duim duidt op een beschadiging van het onderhuids weefsel door een val, slag of stoot. Een kneuzing is een beschadiging van de 'weke delen' gelegen tussen huid en bot. Een duimkneuzing kan bijvoorbeeld veroorzaakt worden door een slag van een hamer op de duim. Symptomen van een gekneusde duim zijn pijn, zwelling en soms een bloeduitstorting (te zien als een blauwe verkleuring of blauwe plek).

• Een gekneusde duim
• Oorzaken van een duimkneuzing
• Symptomen van een gekneusde duim
• Verschijnselen
• Beschrijving
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling van een gekneusde duim
• Eerste hulp
• Spalken
• Preventie

Een gekneusde duim

Bij een gekneusde duim raakt onderhuids weefsel door inwerking van stomp geweld beschadigd. Het kan leiden tot beperkte mobiliteit, pijn en zwelling. Beschadigen van onderhuidse weefsels zorgt ervoor dat er uit kapotte bloedvaten en cellen vocht en bloed vrijkomt. Hierdoor ontstaat zwelling en als gevolg van de verhoogde druk komen zenuwen in de knel, wat leidt tot pijn. De huid kan bij een kneuzing al dan niet gewond raken, maar in de meeste gevallen blijft deze intact.

Oorzaken van een duimkneuzing

Een gekneusde duim is een letsel dat vaak optreedt tijdens sporten of werken met de handen. Een stompe kracht zoals een impact van een verkeerd gevangen bal verwondt een bloedvat in de vinger en resulteert in een gekneusde duim. Zo'n verwonding aan een intern bloedvat in de duim kan ook worden veroorzaakt door een val of ongeluk in het dagelijks leven, bijvoorbeeld doordat je een val probeert op te vangen met je handen. De bewegingsbeperking wordt veroorzaakt door het gestolde bloed en zwelling in de duim.

Symptomen van een gekneusde duim

Verschijnselen

Kenmerkende symptomen van een gekneusde duim zijn:

• zwelling (gezwollen duim)
• pijn (pijnlijke duim)
• druk uitoefenen op de kneuzing doet pijn
• pijn bij bewegen
• bloeduitstorting of blauwe plek

Beschrijving

Een gekneusde duim wordt soms niet onmiddellijk opgemerkt, vooral lichte kneuzingen niet omdat aanvankelijk weinig zichtbaar is. De duim kan al wel pijn doen bij bewegen of als je er druk op uitoefent. Direct na het letsel ontstaat er meestal een zichtbare blauwe plek op de plaats van het letsel of direct bij het gewricht. Omdat deze zich niet direct onder de huid bevindt, kan hij bleek lijken. Zwelling lijdt tot bewegingsbeperkingen. Hoe meer het bloedstolsel wordt afgebroken, hoe wendbaarder de gekneusde duim wordt en beweging doet na verloop van tijd ook geen pijn meer. Onbehandelde kneuzingen en ernstig letsel kunnen enkele jaren later weer pijn doen of gevoelig bij bepaalde weersomstandigheden; dit is volkomen normaal en verdwijnt na verloop van tijd. Zo niet, dan kan een vervolgbehandeling nodig zijn.

Onderzoek en diagnose

De diagnose van een kneuzing op de duim wordt gesteld op basis van een vraaggesprek met je huisarts, lichamelijk onderzoek en mogelijk een röntgenonderzoek om een gebroken duim uit te sluiten. Op de röntgenfoto kan de plaats van de kneuzing vaak worden gedetecteerd. De diagnose wordt bemoeilijkt in het geval van ernstige en extra verwondingen, de kneuzing verdwijnt dan vaak naar de achtergrond en wordt gediagnosticeerd tijdens een röntgenonderzoek samen met andere verwondingen die zijn opgetreden.

Behandeling van een gekneusde duim

Eerste hulp

Eerste hulp bestaat uit|:

• de pijnlijke plek ten minste tien minuten koelen en maximaal twintig minuten met een coldpack of met water uit de kraan
• stop na tien minuten indien het koelen van de duim onaangenaam is
• geef het getroffen lichaamsdeel rust

Spalken

Het bloeden van een gekneusde duim stopt meestal vanzelf en is al gestold wanneer de verwonding aan de arts wordt gepresenteerd. De gekneusde duim wordt na het röntgenonderzoek met een spalk gefixeerd en stevig verbonden. Vaak wordt de huid over de blauwe plek op de duim behandeld met een pijnstillende crème om de eerste pijn te behandelen. Een bewezen actief ingrediënt is diclofenac, dat ook de aangewezen remedie is voor andere gewrichtsklachten. Diclofenac op de huid stilt pijn en remt ontstekingen. Verder heeft een gekneusde duim geen behandeling nodig, behalve de spalk die gedurende enkele weken gedrang moet worden bij een ernstige kneuzing. Na een paar weken wordt het verband van de arts verwijderd en worden enkele bewegingstests uitgevoerd. Afhankelijk van hoe ernstig de kneuzing was of als er achteraf afwijkingen zijn, kan een laatste röntgenonderzoek worden uitgevoerd. Het verband mag alleen volledig worden verwijderd wanneer de kneuzing is verdwenen en de duim zonder pijn opnieuw kan worden verplaatst.

Preventie

Een gekneusde duim is een van de meest voorkomende verwondingen en je kunt het lang niet altijd voorkomen. Tijdens het sporten is het belangrijk om de voorgeschreven beschermende kleding te dragen, inclusief sporthandschoenen. Deze helpen om de juiste houding van de handen te houden en de kans op kneuzingen te verminderen. In de sport is oefening ook erg belangrijk, omdat je daarmee de juiste houdingen aanleert en ook de kans verkleint om een kneuzing van de duim op te lopen als gevolg van een verkeerde houding van de handen.

Lees verder

• Gebroken duim: symptomen, oorzaken, behandeling en prognose
• Verstuikte duim: symptomen en behandeling duimverstuiking
• Pijnlijke duim: oorzaken en symptomen van pijn in de duim