Gebroken duim: symptomen, oorzaken, behandeling en prognose

Letsel aan de vingers komt veel voor. Aangezien je je handen en vingers constant nodig hebt om dingen te pakken en erg belangrijk zijn in het dagelijks leven en op het werk, kan letsel aan je vingers waaronder je duim erg invaliderend zijn. Vanwege het constante gebruik van je handen, kan ook worden verklaard dat tot 40% van alle arbeidsongevallen handen en vingers betreffen. Vooral de duim is een belangrijk onderdeel van de hand. Je hebt je duim in het dagelijkse leven nodig om goed te kunnen grijpen. Een blessure van de duim, laat staan een gebroken duim, kan dan ook bijzonder lastig zijn.

• Gebroken duim
• Oorzaken
• Symptomen van een gebroken duim
• Arts raadplegen
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling van ene gebroken duim
• Niet-chirurgische behandeling
• Chirurgische behandelingen
• Prognose

Gebroken duim

Een directe klap in de asrichting van de duim door bijvoorbeeld een val van een (brom)fiets, is de meest voorkomende oorzaak van een duimfractuur. Tekenen van een gebroken vinger of duim zijn hevige pijn, zwelling en vervorming. Voor de diagnose is een röntgenfoto noodzakelijk. Een gebroken vinger of duim wordt geïmmobiliseerd voor behandeling. Een operatie is meestal niet nodig.

Oorzaken

Mogelijke oorzaken van een gebroken duim zijn:

• de duim tussen de deur krijgen, bijvoorbeeld een autodeur
• een directe klap in de asrichting van de duim
• een vuistslag
• een val op de duim (bijvoorbeeld bij fietsen)

Symptomen van een gebroken duim

Symptomen van een gebroken duim zijn onder meer:

• zwelling rond de basis van de duim (gezwollen duim)
• ernstige pijn (pijnlijke duim)
• beperkte of geen mogelijkheid om de duim te bewegen
• extreme gevoeligheid
• misvormd uiterlijk
• koud of gevoelloos

Veel van deze symptomen kunnen ook optreden bij een ernstige verstuiking van de duim of een gekneusde duim. Een arts kan de juiste diagnose stellen.

Arts raadplegen

Het is verstandig om onverwijld een arts te raadplegen als je vermoedt dat er sprake is van een gebroken of verstuikte duim. Beide soorten letsel kunnen ter behandeling immobilisatie met een spalk en een operatie vereisen. Te lang wachten op behandeling kan leiden tot vervelende complicaties of het herstelproces vertragen.

Onderzoek en diagnose

De (huis)arts onderzoekt je duim en het bewegingsbereik ervan. De arts zal het duimgewricht in verschillende richtingen buigen om te bepalen of je je ligamenten ook verwond hebt. Een duimbreuk kan worden vastgesteld op basis van röntgenfoto's.

Behandeling van ene gebroken duim

Het doel van de behandeling is het herstel van de functie van duim en hand. De breuk geneest meestal snel, maar het duurt vaak langer voordat de aangrenzende zachte weefselstructuren zoals pezen, ligamenten of gewrichtskapsel volledig hersteld zijn. Stijfheid en pijn zijn vaak het gevolg van vingerletsels. De gelijktijdige behandeling van deze zachte weefselstructuren is dus belangrijk voor een goed behandelresultaat.

Niet-chirurgische behandeling

Als de botfragmenten niet te ver van hun plaats zijn geraakt, of als de breuk zich in het midden van de botschacht bevindt, dan is een operatie vermoedelijk niet nodig. Het duimbasisgewricht zal dan in de juiste stand in het gips gezet worden.

Chirurgische behandelingen

Als het bot op zo'n manier breekt dat botfragmenten door de huid heen steken of een wond tot op het gebroken bot loopt, dan is vaak een operatie vereist. Als er veel verplaatsing van de botfragmenten is geweest of als de fractuur het carpometacarpale (CMC) gewricht I bereikt, moet je waarschijnlijk ook een operatie ondergaan om het bot weer goed te zetten. Een chirurg die gespecialiseerd is in handchirurgie zal de operatieve ingreep uitvoeren. Hierbij kan nodig zijn om het gewricht met tijdelijke stalen pennetjes op zijn plek vast te houden en/of de botdelen te fixeren.

Prognose

De meeste duimfracturen kunnen zonder chirurgie worden behandeld. Snelle mobilisatie van de vingers is het ultieme doel van de behandeling om pijnlijke stijfheid te voorkomen. Een gerichte fysieke behandeling en handtherapie moet zo snel mogelijk worden gestart en kan het genezingsproces gunstig beïnvloeden. Patiënten moeten vanaf de eerste behandelingsdag maatregelen nemen o zwelling tegen te gaan, zoals het hoog leggen van de arm, koeling en pijnstillers. Dit leidt tot een snelle pijnverlichting en een betere bloedcirculatie van de hand.

Lees verder

• Pijnlijke duim: oorzaken en symptomen van pijn in de duim
• Gekneusde duim: symptomen, oorzaken, behandeling & preventie
• Peesontsteking duim: symptomen, oorzaken en behandeling
• Skiduim: symptomen, oorzaak, (gips) behandeling en operatie
• Tintelende duim, wijsvinger of middelvinger: zenuwbeknelling