Welke bloedgroep komt het meest of het minst voor?
Bloed vormt de levensader van ons lichaam en ons bestaan. Het vervoert belangrijke stoffen zoals mineralen, energie met zuurstof, zodat organen en weefsels goed kunnen functioneren. Wegens bepaalde antistoffen en antigenen in het bloed bestaan er verschillende bloedgroepen. Wat is het onderscheid binnen deze bloedgroepen, wat houden allelen met antistoffen/ antigenen in en wat voor invloed heeft de resusfactor hierbij?
Mate van voorkomen bloedgroepen
Wat zit er in bloed?
In ons lichaam stroomt bloed, zodat zuurstof, mineralen, voedingsstoffen, bouwstenen, hormonen enzovoorts worden vervoerd. De rode substantie bestaat uit een groot aantal bestanddelen. Enerzijds gaat het om bloedplasma, welke de feitelijke vervoerder is van de kleine bestanddelen. Het gaat daarbij om water, stollingsstoffen, antistoffen en
albumine. Anderzijds bevat het bloedcellen, welke in hoofdzaak voor een drietal functies verantwoordelijk zijn. Het gaat om rode bloedlichaampjes met daarin hemoglobine. Het kan via ijzerdeeltjes zuurstof en kooldioxide koppelen, zodat het door het lichaam kan worden vervoerd. Witte bloedlichaampjes bevatten informatie omtrent antistoffen tegen virale of bacteriële binnendringers. Het vormt de weerstand van het lichaam, zodat ongewenstheden worden geweerd. Bovendien gaat het om bloedplaatjes, welke stollingscapaciteiten hebben indien een wondje ontstaat.
Wat houden A,B,O allelen in?
In het bloed zitten antistoffen, welke bij een onjuiste bloedgroep erop gaan reageren. Oftewel de weerstand kan tegen onjuiste bloedcellen in verweer gaan. Dat is de reden waarom men de juiste bloedgroep moet krijgen. Het onderscheid wordt via de allelen A,B,O aangegeven. Het gaat om het volgende onderscheid binnen de bloedgroepen (lit.1):
- A: bevat antistof bloedgroep B en antigeen bloedgroep A. Men kan bloed doneren aan anderen met bloedgroep A of AB;
- B: bevat antistof bloedgroep A en antigeen bloedgroep B. Men kan bloed doneren aan anderen met bloedgroep B of AB;
- AB: bevat antigeen bloedgroep A en B. In dit geval mag men slechts aan anderen met bloedgroep AB doneren;
- O: bevat antistof bloedgroep A en B. Men mag alleen van bloedgroep O bloed ontvangen terwijl men wel aan alle andere bloedgroepen kan doneren.
Resusfactor
Een aanvullende antigen is eveneens van belang. Het gaat daarbij om de
resusfactor. Dit is een antigen op rode bloedcellen, welke overeenkomstig is met die van de resusaap Macaca rhesus (lit.2). Van alle mensen wereldwijd is 85,25% drager van dit antigen. Die groep is daarmee resuspositief oftewel (+). Mensen die het niet hebben zijn resusnegatief oftewel (-). Op het moment dat men als resusnegatieve persoon in aanraking komt met resuspositief bloed, dan wordt antistof aangemaakt. Normaal wordt de bloedgroep van de moeder door de placenta afgescheiden van de baby. Dit geldt niet voor anti-D. Indien bij de bevalling van het eerste kind resuspositief bloed van de baby aan de resusnegatieve moeder wordt overgedragen, dan maakt de moeder daarna antistoffen aan. Dit komt pas tot uiting indien de moeder voor de tweede maal van een resuspositieve baby zwanger is. De antistoffen worden overgedragen, waardoor bloedcellen worden afgebroken. Het resulteert in accumulatie van afgebroken hemoglobine oftewel
bilirubine in het baby-lichaampje. Dit leidt tot
geelzucht bij de ongeboren vrucht en kan soms tot het vroegtijdig overlijden van de baby leiden. Indien bekend is dat de moeder op deze manier is besmet, dan is het verstandig om verder geen kinderen meer te nemen.
Mate van voorkomen bloedgroepen
Van de vier bloedgroepen bestaat er de (+) en (-) variant oftewel O+, A+, B+, AB+, O-, A-, B- en AB-. Het is duidelijk dat de resusnegatieve groep ondervertegenwoordigd is. Het gaat daarbij om 14,75% van alle mensen wereldwijd. Meest voorkomende bloedgroepen zijn O+ en daarna A+. Minst voorkomende bloedgroepen zijn B- en AB-.
Land | O+ | A+ | B+ | AB+ | O- | A- | B- | AB- |
België | 38% | 34% | 8,5% | 4,1% | 7% | 6% | 1,5% | 0,8% |
Nederland | 39,5% | 35% | 6,7% | 2,5% | 7,5% | 7% | 1,3% | 0,5% |
Wereldwijd | 36,44% | 28,27% | 20,59% | 5,06% | 4,33% | 3,52% | 1,39% | 0,45% |
Lees verder