Veilig wonen voor kinderen en ouderen – badkamer en toilet

Een klein deel van de jaarlijks tienduizenden ongevallen in en om huis vindt in de badkamer en het toilet plaats, minder dan men wellicht zou vermoeden. Uitglijden in het bad of in de douche vormt de hoofdmoot. Vooral ouderen zijn het slachtoffer. Water en zeep in combinatie met een toch al gladde vloer veroorzaakt veelal been- en armbreuken en heupfracturen. Met tal van kleine aanpassingen zijn deze risico's praktisch te vermijden. Bij renovatieplannen van de badkamer valt bijvoorbeeld te overwegen om de douchebak te verwijderen en te kiezen voor een gelijkvloerse douche. Zeker als men een levensloopbestendige woning ambieert, waar men veilig de oude dag kan doorbrengen.

Inhoud

• Levensloopbestendige woningen voor ouderen
• Veilige badkamer voor kinderen
• Bad en douche
• Kastjes en schappen
• Toilet

Levensloopbestendige woningen voor ouderen

Veel ongelukken in de badkamer en het toilet zijn te wijten aan een gebrek aan aanpassingen. Daar komt bij dat veel ouderen zo lang mogelijk thuis willen blijven wonen, waardoor die aanpassingen steeds belangrijker worden. Tegenwoordig zijn veel woningen 'levensloopbestendig', ofwel geschikt voor alle leeftijdsgroepen. Dat heeft voordelen. Ouderen hoeven dan niet te verhuizen omdat hun woning mogelijk ongeschikt wordt voor hun gewijzigde behoeften en leefomstandigheden, zoals bij een chronische ziekte of fysieke beperkingen.

Aanpassingen
Niettemin zijn ook de reguliere woningen met behulp van veelal kleine en soms wat grotere aanpassingen zodanig te veranderen dat wonen voor hen makkelijker en comfortabeler wordt. Deze aanpassingen variëren van een traplift en het automatiseren van elektrische apparaten (zorgdomotica) tot het plaatsen van een verhoogd toilet, het gelijkvloers maken van de doucheruimte en het aanbrengen van handgrepen.

Veilige badkamer voor kinderen

Laat kleine kinderen omwille van de veiligheid nooit alleen in bad. Het zal niet de eerste keer zijn dat een peuter verdrinkt in laag water. Als u toch snel even de badkamer uit moet, als het echt niet anders kan, is het beter om de dreumes of kleuter in een badhanddoek te wikkelen en mee te nemen. Zo zijn er tal van adviezen om te voorkomen dat er ongelukken gebeuren in de badkamer. Net als de keuken hoort ook de badkamer een veilige plek te zijn voor kinderen.

Veiligheid

Het onderstaande lijstje met tips en adviezen is beslist niet volledig. Een veilige omgeving creëren voor kinderen (en ouderen) is immers een dynamisch en vaak ook creatief proces dat altijd aanvullingen vereist. Dat komt de veiligheid in de badkamer en het toilet alleen maar ten goede.

Bad en douche

Het is het overwegen waard om de douchebak te verwijderen en er een gelijkvloerse douche met een stroeve vloer van te maken. Vooral bejaarden zullen daar veel profijt van hebben. Het voorkomt ongelukken.

• Een ruime badkamer waarborgt bewegingsvrijheid en dat dient de veiligheid, zeker voor ouderen met een fysieke beperking.
• Gebruik een antislipmatje in de douchebak of badkuip. De bodem is immers altijd glad.
• Monteer een of meer handgrepen aan de wanden. U kunt zich daaraan optrekken of vastgrijpen bij duizeligheid.
• Ouderen vinden zittend douchen vaak prettiger. Voor dat doel zijn badzitjes en douchestoelen verkrijgbaar.
• Een thermostaatkraan is beter dan een mengkraan. Het voorkomt dat men zich brandt aan te heet water.
• Laat in geval van een mengkraan eerst koud water in het bad lopen. Daarna aanvullen met warm water. Aldus is de watertemperatuur controleerbaar. Dat is bijvoorbeeld belangrijk als een kind onverhoeds in bad stapt.
• Laat kleine kinderen nooit alleen in bad.
• Een stroeve badkamervloer is ideaal voor ouderen. Dweil in alle andere gevallen het water van de vloer om uitglijden te voorkomen.
• Een zwevende wastafel is makkelijker voor mensen in een rolstoel.

Kastjes en schappen

Voorkom dat jonge kinderen bij de douchegel, shampoo en andere badkamerproducten kunnen. Peuters en kleuters beschouwen alles wat vloeibaar is als limonade en zullen vaak de neiging niet kunnen weerstaan om ervan te drinken. Wijs hen voortdurend op dat gevaar.

• In veel woningen hangt het medicijnkastje aan een badkamermuur. Plaats het kastje hoog aan de wand en sluit het af na gebruik.
• Zorg ervoor dat het deurslot van de badkamer ook van buiten moeiteloos met een schroevendraaier of munt te openen is.
• Berg bleekmiddel, toiletreiniger en andere giftige producten eveneens in een afsluitbare kast op.
• Voorkom dat grijpgrage kinderen bij reinigingstabletten voor het kunstgebit, tandpasta, aftershave of pijnstillers kunnen komen, zoals paracetamol. Veel vergiftigingen bij kinderen door dit soort producten vinden eveneens in de badkamer plaats. Laat medicijnen, waaronder pijnstillers en anticonceptie, nergens rondslingeren. Dus ook niet in de badkamer.

Toilet

In geval van een apart toilet, zoals het gastentoilet, is het belangrijk dat het deurslot van buiten opengedraaid kan worden, bijvoorbeeld met een munt. Het voorkomt het vertragen van de eerstehulpverlening als een gezinslid onwel wordt op het toilet. Kinderen hebben op een bepaalde leeftijd bovendien de neiging zich hardnekkig lang op te sluiten.

• Het is gevaarlijk om bleekmiddel of chloorhoudende reinigingsmiddelen te mengen met een toiletreiniger. Er kunnen giftige dampen ontstaan.
• Zorg voor een deurslot dat van buiten geopend kan worden.
• Een ruime toiletruimte is veiliger voor ouderen, zoals ook handgrepen dat zijn.
• Voor bejaarden die zich moeilijk kunnen optrekken is een verhoogd toilet met een leuning aan de wand vaak een uitkomst.

Lees verder

• Veilig wonen voor kinderen en ouderen – keuken
• Veilig wonen voor kinderen en ouderen – woonkamer
• Veilig wonen voor kinderen en ouderen – trap en gang
• Veilig elektriciteitsgebruik en eerste hulp bij elektrocutie
• Veilig wonen voor kinderen en ouderen – tuin en balkon