Angina pectoris: (in)stabiele hartkramp v.s. hartinfarct

Geregeld pijn op de borst met een drukkend gevoel na inspanning of bij medicijninname kan door stabiele hartkramp worden veroorzaakt. Het geeft tijdelijk veel overlast, maar na enkele minuten trekt het weer weg. De aandoening is relatief onschadelijk, echter een wijziging van levensstijl kan noodzakelijk zijn. Het kan namelijk verslechteren naar instabiele hartkramp of een hartinfarct. Wat houdt angina pectoris in, wat zijn de symptomen en waarom is medische aandacht bij de spontaan opkomende variant noodzakelijk?

Angina pectoris

• Hoe voelt het? De symptomen!
• Verminderde zuurstofaanvoer
• Ontstaan van een fatty streak
• Gevolgen angina pectoris
• Wanneer een hartinfarct?
• Aankondiging van potentieel hartinfarct
• Wijziging van levensstijl

Hoe voelt het? De symptomen!

Indien de persoon meer van het lichaam vraagt, neemt de kans toe dat hartkramp voordoet. Denk aan zwaar werk, sporten of veel inspanningen, maar ook de emotionele gesteldheid, medicijngebruik of een zware maaltijd kunnen eraan gerelateerd zijn. Komt de kramp voor dan geeft het een beklemmend gevoel op de borstkas, waarbij men pijn onder het borstbeen voelt. Die pijn kan uitstralen naar de kaak, nek, schouders, armen of rug. Dit gaat gepaard met moeilijk ademen, veel zweten en mogelijk misselijkheid. Vaak zal bij stabiele hartkramp de aandoening met enkele minuten weer wegtrekken, waarna behandeling niet nodig is. Dit is anders indien het gaat om instabiele hartkramp.

Verminderde zuurstofaanvoer

Om het lichaam goed te kunnen laten functioneren, hebben weefsels, spieren en organen voldoende zuurstofrijk bloed nodig. Via de alveoli (longblaasjes) wordt kooldioxide uit het bloed gezuiverd, waarnaast zuurstof aan hemoglobine wordt gekoppeld. De rode bloedlichaampjes vervoeren dat bloed naar de verschillende delen van het lichaam, waarmee lichaamsfuncties kunnen worden uitgevoerd. Een tekort aan zuurstofrijk bloed zal dan ook leiden tot het niet of verminderd goed kunnen functioneren. Er zal sprake zijn van tintelingen, pijn, kramp met spanningen, waarnaast de persoon snel vermoeid is. In het geval van hartkramp ontvangt het hart zelf onvoldoende zuurstof, waardoor pijnlijke klachten worden veroorzaakt. Wat is de voornaamste reden waarom dit optreedt?

Ontstaan van een fatty streak

Onderdeel van ons bloed zijn lipoproteïnen, waaraan cholesterol kan worden gekoppeld. Daarvan bestaan twee hoofdgroepen zijnde het HDL en LDL. Het HDL zorgt ervoor dat vetten en cholesterol in het lichaam worden gekoppeld en afgevoerd naar de lever. Op die manier kunnen overtollige ongewenste vetten het lichaam verlaten. Het LDL daarentegen is verantwoordelijk voor het vasthouden van cholesterol in het lichaam. Het zorgt ervoor dat eiwitbinding met suikers ontstaat, waardoor het niet meer via het bloed kan worden vervoerd. Oftewel de cholesteroldeeltjes slaan neer op de vaatwand en kunnen aangroeien. Dit wordt een fatty streak genoemd en zorgt ervoor dat plaatselijk de doorsnede van het bloedvat afneemt. Deze aandoening wordt ook wel aderverkalking genoemd. Indien dit voorkomt in de kransslagader dan zal de aanvoer van zuurstofrijk bloed worden beperkt.

Gevolgen angina pectoris

Door toedoen van de verminderde doorsnede van de kransslagader is de aanvoer van zuurstofrijk bloed beperkt. Daardoor krijgen de hartspieren onvoldoende energie om bewegingen te ondersteunen, waardoor spanningen ontstaan. De spieren zullen daardoor relatief meer melkzuur bevatten, waardoor op een gegeven moment kramp wordt veroorzaakt. Het is net als kramp in de kuiten, maar dan in de hartspieren. Omdat het op een zeer gevoelige plek zit, heeft de persoon er veel overlast van. Men heeft tijdelijk een zeer ongemakkelijk gevoel, waarbij de pijn zeer intens kan zijn. De pijn concentreert zich daarbij onder het borstbeen.

Wanneer een hartinfarct?

Hartkramp verschilt zeer van een hartinfarct. De aderverkalking heeft in dat geval de doorsnede van de kransslagader dermate verkleind, dat een bloedpropje de opening stremt. Oftewel bloed kan niet meer doorstromen, waardoor de hartspieren compleet verstoken raken van zuurstofrijk bloed. In dat geval zal de pijn ernstig zijn, waarbij de pijn ook de linker arm inschiet. Het hart krijgt tijdelijk geen zuurstof, waardoor de hartspier deels afsterft. Het is noodzaak om per ommegaande medische aandacht te krijgen, waarbij bloedverdunners worden toegediend.

Aankondiging van potentieel hartinfarct

Komt de aandoening spontaan voor zonder veel inspanning en houdt het langer dan vijf minuten aan dan kan het om een hartaanval gaan, maar ook om instabiele angina pectoris. In beide gevallen is het noodzakelijk om direct medische aandacht te krijgen. De instabiele variant dient via de hartbewaking in de gaten te worden gehouden, waarnaast zekerheidshalve bloedverdunners worden toegediend. Het wordt vaak gecategoriseerd als lichte hartaanval en kan potentieel leiden tot een hartinfarct. Omdat het spontaan zonder waarschuwing kan voorkomen, dient altijd 112 te worden gebeld. Het dient in het ziekenhuis enkele dagen te worden gemonitord.

Wijziging van levensstijl

Betreft het een door medicatie of inspanning veroorzaakte hartkramp, dan wordt het niet behandeld. Het gaat niet om een hartaanval, echter de situatie kan mogelijk wel verslechteren. In de drie gevallen dient de persoon het advies op te volgen om een gezondere levensstijl aan te meten. Het houdt in stoppen met roken, minderen van alcoholinname en gezond voedsel innemen. Daarnaast zal de persoon meer moeten bewegen of sporten. Door af te vallen kan er een betere cholesterol- en vetgehalte worden bereikt, waardoor de kans op hartaandoeningen aanzienlijk wordt verkleind.

Lees verder

• Mijn kind heeft pijn bij het hart: hartruis wat is dat?
• Harttamponade een levensbedreigende overdruk op het hart
• Hoe kan atriumfibrilleren (hartkloppingen) worden behandeld?
• Hoe wordt een hartinfarct veroorzaakt?
• Linker ventrikel hartklepproblemen, hoe wordt het behandeld?