Verstopte talgklier: symptomen & behandeling talgkliercyste

Een verstopte talgklier, kun je die uitknijpen of kun je een verstopte talgklier het beste laten verwijderen? Een talkliercyste of atheroomcyste is een onderhuids knobbeltje dat ontstaat wanneer een haarzakje verstopt raakt. Een talgkliercyste kan op zich geen kwaad. Een verstopte talgklier kan evenwel gaan ontsteken, waarbij je klachten ontwikkelt als een grotere wordende zwelling, roodheid en de plek wordt warm en kan pijn doen. De ontstoken cyste kan vanzelf openbreken. Als dat niet gebeurt, moet de huisarts er een sneetje in maken. Ga niet zelf een talgkliercyste uitknijpen. Door de opgebouwde druk kan de cystewand namelijk barsten waardoor talg in het onderhuids bindweefsel terechtkomt, wat kan leiden tot een ontsteking.

• Wat is een verstopte talgklier?
• Hoe ontstaat een verstopte talgklier?
• Wat zijn de symptomen en klachten?
• Verschijnselen
• Voorkeusplekken talgkliercyste
• Hoe wordt een verstopte talgklier behandeld?
• Geen behandeling
• Talgkliercyste verwijderen

Wat is een verstopte talgklier?

In de huid zijn duizenden kliertjes aanwezig die talg produceren, een vettige afscheiding die in de haarzakjes uitstroomt en de huid smeert. Een enkele keer raakt een talgkliertje verstopt, waardoor deze opzwelt: een hard aanvoelend knobbeltje vol talg. Het bolletje voelt aan als een knikkertje of erwtje en varieert vaak in grootte van 0,5 tot 2 cm. De medische benaming voor een talgkliercyste is atheroomcyste, of epidermale cyste of epidermoid cyste. Een talgkliercyste kan op zich geen kwaad. Een verstopte talgklier kan echter ontstoken raken en als deze niet spontaan openbreekt, moet de huisarts er een sneetje in maken zodat de inhoud ervan weg kan lopen. Voorkeursplekken van een talgkliercyste zijn het hoofd, de nek en de rug.

Hoe ontstaat een verstopte talgklier?

Een talgkliercyste ontstaat vaak vanuit een haarzakje waarvan de uitvoergang verstopt is geraakt. De oorzaak kan een ontsteking (puistje) zijn of een huidbeschadiging. Het talgkliertje wat op het haarzakje uitkomt maakt talg aan. Maar door de verstopping hoopt het talg zich op. Ook huidschilfertje die losraken kunnen niet afgevoerd worden en binnen in het verstopte haarzakje hoopt zich steeds meer huidschilfers en talg op, wat het zakje groter doet worden. Een cyste is 'geboren', Deze cyste gaat niet zo snel kapot doordat de wand stevig is. Als er ook nog bacteriën in zitten, kan er een infectie ontstaan.

Wat zijn de symptomen en klachten?

Verschijnselen

De talgkliercyste is te herkennen als een ronde zwelling, deels onderhuids met soms in het midden nog een zichtbaar gaatje van het oorspronkelijke haarzakje. De cyste voelt aan als een glad, onderhuids knobbeltje, vergelijkbaar met een erwt of een knikkertje. Een talgkliercyste groeit langzaam en kan uiteindelijk heel groot worden. Vaak zijn ze 0,5 tot 2 cm, maar soms kan een talgkliercyste groter worden dan 5 cm. vaak gaat het om één cyste, soms meerdere.

Voorkeusplekken talgkliercyste

Een talgkliercyste kan op het hele lichaam voorkomen waar haren aanwezig zijn. Voorkeurslocaties zijn het gelaat, op het behaarde hoofd, in de nek of op de romp. Ze komen vooral voor bij mensen tussen de 30-40 jaar, vaker bij mannen dan bij vrouwen. Een talgkliercyste hoeft geen klachten te geven, maar grote cysten kunnen pijn veroorzaken. Als je hard op de zwelling drukt (wat overigens is af te raden), kan er wat talgachtige smurrie uitkomen, wat kan stinken. Het is ook mogelijk dat de cyste vanzelf openbreekt en er talg (en pus) uitstroomt.

Hoe wordt een verstopte talgklier behandeld?

Geen behandeling

Cysten die wat kleiner zijn en geen klachten geven, behoeven niet behandeld te worden. Wat grotere cysten die klachten geven, ontstoken zijn, of als cosmetisch storend worden ervaren, kunnen door middel van een kleine ingreep worden verwijderd. Dit vindt plaats onder lokale verdoving. Er zal dan door de (huis)arts een sneetje in de cyste worden gemaakt waarna de inhoud eruit stroomt en de pijn meteen vermindert. Nadat de ontsteking is genezen, kan de cyste worden verwijderd.

Talgkliercyste verwijderen

Als je hinder ondervindt van de cyste, kun je deze laten weghalen. Je krijgt dan eerst een verdovingsprik om plaatselijk de huid te verdoven. Daarna wordt de cyste weggesneden, waarna de wond wordt gehecht. Na vijf tot twaalf dagen kunnen de hechtingen worden verwijderd. Als je na de ingreep veel last hebt van de pijn, kun je één of twee tabletjes paracetamol nemen.

Lees verder

• Klein knobbeltje in hals/nek: links of rechts, zonder pijn
• Bult achter oor, in hals of knobbeltje in nek, lies of oksel
• Knobbeltje onder oksel: oorzaken knobbel of zwelling oksel
• Bultje op ooglid (of bij wimper): oorzaken en symptomen
• Bult in lies of liesgezwel: oorzaken en symptomen knobbels