Patellaire tendinitis: Overbelasting van patellapees in knie

Patellaire tendinitis is een knieblessure waarbij de patellapees tussen de knieschijf en het scheenbeen overbelast is. Dit leidt tot kleine scheurtjes aan de aanhechting van de patellapees, de pees die nodig is voor het rechttrekken van de knie. Atleten die veel springen en met veel kracht landen, lijden vaak aan deze aandoening. De patiënt ervaart gewoonlijk pijn en gevoeligheid net onder de knieschijf en zwakte in de knie. Patella tendinitis ontwikkelt zich vaak geleidelijk, dus het is niet altijd gemakkelijk te herkennen voor de arts. Alle patiënten met doorlopend ongemak of pijn in de knie moeten een arts raadplegen voor een diagnose. Rusten en steun bieden aan de knie geeft een pees de tijd om te helen. Als de pijn aanhoudt, zijn vaak verdere medische en/of fysiotherapeutische behandelingen vereist voor de overbelastingsblessure.

• Synoniemen van patellaire tendinitis
• Oorzaken van overbelastingsblessure
• Risicofactoren van overbelasting van patellapees
• Symptomen: Pijn en zwakte rond knie
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Zelfzorg
• Professionele medische behandeling
• Prognose
• Preventie

Synoniemen van patellaire tendinitis

Patellaire tendinitis heeft verschillende andere namen:

• jumpers knee (springersknie)
• patella tendinopathie
• patellaire tendinopathie
• patellaire tendinose
• patellaire tendinosis
• patellaire tendonitis
• patellapeestendinopathie

Tendinose beschrijft de geleidelijke schade die herhaalde beweging of veroudering in een pees veroorzaakt. Het komt vaak voor in de knie, pols en elleboog. Tendinitis verwijst naar een ontsteking van de pees. Een ontstoken pees is zeer zelden de oorzaak van kniepijn.

Oorzaken van overbelastingsblessure

De patellapees, die nodig is voor het rechttrekken van de knie, verbindt de knieschijf met het scheenbeen. Pezen bestaan uit sterk weefsel en verbinden spieren met botten. Patellaire tendinitis treedt op wanneer de patellapees overbelast is, wat vaak gebeurt bij atleten die zwaar springen of hard landen. Als een patiënt extra spanning uitoefent op een pees, ontwikkelen zich kleine scheurtjes in het weefsel. Dit veroorzaakt een ontsteking, maar de blessure geneest vaak snel. Door herhaalde spanningen ontstaan sneller scheuren dan het lichaam ze kan herstellen.

Risicofactoren van overbelasting van patellapees

Patellaire tendinitis resulteert vaak uit herhaalde activiteiten die de knie geleidelijk beschadigen. Het treft vaak atleten die zwaar springen en landen, zoals basketbalspelers. Andere activiteiten die het risico op de aandoening vergroten zijn onder meer veel bewegen of trainen op harde oppervlakken zoals beton. De aandoening komt het meest voor tieners en bij patiënten tussen de twintig en dertig jaar. Patiënten die langer en zwaarder zijn, lopen mogelijk meer risico, omdat meer gewicht de druk op de knieën verhoogt.

Symptomen: Pijn en zwakte rond knie

Patellaire tendinitis ontwikkelt zich geleidelijk. Het belangrijkste symptoom van patellaire tendinitis is pijn en gevoeligheid net onder de knieschijf. De pijn begint meestal na het trainen en bij aanhoudende lichaamsbeweging en dan vooral springen, rennen en landen, verergeren de tekenen. Een patiënt bemerkt zwakte in de knie, vooral tijdens oefeningen die druk uitoefenen op dit lichaamsdeel. Wanneer het been in een rechte stand staat, is het gebied net onder de knie gevoelig bij aanraking. Het gebied rond de knie voelt ook strak of stijf aan, vooral 's morgens vroeg. Een grote scheur van de patellapees is een ernstige verwonding. Een volledige scheur scheidt de pees van de knieschijf. Een patiënt hoort een scheurend of knallend geluid (gewrichtsgeluiden) en voelt veel pijn. De knie zwelt ook op en hierop ontstaan ook blauwe plekken. Lopen en het uitstrekken van het been zijn bemoeilijkt.

Diagnose en onderzoeken

Een arts of fysiotherapeut diagnosticeert de aandoening nadat hij de patiënt bevraagd heeft over de symptomen, de medische voorgeschiedenis en de trainingsroutines. Verder moet de patiënt ook het been bewegen of het been zo recht mogelijk maken. De arts drukt voorts voorzichtig op het gebied rond de knie, omdat de pees vaak aan de getroffen zijde dikker aanvoelt. De arts bestelt soms een MRI-scan of röntgenfoto om een ernstige scheur te onderzoeken en om te bepalen of de knieschijf zich in de juiste positie bevindt.

Behandeling

Zelfzorg

Een vroegtijdige behandeling van patellaire tendinitis verhoogt de kansen op een snel en volledig herstel. De aandoening verergert bij elke overbelasting van de pees, dus de patiënt moet de knie te laten rusten na elk letsel. Dit geeft het lichaam de tijd om te genezen. De behandeling voor patellaire tendinitis is meestal gericht op het verlichten van de pijn. Naast het nemen van voldoende rust, mag de patiënt ijs aanbrengen op het gebied en ook ontstekingsremmende medicijnen nemen. De verdere behandeling hangt af van het letsel, de leeftijd van een patiënt en ook hoe actief de patiënt is. Kleine of gedeeltelijke scheuren behandelt de patiënt door het nemen van rust en het uitvoeren van zachte oefeningen.

Professionele medische behandeling

Een arts stelt voor om een kniebrace te dragen om de knie recht te houden en de pees te helpen genezen. Een patiënt moet deze brace drie tot zes weken dragen en in deze tussenperiode moet hij mogelijk krukken gebruiken om zijn gewicht te dragen. Fysiotherapie helpt om geleidelijk de beweging te herstellen naarmate de pees geneest. Een fysiotherapeut geeft ook adviezen inzake versterkings- en rekoefeningen die de patiënt thuis mag doen. Bij een volledige scheur is een operatie vereist om de pees opnieuw aan de knieschijf te bevestigen. De volledig hersteltijd hiervan bedraagt tot zes maanden.

Prognose

Het herstel van een springersknie duurt enkele weken tot enkele maanden.

Preventie

Nadat een patiënt hersteld is van patellaire tendinitis, is het mogelijk om toekomstige verwondingen te voorkomen. Ook mensen die een sport beoefenen waarbij springen en harde landingen gebruikelijk zijn, kunnen dezelfde preventieve maatregelen nemen:

• afkoelen en rek- en strekoefeningen doen na het sporten
• goed opwarmen en rek- en strekoefeningen doen voor de training
• kniesteunen dragen tijdens het sporten
• oefeningen doen om de beenspieren te versterken en de knieën te ondersteunen
• springen en landen op zeer harde oppervlakken (zoals beton) vermijden

Lees verder

• Kniepijn: Oorzaken pijnlijke knie (pijn aan kniegewricht)
• Tendinitis (peesontsteking): Ontsteking van pees met pijn