Keto-uitslag: Jeukende bultjes door volgen ketogeen dieet

Sommige mensen volgen een ketodieet (ketogeen dieet). Het lichaam gaat bij dit dieet vet verbranden voor brandstof in plaats van koolhydraten, waardoor ze meer gewicht verliezen. Een keto-uitslag (prurigo pigmentosa) is een huidaandoening die zeer sporadisch tot uiting komt bij patiënten die dit speciaal dieet volgen. De vervelende, verhoogde huiduitslag gaat vooral gepaard met een jeuk. Meer koolhydraten innemen, huidirritatie en zweet vermijden, zijn enkele behandelingsopties bij deze goedaardige huidziekte. De vooruitzichten zijn wisselend want soms verdwijnen de huidproblemen na enkele weken terwijl andere patiënten jarenlang kampen met de gekleurde bultjes. De aandoening werd voor het eerst in de medische literatuur beschreven in 1971.

• Epidemiologie van huiduitslag door volgen van ketodieet
• Oorzaken van keto-uitslag
• Symptomen
• Locatie
• Uiterlijk
• Behandeling van huidaandoening met jeukende bultjes
• Zelfzorg
• Professionele medische behandeling
• Prognose van huidletsels door ketogeen dieet

Epidemiologie van huiduitslag door volgen van ketodieet

Dubbel zoveel vrouwen dan mannen krijgen te maken met de huiduitslag. De huidaandoening treft meestal vrouwelijke tieners en jongvolwassenen en dan vooral van Aziatische afkomst.

Oorzaken van keto-uitslag

Een keto-uitslag is een zeldzame inflammatoire huidziekte (ontstekingsziekte van de huid) van onbekende oorsprong (oktober 2020). Bij ketose bevat zweet het ketonlichaam aceton. Aceton veroorzaakt irritatie bij hoge concentraties, hetgeen leidt tot een jeukende huiduitslag. De huiduitslag verergert bijgevolg vaak bij warm weer, zonlicht of na het sporten. De gebruikelijke verdeling van jeuk en uitslag komt overeen met gebieden waar zweet zich ophoopt. Wrijving, een huidtrauma en allergenen zijn eveneens in verband gebracht met de keto-uitslag.

Symptomen

Locatie

De jeuk en uitslag zijn bijna altijd symmetrisch aan beide zijden van het lichaam in een netachtige verdeling. De huiduitslag ontwikkelt zich meestal over de borst, de rug, de schouders, de oksels en soms in de nek. Zeer sporadisch zijn het gezicht en de ledematen getroffen.

Uiterlijk

Patiënten met dit type huiduitslag ervaren veel jeuk. De jeukende, verhoogde bultjes hebben een lichtroze (beginstadium), rode (tussenstadium) of bruine kleur (eindstadium). De huidproblemen beginnen meestal kort nadat patiënten zich in ketose bevinden. Soms is de jeuk dermate ernstig is dat hierdoor een onderbroken slaap ontstaat.

Behandeling van huidaandoening met jeukende bultjes

Diverse opties zijn beschikbaar voor het verlichten van de jeukende huiduitslag.

Zelfzorg

Allergenen vermijden
Allergenen (stoffen die leiden tot een allergische reactie) veroorzaken mogelijk de huidproblemen bij het ketodieet. Patiënten vermijden best deze allergenen. Dit zijn bijvoorbeeld eieren, zuivel, noten, zaden en vis.

Kleding
Het is verstandig om comfortabele kleding te dragen die geschikt is aan het klimaat, zodat patiënten niet meer zweten dan nodig is. Indien nodig mag gebruik gemaakt worden van airconditioning.

Sporten
Als de jeuk echt verontrustend is, kan een patiënt de training een paar dagen overslaan, of anders een sport beoefenen die weinig zweet produceert, zoals korte gewichtstraining. Na het sporten (en dus na het zweten) is het aanbevolen om te gaan douchen met lauw water en dan gebruik te maken van milde reinigingsproducten en zepen.

Huidirritatie vermijden
Huidirriterende middelen of activiteiten worden best vermeden zoals:

• chemicaliën in het wasmiddel of de kleding
• de huid hard schrobben
• exfolianten op de huid
• gechloreerd zwembadwater
• krabben aan de bultjes
• slapen op het getroffen gebied
• strakke kleding dragen
• verbanden

Ketose afbreken
Als de bovenstaande tips niet effectief genoeg zijn, kan de patiënt het beste dagelijks ongeveer 50 gram of meer koolhydraten eten. Om nog steeds de meeste voordelen van een ketogeen dieet te krijgen (voor het verkrijgen van gewichtsverlies en het omkeren van diabetes mellitus type 2), mogen patiënten een vrijer koolhydraatarm dieet volgen (50-100 gram koolhydraten per dag) en af en toe vasten. Het is wel aanbevolen om voldoende vitaminen in te nemen (en eventueel bij te nemen in de vormen van supplementen), want door voldoende vitaminen in te nemen, kan het lichaam onderliggende ontstekingen makkelijker bestrijden.

Professionele medische behandeling

Veel andere voorgestelde behandelingen zijn mogelijk, zoals weken- of maandenlang antibiotica innemen en/of speciale crèmes. Deze bieden waarschijnlijk enkel tijdelijke verlichting. Het is echter aanbevolen om zeker geen orale (via de mond ingenomen) antibiotica in te nemen, omdat de bijwerkingen en risico's veel slechter zijn dan de twijfelachtige en tijdelijke voordelen. Steroïden, antischimmelcrèmes en antihistaminica zijn helemaal niet effectief. Patiënten bespreken echter best steeds met een arts welke behandeling voor hen het meest geschikt is.

Prognose van huidletsels door ketogeen dieet

Meestal verdwijnt de jeukende huiduitslag binnen één dag nadat patiënten meer koolhydraten eten en de ketose gestopt is. Patiënten die echter het ketodieet blijven volgen, kampen soms enkele weken, maanden tot jaren met de huidproblemen. Het is wel mogelijk dat de donkerdere bultjes (hyperpigmentatie) nog langdurig aanwezig blijft, maar de huid wordt uiteindelijk weer normaal. De keto-uitslag komt bij sommige patiënten slechts éénmalig tot stand. Andere patiënten ervaren de symptomen enkel vroeg in ketose, wanneer ze voor het eerst beginnen met een koolhydraatarm dieet (na verloop van tijd scheidt het lichaam minder ketonen in het zweet af).

Lees verder

• Prurigo pigmentosa: Huidziekte met netvormige huiduitslag
• Huiduitslag: Veel voorkomende oorzaken van uitslag op huid