Traanbuisverstopping: symptomen/oorzaak verstopte traanbuis

Bij een traanbuisverstopping is de traanbuis verstopt. De ingang van de traanbuis bevindt zich aan de neuskant van het onderste ooglid en het vervoert traanvocht naar de neus. Bij een geblokkeerde traanbuis kan het traanvocht niet normaal afgevoerd worden, waardoor je een waterig, geïrriteerd oog krijgt. De aandoening wordt veroorzaakt door een gedeeltelijke of volledige obstructie in het traanafvoersysteem. Het kan zich aan één oog of aan beide ogen voordoen. Deze oogaandoening kan aangeboren zijn en in dat geval zijn de openingen in de traanbuis niet goed aangelegd of gevormd. Een geblokkeerde traanbuis kan ook verworven zijn. Verworven betekent dat een ziekte niet aangeboren is.

• Wat is een traanbuisverstopping?
• Verstopte traanbuis symptomen
• Traanbuisverstopping oorzaken
• Congenitale verstopping
• Veranderingen door ouderdom
• Infectie of ontsteking
• Letsel of trauma
• Tumor
• Oogdruppels
• Behandeling voor kanker
• Risicofactoren
• Complicaties
• Onderzoek en diagnose
• Traanbuisverstopping behandeling
• Onderliggende oorzaak behandelen
• Traanbuisverstopping bij baby's verhelpen
• Afwachten na letsel
• Traanbuisje oprekken
• Operatie

Wat is een traanbuisverstopping?

Een geblokkeerde traanbuis komt vaak voor bij pasgeborenen. De aandoening geneest normaal gesproken zonder enige vorm van behandeling gedurende het eerste levensjaar. Bij volwassenen kan een verstopte traanbuis het gevolg zijn van letsel, een infectie of een tumor. Een verstopte traanbuis is een vervelende klacht, aangezien de tranen steeds uit je oog rollen. Een geblokkeerde traanbuis is bijna altijd te corrigeren. De behandeling hangt af van de oorzaak van de verstopping en de leeftijd van de patiënt. Behandeling kan bestaan uit het wegnemen van de onderliggende oorzaak en/of het oprekken van het verstopte traanbuisje met een dun metalen staafje.

Verstopte traanbuis symptomen

Symptomen van een verstopte traanbuis bestaan onder meer uit:

• Tranenvloed: overmatig tranende ogen;
• Rood oog: roodheid van het witte gedeelte van het oog;
• Terugkerende oogontsteking;
• Pijnlijke zwelling in de buurt van de binnenhoek van het oog;
• Korstjes op de oogleden;
• Gelige afscheiding;
• Wazig zicht.

Traanbuisverstopping oorzaken

Een verstopte traanbuis kan op elk leeftijd plaatsvinden. Het kan zelfs bij de geboorte aanwezig zijn (aangeboren). Oorzaken zijn onder meer:

Congenitale verstopping

Veel zuigelingen worden geboren met een geblokkeerde traanbuis. Het traanafvoersysteem kan niet volledig ontwikkeld zijn of het traanbuisje vertoont een afwijking.

Veranderingen door ouderdom

Als je ouder wordt kunnen de kleine openingen die tranen afvoeren (puncta) smaller worden, waardoor een verstopping plaatsvindt.

Infectie of ontsteking

Chronische infectie of ontsteking van je ogen, traanafvoersysteem of neus kan ervoor zorgen dat je traanbuisjes verstopt raken.

Letsel of trauma

Een letsel op je gezicht kan botschade of letsel in de buurt van het afvoersysteem veroorzaken, waardoor de normale afvoerstroom van tranen wordt verstoord. Zelfs kleine deeltjes vuil of losse huidcellen die in de traanbuisjes terechtkomen, kunnen verstopping veroorzaken.

Tumor

Een tumor in de neus of (neuskanker) of op een andere plek langs het traanafvoersysteem, kan een verstopping veroorzaken.

Oogdruppels

In zeldzame gevallen kan langdurig gebruik van bepaalde medicijnen, zoals oogdruppels om glaucoom te behandelen, een traanbuisverstopping veroorzaken.

Behandeling voor kanker

Een traanbuisverstopping is een mogelijke bijwerking van chemotherapie of radiotherapie ter behandeling van kanker.

Risicofactoren

Bepaalde factoren verhogen het risico op het ontwikkelen van een traanbuisverstopping:

• Leeftijd en geslacht: oudere vrouwen hebben het grootste risico op het ontwikkelen van een verstopte traanbuis als gevolg van leeftijdsgebonden veranderingen.
• Chronische oogontsteking: als je ogen voortdurend geïrriteerd, rood en ontstoken zijn (conjunctivitis), dan heb je een hoger risico op het ontwikkelen van een geblokkeerde traankanaal.
• Eerdere operatie: een eerdere operatie aan het oog, het ooglid, je neus of bijholte, kan een litteken in het traanafvoersysteem hebben veroorzaakt, wat mogelijk later tot een traanbuisverstopping leidt.
• Glaucoom: bijwerkingen van oogdruppels voor glaucoom kan soms leiden tot een traanbuisverstopping.
• Eerdere behandeling voor kanker: radiotherapie (nabij de ogen) of chemotherapie ter behandeling van kanker, geeft een verhoogd risico op het ontwikkelen van een traanbuisverstopping.

Complicaties

Als tranen niet kunnen worden afgevoerd, blijven ze stilstaan in het afvoersysteem blijven. Dit bevordert de groei van bacteriën, virussen en schimmels, wat kan leiden tot terugkerende ooginfecties en ontstekingen.

Onderzoek en diagnose

Om de oogaandoening te diagnosticeren, volgt een vraaggesprek met de arts over je klachten en zal de arts je ogen onderzoeken en een paar testen uitvoeren. Hij zal ook de binnenkant van je neus onderzoeken om te bepalen of er structurele aandoeningen van je neuspassages een obstructie veroorzaken. Bij vermoeden van een traanbuisverstopping, kan vervolgonderzoek nodig zijn om de oorzaak te achterhalen. Aan de hand van een fluoresceïne kleurstoftest kan bepaald worden of de traanbuis verstopt is. Hierbij wordt een druppel van een speciale kleurstof op het oppervlak van elk oog geplaatst. Je hebt mogelijk een verstopte traanbuis als na vijf minuten de meeste kleurstof nog steeds op het oppervlak van je oog ligt. De arts kan ook een zoutoplossing door je traanafvoersysteem spoelen om te controleren hoe goed het afvoert. In sommige gevallen kan dit onderzoek zelfs het probleem oplossen. De traanbuisjes zijn dan open gespoten. Er kan ook beeldvormend onderzoek worden uitgevoerd waarbij er een contrastkleurstof door de puncta door je traanafvoersysteem wordt geleid. Vervolgens worden röntgenfoto's, een CT-scan of MRI-afbeeldingen genomen om de locatie en de oorzaak van de verstopping te achterhalen.

Traanbuisverstopping behandeling

Onderliggende oorzaak behandelen

De behandeling hangt af van de oorzaak van de verstopping. Als een tumor de boosdoener is, zal de behandeling zich richten op het bestrijden van de tumor. Een operatie kan nodig zijn om de tumor te verwijderen, of de arts kan andere behandelingen voorstaan om de tumor te doen laten krimpen. Bij een infectie kunnen geneesmiddelen worden voorgeschreven, zoals antibiotica oogdruppels of pillen.

Traanbuisverstopping bij baby's verhelpen

Baby's die worden geboren met een traanbuisverstopping worden vaak beter zonder enige behandeling. Dit kan gebeuren als het afvoersysteem rijpt in de eerste paar maanden van het leven. Als er geen verbetering optreedt, kan de arts een speciale massagetechniek leren om het membraan te openen.

Afwachten na letsel

Als je een gezichtsbeschadiging hebt opgelopen, dan kan de arts een paar maanden wachten om te zien of de conditie verbetert en het letsel geneest. Naarmate de zwelling wegtrekt, kan de verstopping spontaan verdwijnen.

Traanbuisje oprekken

De oogarts kan een verstopt traanbuisje eventueel oprekken met een dun metalen staafje. Dit is een simpele poliklinische procedure die bij zowel kinderen als volwassen verricht kan worden. Als andere behandelingen niet hebben gewerkt of de blokkering keert terug, dan kan ballonkatheterdilatatie uitkomst bieden. Het is meestal effectief voor zuigelingen en peuters, en kan ook bij volwassenen met gedeeltelijke blokkering worden gebruikt. Eerst krijg je een algemene verdoving. Daarna brengt de arts door de traangang in de neus een buisje (katheter) met een ontluchtingsballon op de punt. Hij blaast de ballon enkele minuten op om de blokkering te openen.

Operatie

Een operatie aan de traanbuis behoort ook tot de mogelijkheden. Hierbij legt de chirurg een nieuwe verbinding aan tussen de traanzak en de neus. Deze behandeling staat bekend als dacryocystorinostomie.

Lees verder

• Tranende ogen: oorzaken en symptomen van een tranend oog
• Rode ogen: oorzaken van een rood oog of bloeddoorlopen ogen
• Branderige ogen: oorzaken en symptomen van prikkende ogen
• Oogaandoeningen: soorten oogaandoeningen en symptomen