Waterige ogen (erg tranende ogen) bij baby’s en kinderen

De ogen produceren voortdurend tranen om het oogoppervlak vochtig te houden en vreemde deeltjes te verwijderen. Een overproductie van tranen, ook bekend als epifora, kan bij kinderen verschillende oorzaken hebben, variërend van milde tot ernstigere aandoeningen. Bij waterige ogen is het belangrijk om de onderliggende oorzaak vast te stellen, omdat de behandeling afhangt van de specifieke oorzaak. Soms kan een eenvoudige thuisbehandeling voldoende zijn, terwijl in andere gevallen medische interventie nodig kan zijn.

• Conjunctivitis, ontsteking van het oogbindvlies
• Droge ogen bij baby's en kinderen
• Hooikoorts
• Ooglidproblemen
• Verkoudheid
• Verstopping van het traanbuisje
• Andere oorzaken van tranende ogen bij kinderen

Conjunctivitis, ontsteking van het oogbindvlies

Epidemiologie

Conjunctivitis is een veelvoorkomende aandoening die zowel volwassenen als kinderen kan treffen. Het komt vaak voor in populaties met een hoge bevolkingsdichtheid en kan door infecties, allergieën of irritaties worden veroorzaakt. Bij jonge kinderen en baby’s komt conjunctivitis vaker voor, vooral in de eerste levensmaanden.

Oorzaken

Bij conjunctivitis is het oogbindvlies ontstoken. De ontsteking kan veroorzaakt worden door:

Virussen, die virale conjunctivitis veroorzaken. Dit is vaak het gevolg van verkoudheidsvirussen zoals adenovirussen.
Bacteriën, zoals Chlamydia en gonorroe, die bacteriële conjunctivitis kunnen veroorzaken. Deze vorm van conjunctivitis kan bij baby’s worden overgedragen tijdens de bevalling.
Oogirritatie door allergische reacties, stof, pollen, rook of andere irriterende stoffen. Dit leidt tot allergische conjunctivitis (allergische conjunctivitis).

Risicofactoren

• Verkeerde hygiëne: Onvoldoende handhygiëne en het delen van handdoeken of cosmetica kunnen het risico op conjunctivitis verhogen.
• Contactlenzen: Onjuiste verzorging van contactlenzen kan het risico op infectieuze conjunctivitis verhogen.
• Omgevingsfactoren: Blootstelling aan allergenen of irriterende stoffen zoals rook en chemicaliën kan bijdragen aan het ontstaan van conjunctivitis.

Symptomen

Bekende symptomen van een ontsteking van het oogbindvlies bij baby’s en kinderen omvatten:

• Brandende ogen
• Oogafscheiding, die helder, geel of groen kan zijn
• Wazig gezichtsvermogen
• Zanderig gevoel in de ogen
• Erg tranende ogen
• Gezwollen ogen en oogleden
• Jeukende ogen
• Lichtschuwheid (fotofobie)
• Onvrijwillig sluiten van de oogleden (blefarospasme)
• Oogpijn
• Rode ogen
• Wallen onder de ogen

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van conjunctivitis wordt gesteld op basis van het klinisch beeld en anamnese. In sommige gevallen kan een arts aanvullend onderzoek aanvragen zoals:

• Kweek of uitstrijkje: Voor identificatie van het specifieke pathogeen bij bacteriële conjunctivitis.
• Allergietests: Voor het vaststellen van allergische oorzaken.

Behandeling

• Bacteriële conjunctivitis: Behandeld met antibiotica, vaak in de vorm van oogdruppels of zalf.
• Virale conjunctivitis: Ondersteunende behandeling zoals kunsttranen en koude kompressen, aangezien antivirale medicatie meestal niet effectief is.
• Allergische conjunctivitis: Behandeld met antihistaminica en het vermijden van allergenen.

Prognose

De prognose van conjunctivitis is doorgaans goed. Bij tijdige behandeling verdwijnen de symptomen meestal binnen enkele dagen tot weken. Virale conjunctivitis kan langer aanhouden, maar is zelden ernstig.

Complicaties

Mogelijke complicaties zijn onder meer:

• Chronische conjunctivitis: Bij onvoldoende behandeling kan de ontsteking aanhouden.
• Keratitis: In ernstige gevallen kan de cornea worden aangetast, wat leidt tot verminderd zicht.
• Verspreiding van infecties: Bacteriële conjunctivitis kan zich verspreiden naar andere delen van het oog of zelfs naar de sinus.

Preventie

Goede hygiëne: Regelmatig handen wassen en persoonlijke items zoals handdoeken niet delen.
Correct gebruik van contactlenzen: Vervang de lenzen regelmatig en volg de aanbevolen onderhoudsrichtlijnen.

Droge ogen bij baby's en kinderen

Epidemiologie

Droge ogen komen relatief vaak voor bij kinderen, vooral in droge klimaten of in omgevingen met veel airconditioning. Het kan ook optreden bij kinderen met bepaalde medische aandoeningen.

Oorzaken

Droge ogen worden vaak veroorzaakt door een tekort aan traanproductie of een onbalans in de samenstelling van de tranen. Mogelijke oorzaken zijn:

• Ontwikkelingsfactoren: Onvoldoende traanproductie bij jonge kinderen.
• Omgevingsfactoren: Blootstelling aan droge lucht, rook of luchtvervuiling.
• Medische aandoeningen: Auto-immuunziekten zoals syndroom van Sjögren kunnen bijdragen aan droge ogen.

Risicofactoren

• Externe omgevingsfactoren: Droge of verontreinigde lucht.
• Gezondheidsproblemen: Auto-immuunziekten, hormonale veranderingen.

Symptomen

Symptomen van droge ogen bij kinderen kunnen onder andere zijn:

• Droge, jeukende of branderige ogen
• Overmatige tranen als reactie op de irritatie
• Zanderig gevoel in de ogen

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van droge ogen wordt gesteld op basis van symptomen en kan worden bevestigd met tests zoals:

• Schirmer-test: Meet de hoeveelheid traanproductie.
• Oogonderzoek: Evaluatie van de oogoppervlakken en traanfilm.

Behandeling

• Kunsttranen: Gebruik van kunsttranen of oogdruppels om de ogen te bevochtigen.
• Omgevingsaanpassingen: Vermijden van droge omgevingen en het gebruik van luchtbevochtigers.
• Medische behandelingen: Indien veroorzaakt door een onderliggende aandoening, kan verdere behandeling nodig zijn.

Prognose

De prognose is meestal goed met passende behandeling. De symptomen kunnen goed beheerd worden met kunsttranen en het aanpassen van omgevingsfactoren.

Complicaties

• Ooginfecties: Door verhoogde gevoeligheid van de droge ogen.
• Corneaproblemen: Langdurige droge ogen kunnen leiden tot schade aan de cornea.

Preventie

Bevochtigen van de omgeving: Gebruik van luchtbevochtigers in droge klimaten.
Bescherming tegen irriterende stoffen: Het dragen van een zonnebril of veiligheidsbril bij blootstelling aan schadelijke stoffen.

Hooikoorts

Epidemiologie

Hooikoorts, of allergische rhinitis, is een veelvoorkomende allergische aandoening die seizoensgebonden kan zijn. Het komt vaak voor in gebieden met veel pollen en wordt meestal op jonge leeftijd gediagnosticeerd.

Oorzaken

Hooikoorts wordt veroorzaakt door een allergische reactie op pollen van bomen, gras of onkruid. Deze allergenen veroorzaken ontsteking van het neusslijmvlies en kunnen ook de ogen beïnvloeden.

Risicofactoren

• Familiegeschiedenis: Allergieën komen vaak voor in families.
• Omgevingsfactoren: Blootstelling aan hoge pollenconcentraties en vervuiling.

Symptomen

De symptomen van hooikoorts kunnen onder andere zijn:

• Een loopneus en/of jeukende neus
• Een verstopte neus en postnasale drip (overmatig slijm aan de achterkant van de keel)
• Niezen
• Sinuscongestie (verstopte sinussen)
• Oorpijn

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van hooikoorts wordt vaak gesteld op basis van symptomen en kan worden bevestigd door:
Allergietests: Bloedonderzoek of huidpriktesten om allergische reacties te identificeren.

Behandeling

• Antihistaminica: Vrij verkrijgbare of voorgeschreven medicijnen voor symptoomverlichting.
• Nasale corticosteroïden: Voor ernstige gevallen om ontsteking te verminderen.
• Allergieën vermijden: Vermijden van blootstelling aan bekende allergenen.

Prognose

Hooikoorts kan seizoensgebonden zijn en de symptomen variëren van mild tot ernstig. Met de juiste behandeling en preventieve maatregelen kunnen de symptomen vaak goed worden beheerd.

Complicaties

• Sinusitis: Ontsteking van de sinussen als gevolg van verstopte neusholtes.
• Oorontstekingen: Door verstopte buis van Eustachius.

Preventie

• Allergievrije omgevingen: Het vermijden van blootstelling aan pollen door binnen te blijven tijdens piekpollenperioden.
• Regelmatig reinigen: Het reinigen van ramen, kleden en andere oppervlakken die pollen kunnen verzamelen.

Ooglidproblemen

Epidemiologie

Ooglidproblemen zoals entropion en ectropion komen voor bij zowel kinderen als volwassenen. Deze aandoeningen kunnen aangeboren zijn of zich later in het leven ontwikkelen.

Oorzaken

• Entropion: Het naar binnen draaien van het ooglid kan worden veroorzaakt door veroudering, littekenweefsel of infecties.
• Ectropion: Het naar buiten draaien van het ooglid kan ontstaan door veroudering, verlamming van de aangezichtszenuw of letsel.

Risicofactoren

• Veroudering: De meest voorkomende oorzaak van beide aandoeningen.
• Ooginfecties en littekens: Die kunnen bijdragen aan abnormale ooglidstand.

Symptomen

• Entropion: Irritatie, tranen, en mogelijk schade aan de cornea door wrijving van de wimpers.
• Ectropion: Droge ogen, irritatie, en mogelijk conjunctivitis door blootstelling van het oogoppervlak.

Diagnose en onderzoeken

De diagnose wordt meestal gesteld door een oogarts op basis van een visueel onderzoek en kan in sommige gevallen aanvullende tests vereisen, zoals een corneatest om de schade te evalueren.

Behandeling

• Operatieve correctie: Een kleine ingreep kan noodzakelijk zijn om het ooglid in de juiste positie te herstellen.
• Medische behandeling: Voor ontsteking of infecties kan medicatie worden voorgeschreven.

Prognose

De prognose is goed na chirurgische correctie. De meeste patiënten ervaren verlichting van symptomen en een hersteld visueel comfort.

Complicaties

• Cornea-schade: Door chronische irritatie bij entropion.
• Continuë irritatie: Bij ectropion, wat kan leiden tot chronische ontsteking.

Preventie

• Vroegtijdige behandeling: Van eventuele infecties of letsels die ooglidproblemen kunnen veroorzaken.
• Regelmatige oogonderzoeken: Voor oudere volwassenen om vroegtijdig problemen op te merken.

Verkoudheid

Epidemiologie

Verkoudheid komt veel voor bij jonge kinderen door hun onvolgroeide immuunsysteem. Ze zijn vaak vatbaarder voor virale infecties zoals verkoudheden.

Oorzaken

Verkoudheden worden voornamelijk veroorzaakt door virussen zoals rhinovirussen. Baby’s en jonge kinderen zijn vaak blootgesteld aan virussen door hun sociale interacties en hand-naar-gezicht gedrag.

Risicofactoren

• Verzwakt immuunsysteem: Bij jonge kinderen.
• Sociale interactie: Bij kinderen die naar de kinderopvang gaan of veel in groepsomgevingen zijn.

Symptomen

Bij verkoudheid ervaren baby’s vaak:

• Waterige ogen
• Een loopneus of verstopte neus
• Keelpijn door postnasale drip

Diagnose en onderzoeken

De diagnose wordt meestal klinisch gesteld op basis van symptomen. In ernstige gevallen kan een arts aanvullende tests uitvoeren om andere aandoeningen uit te sluiten.

Behandeling

• Symptomatische behandeling: Vrij verkrijgbare geneesmiddelen voor koorts en verstopte neus.
• Hydratatie: Zorgen voor voldoende vochtinname en het gebruik van een luchtbevochtiger kan helpen.

Prognose

De symptomen verdwijnen vaak binnen een week zonder specifieke medische behandeling.

Complicaties

Oorontsteking: Bij kinderen kunnen verkoudheden soms leiden tot secundaire oorontstekingen.
Sinusitis: Ontsteking van de sinussen kan optreden als complicatie.

Preventie

Hygiëne: Regelmatig handen wassen en vermijden van contact met zieke personen.
Gezonde levensstijl: Ondersteunen van het immuunsysteem door goede voeding en voldoende slaap.

Verstopping van het traanbuisje

Epidemiologie

Verstopping van het traanbuisje is een veelvoorkomende aandoening bij pasgeborenen. Het komt vaak voor in de eerste levensmaanden en kan spontaan verbeteren naarmate het kind ouder wordt.

Oorzaken

Verstopping van het traanbuisje treedt op wanneer de traanbuis, die normaal tranen naar de neus afvoert, geblokkeerd is. Dit kan veroorzaakt worden door:

Aangeboren afwijkingen: Onvolledig openstaande traanbuis bij de geboorte.
Andere oorzaken: Cysten, tumoren, oogtrauma en neuspoliepen.

Risicofactoren

Aangeboren afwijkingen: Voor baby's is een verstopte traanbuis vaak een aangeboren probleem.
Infecties en ontstekingen: Die kunnen bijdragen aan verstopping of verdere complicaties.

Symptomen

Symptomen van een verstopte traanbuis omvatten:

• Waterige ogen
• Pus in het oog en korstige oogleden
• Ooginfectie (dacryocystitis) met roodheid en zwelling aan de binnenzijde van de ooghoek

Diagnose en onderzoeken

De diagnose wordt doorgaans klinisch gesteld op basis van symptomen en visueel onderzoek. In sommige gevallen kan een arts aanvullende onderzoeken zoals een sonde of beeldvorming aanbevelen.

Behandeling

• Massage: Van de traanbuis door ouders om de blokkade te verhelpen.
• Medicatie: Gebruik van ooggel of antibiotische oogdruppels bij infectie.
• Chirurgie: Bij persisterende verstopping kan een arts een sonde inbrengen om de doorgang te openen, soms onder algemene anesthesie.

Prognose

De prognose is meestal goed; de blokkade van de traanbuis verdwijnt vaak spontaan tijdens de eerste levensjaren. Bij aanhoudende problemen kan een operatie nodig zijn.

Complicaties

Ooginfecties: Door langdurige blokkade en stagnatie van tranen.
Chronische ontsteking: Als gevolg van aanhoudende irritatie en infecties.

Preventie

Regelmatige controle: Bij pasgeborenen om vroege tekenen van verstopping te identificeren.
Goede hygiëne: Bij het verzorgen van het oog om infecties te voorkomen.

Andere oorzaken van tranende ogen bij kinderen

Naast de eerder genoemde oorzaken kunnen tranende ogen bij kinderen ook door andere factoren worden veroorzaakt. Deze aandoeningen kunnen variëren in ernst en behandeling.

Andere bekende oorzaken van tranende ogen zijn:

• Blefaritis (ooglidrandontsteking)
• Chronische sinusitis
• Strontje (hordeolum)
• Fel licht of blootstelling aan luchtvervuiling
• Hoornvliesproblemen, zoals een hoornvlieszweer
• Trichiasis (ingegroeide wimpers)

Symptomen

De symptomen variëren afhankelijk van de oorzaak, maar kunnen omvatten:

• Luchtvervuiling of blootstelling aan hoornvliesproblemen
• Blefaritis met roodheid en zwelling van de ooglidranden
• Hordeolum met pijnlijke zwelling

Diagnose en onderzoeken

De diagnose wordt meestal gesteld door een oogarts op basis van een visueel onderzoek en soms aanvullende tests afhankelijk van de vermoedelijke oorzaak.

Behandeling

De behandeling varieert afhankelijk van de onderliggende oorzaak en kan medicatie, veranderingen in levensstijl, of specifieke oogbehandelingen omvatten.

Prognose

De prognose is afhankelijk van de oorzaak en de effectiviteit van de behandeling. De meeste aandoeningen kunnen effectief worden beheerd met de juiste medische zorg.

Complicaties

Chronische irritatie: Door blefaritis of trichiasis.
Visuele problemen: Bij ernstige hoornvliesproblemen.

Preventie

Goede oogverzorging: Regelmatig reinigen en beschermen van de ogen tegen irriterende stoffen.
Regelmatige controles: Bij kinderen met terugkerende symptomen of symptomen die niet verbeteren.

Lees verder

• Tranende ogen: Oorzaken, symptomen en behandeling
• Verstopte traanbuisjes bij baby's: Oorzaken en symptomen
• Traankliertumor: Goedaardige en kwaadaardige tumoren
• Dacryostenose: Traanbuisverstopping (geblokkeerde traanbuis)
• Dacryocystitis: Ontsteking van de traanzak van het oog