Glaucoom: symptomen, behandeling en glaucoom operatie

Glaucoom: symptomen, behandeling en glaucoom operatie Glaucoom symptomen zijn pijnloos en geven aanvankelijk vaak geen klachten van gezichtsverlies. Glaucoom is een chronische oogaandoening, waarbij er een verhoogde druk in één of beide ogen aanwezig is die vaak wordt veroorzaakt doordat de vochtstroom uit het oog belemmerd wordt. Aanvankelijk heeft iemand met glaucoom niets in de gaten, maar als het te lang aanhoudt kan glaucoom het gezichtsvermogen permanent aantasten. Naarmate het ziekteproces vordert, nemen de klachten van het glaucoom toe. Onbehandelde glaucoom kan uiteindelijk tot blindheid leiden. Met een goede behandeling kan de gezichtsvelduitval worden gestopt of vertraagd. Er worden twee vormen van glaucoom onderscheiden: chronisch glaucoom of open hoek glaucoom en acuut glaucoom of gesloten hoek glaucoom.
Glaucoom / Bron: Jonathan Trobe, M.D., Wikimedia Commons (CC BY-3.0)Glaucoom / Bron: Jonathan Trobe, M.D., Wikimedia Commons (CC BY-3.0)

Wat is glaucoom?

Glaucoom is een chronische oogaandoening, waarbij meestal als gevolg van een verhoogde oogboldruk de vezels van de oogzenuw achter in het oog beschadigd raken. Bij aanhoudende verhoogde oogboldruk sterven de oogzenuwvezels geleidelijk af. Op een gegeven moment sturen de beschadigde zenuwen geen signalen meer door vanuit bepaalde delen van het netvlies, waardoor delen van het perifere gezichtsveld verdwijnen. Er vallen dan gaten in het gezichtsveld, zonder dat de persoon in kwestie hier erg in heeft. Deze gaten worden steeds groter en vloeien na verloop van tijd samen, tot er nog maar een nauw gezichtsveld over is. Uiteindelijk kan onbehandelde glaucoom tot blindheid leiden. Daarom is vroege opsporing van glaucoom belangrijk. Wanneer men glaucoom in een vroeg stadium behandeld, kan de schade aan het gezichtsveld worden beperkt of de progressie ervan aanzienlijk worden vertraagd.

Oorzaak van glaucoom

Het is nog niet bekend hoe glaucoom precies ontstaat. Glaucoom is meestal het gevolg van te hoge oogboldruk als gevolg van een verstoring van het evenwicht tussen aanmaak en afvoer van oogbolvocht. In de meerderheid van de gevallen is niet duidelijk wat de stijging van de oogboldruk veroorzaakt. Glaucoom kan echter ook ontstaan bij een normale oogdruk. Deze vorm van glaucoom wordt naar men vermoed veroorzaakt door onvoldoende irrigatie van de omringende bloedvaten van de oogzenuw.

Risicofactoren glaucoom

Iedereen kan in principe glaucoom krijgen. Er zijn een aantal risicofactoren aan te wijzen die de kans op glaucoom vergroten. De belangrijkste risicofactoren zijn:
  • het hebben van een verhoogde oogdruk;
  • als er in de familie glaucoom voorkomt;
  • leeftijd (glaucoom is zeldzaam onder 40 jaar en komt het meest voor boven 60 jaar);
  • sterk verziend of bijziend zijn;
  • van Afrikaanse of Aziatische afkomst zijn;
  • aan cardiovasculaire aandoeningen lijden (dat zijn aandoeningen die betrekking hebben op hart en bloedvaten);
  • het gebruik van corticosteroïden (in bepaalde geneesmiddelen of oogdruppels).

Medicijnen die acuut glaucoom kunnen uitlokken

Acuut glaucoom kan door verschillende soorten medicatie worden uitgelokt indien je er gevoelig voor bent. De belangrijkste zijn:
  • Oogdruppels om de pupil te vergroten, welke bijvoorbeeld worden gebruikt bij een oogcontrole.
  • Tricyclische antidepressiva (TCA's) of antidepressiva van het 'SSRI-type'.
  • Sommige medicijnen die behoren tot de groep fenothiazinen, groep van medicijnen met een centrale werking tegen misselijkheid en braken. Maar ze kunnen ook worden gebruikt om schizofrenie te behandelen.
  • Salbutamol (ipratropium), ee luchtwegverwijder voor astma.
  • Topamax (topiramaat), een anti-epilepticum.
  • Sommige medicijnen die worden gebruikt om allergieën te behandelen, zoals chloorfeniramine.
  • Sommige medicijnen die worden gebruikt om maagzweren te behandelen, zoals cimetidine (Tagamet) en Ranitidine (deze middelen remmen de aanmaak van maagzuur).
  • Medicijnen die worden gebruikt bij een algehele narcose.

Glaucoom symptomen en typen

Er worden verschillende typen glaucoom onderscheiden. De twee hoofdtypen zijn:
  • chronisch- of open hoek glaucoom; en
  • acuut of gesloten hoek glaucoom.

Wazig zicht door acuut glaucoom / Bron: Gene Hunt, Flickr (CC BY-2.0)Wazig zicht door acuut glaucoom / Bron: Gene Hunt, Flickr (CC BY-2.0)

Acuut glaucoom symptomen

Acuut glaucoom ontwikkelt zich plotseling en kenmerkt zich door een plotse, sterke toename van de oogdruk doordat het afvoersysteem van het oog verstopt raakt. Bij deze vorm wordt het oog rood en pijnlijk. Deze pijn kan zeer hevig zijn. Andere symptomen zijn onder meer hoofdpijn, misselijkheid, het ’s nachts zien van lichtkringen rond lichtbronnen en een zeer wazig zicht.

Chronisch glaucoom symptomen

Chronisch glaucoom ontstaat daarentegen langzaam, vaak gedurende vele jaren en is pijnloos. Er zijn vaak geen merkbare symptomen. Wanneer chronisch glaucoom niet tijdig vastgesteld en behandeld wordt, zal deze aandoening langzaamaan tot een verlies van het gezichtsveld leiden. Maar het kan jaren duren voordat aantoonbaar gezichtsveldverlies wordt vastgesteld.

Andere vormen

Beide vormen kunnen familiair bepaald zijn. Ander vormen zijn glaucoom bij normale oogdruk (zie boven), en een aantal secundaire vormen van glaucoom die ontstaan door een achterliggende stoornis, door geneesmiddelen (bijvoorbeeld oogdruppels met corticosteroïden), of een oogtrauma.

Onderzoek en diagnose

De diagnose kan pas worden vastgesteld na een volledig oogheelkundig onderzoek, waarbij oogdrukmeting en gezichtsveldonderzoek plaatsvindt. Bij een gezichtsveldonderzoek wordt bekeken welke delen van het gezichtsveld zijn aangedaan. Als de diagnose glaucoom is gesteld, staan er een aantal behandelingen ter beschikking.

Glaucoom behandeling

Bij onbehandeld glaucoom is de kans op progressie (verslechtering) aanwezig. Behandeling is gericht op het tegengaan van progressie van het gezichtsveld. De druk in het oog kan verlaagd worden met oogdruppels. Er zijn middelen die de vochtproductie verminderen en er zijn middelen die de afvoer ervan verbeteren. Er zijn ook combinatiemiddelen beschikbaar. Het is daarbij belangrijk dat de patiënt therapietrouw is en goed druppelt. Wanneer oogdruppels onvoldoende soelaas bieden, kan een laserbehandeling of microchirurgie uitkomst bieden. Adequate behandeling voorkomt gewoonlijk verder gezichtsverlies.

Preventie

Er is geen gegarandeerde manier om glaucoom volledig te voorkomen, maar je kan wel maatregelen nemen om de kans erop zo klein mogelijk te maken. Ook kun je door vroege diagnostiek en behandeling, de aandoening adequaat bestrijden en complicaties voorkomen. Leer de vroege tekenen van glaucoom herkennen en zoek onmiddellijk medische hulp als je debnkt glaucoom te hebben.

Bloeddrukbeheersing

Houd je bloeddruk onder controle voor een goede oogdruk.Hoge bloeddruk is een risicofactor voor glaucoom, omdat het de oogdruk kan verhogen. Een verhoogde oogdruk kan schade aan de oogzenuw veroorzaken en de ontwikkeling van glaucoom bevorderen.

Gezond dieet

Eet voedingsmiddelen rijk aan antioxidanten, zoals groene bladgroenten. Deze groenten zijn goed voor de ogen omdat ze rijk zijn aan antioxidanten, zoals luteïne en zeaxanthine.

Stoppen met roken / Bron: Dmytro Zinkevych/Shutterstock.comStoppen met roken / Bron: Dmytro Zinkevych/Shutterstock.com

Stop met roken

Stoppen met roken om het risico op glaucoom te verminderen. Roken verhoogt namelijk het risico op glaucoom

Fysieke activiteit

Regelmatig bewegen ter bevordering van de ooggezondheid. Lichaamsbeweging zorgt namelijk voor een goede bloedvoorziening in het netvlies en dit houdt je ogen gezond.

Oogbescherming

Draag beschermende brillen bij blootstelling aan potentieel schadelijke omstandigheden, zoals bij het lassen, werken met chemische stoffen, of bij activiteiten waarbij stof, splinters, of andere deeltjes in de ogen terecht kunnen komen.

Vermijd langdurig gebruik van corticosteroïden

Beperk het gebruik van corticosteroïde medicijnen die glaucoom kunnen bevorderen. Corticosteroïden kunnen de oogdruk verhogen, hetgeen een risicofactor is voor glaucoom.

Beheers stress

Beoefen stressverminderingstechnieken voor algemene gezondheid.

Regelmatige oogcontrole

Iemand die tot een risicogroep behoort, doet er verstandig aan om vanaf de leeftijd van veertig jaar periodiek de ogen te laten controleren. Dit geldt bij diabetes of familiegeschiedenis van glaucoom.

Prognose

Schade aan het oog door glaucoom kan niet meer worden hersteld. Het gezichtsvermogen kan niet hersteld worden. Het verlagen van de oogdruk kan echter bijdragen aan het behoud van je huidige gezichtsvermogen. De meeste mensen met glaucoom die behandeld worden en regelmatig oogonderzoek krijgen, worden niet blind.

Complicaties

Onbehandeld kan glaucoom tot slechtziendheid of zelfs blindheid leiden. Vroege opsporing is derhalve zeer belangrijk, aangezien met een tijdige behandeling in een vroeg stadium de schade kan worden beperkt of de progressie ervan worden vertraagd.

Lees verder

© 2012 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Oogziekte glaucoom: laat je oogdruk meten vóór 't te laat isOogziekte glaucoom: laat je oogdruk meten vóór 't te laat isGlaucoom is een oogaandoening die geleidelijk en ongemerkt je oog beschadigt. Je merkt het meestal pas als het al te laa…
Neovasculair glaucoom: Vorming abnormale bloedvaten op irisNeovasculair glaucoom: Vorming abnormale bloedvaten op irisNeovasculair glaucoom is een zeldzame maar ernstige vorm van secundaire glaucoom. Deze oogziekte ontstaat als gevolg van…
Glaucoom (groene staar) bij de hondGlaucoom (groene staar) bij de hondBij mensen komt het relatief vaak voor, maar ook bij dieren kan glaucoom ontstaan. Daarom is het belangrijk te weten wel…
Glaucoom genezen met voeding en geneesplantenGlaucoom genezen met voeding en geneesplantenStaar is iets anders dan glaucoom. Staar is ooglensvertroebeling. Glaucoom is een oogaandoening die ontstaat doordat zen…

Huisstofmijtallergie: wat kun je er zelf tegen doenLast hebben van huisstofmijtallergie kan heel erg vervelend zijn. Je moet vaak niezen en hoesten. Je kunt last hebben va…
Klachten die uit een slecht gebit kunnen voortkomenKlachten die uit een slecht gebit kunnen voortkomenEen slecht gebit kan meer doen dan alleen maar pijn in je mond veroorzaken. Het kan tot liesklachten, tot hartklachten e…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Giuliamar, Pixabay
  • Dr. Jannes & J.E. van Everdingen (hoofdredactie): Het medisch handboek; Kosmos-Z&K Uitgevers, Utrecht/Antwerpen, vijfde volledig herziene druk 2006.
  • Hans Koch & Peter van Druenen: Diagnosewijzer - 200 aandoeningen - Symptomen, diagnose en behandeling. Uitgeverij Terra Lannoo, Arnhem, 2009.
  • Knut Schroeder: Thuisdokter voor dummies, Person Education Benelux, 2011.
  • Oogfonds. Gezonde ogen. https://oogfonds.nl/onze-ogen/gezonde-ogen/ (ingezien op 4-1-2024)
  • Patiënt1. Verhoogde oogdruk, https://www.patient1.nl/encyclopedie/acuut-glaucoom (ingezien op 28-6-2016)
  • WebMD. What Is Glaucoma? http://www.webmd.com/eye-health/glaucoma-eyes#3 (ingezien op 7-3-2017)
  • Afbeelding bron 1: Jonathan Trobe, M.D., Wikimedia Commons (CC BY-3.0)
  • Afbeelding bron 2: Gene Hunt, Flickr (CC BY-2.0)
  • Afbeelding bron 3: Dmytro Zinkevych/Shutterstock.com
Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 04-01-2024
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 10
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.