Waardoor wordt incontinentie veroorzaakt?

Verlies van urine kan iedereen weleens voorkomen. Als men ouder wordt neemt de kans op chronisch urineverlies, waardoor men meer onzeker wordt. Het verlies van de controle over het eigen lichaam komt vaak bij mensen van ouder dan 65 jaar voor echter ook jongeren kunnen er last van hebben. Vaak wordt een incontinentieverband of -luier gebruikt om het op te vangen. Waardoor wordt incontinentie veroorzaakt en welke verschillende typen kunnen worden onderscheiden?

Incontinentie

• Symptomen
• Verschillende typen incontinentie
• Vergrote prostaat
• Ischias
• Ontstekingen
• Blaaspijnsyndroom
• Bekkenbodemproblemen
• Tumor

Symptomen

Het is een vervelende en ongemakkelijke conditie. Door de aandoening verliest men als ouder wordende persoon de controle over het kunnen plassen, waardoor men op ongepaste momenten last heeft van urineverlies. Om de invloed in het dagelijkse leven te beperken kan men daartoe een incontinentieverband of luier gebruiken. Daarmee valt het voor anderen niet op en hoeft men zich niet te schamen. Maar waardoor wordt het vaak veroorzaakt?

Verschillende typen incontinentie

Om de aandoening te categoriseren wordt normaal de volgende indeling aangehouden:

• het overbelasten van het lichaam kan aanleiding zijn voor stressincontinentie. De inspanning zorgt ervoor dat tijdelijk de controle over de blaasspieren wordt verloren;
• de aandrang van moeten plassen, waardoor urge-incontinentie ontstaat. Men verliest vaak tijdens de slaap vocht;
• druppel-incontinentie. Het houdt in dat de blaas altijd een grote hoeveelheid urine opslaat, echter men kan de grote plas niet doen. Het gevoel van een overvolle blaas is verdwenen, waardoor men de neiging tot plassen niet meer aanvoelt. Geleidelijk aan loopt de blaas dus leeg;
• zenuwbeschadigingen kunnen ervoor zorgen dat men de functie van blaas- of darmspieren niet meer aanvoelt. Het komt voort uit problemen aan de hersenen, Alzheimer, bepaalde medicijnen zoals antidepressiva en invaliditeit.

Deze soorten incontinentie kunnen ook voortkomen uit een aantal aandoeningen.

Vergrote prostaat

Het komt bij iedere man voor. Als we ouder worden neemt de grootte van de prostaat toe. Dit heeft invloed op de werking van het omringende weefsel. Indien de prostaat versneld groter wordt dan kan het omringend weefsel onder druk zetten. Omdat de prostaat direct bij de blaas is gelegen komt het orgaan in de verdrukking. Daardoor kan er relatief minder vloeistof opgehouden worden en neemt de drang tot plassen toe. Het kan inhouden dat men daarbij bloed in de urine aantreft, omdat kleine bloedvaatjes door de druk van de prostaat kunnen scheuren. Het kan dan ook verstandig zijn om bij een te grote prostaat het voor een deel of geheel te laten verwijderen via een prostatectomie.

Ischias

Dit is de conditie waarbij zenuwen bekneld zijn. Dit kan worden veroorzaakt door een onjuiste houding van de heupen, maar ook doordat een ruggenwervelschijf een dislocatie heeft. Typische symptomen zijn een lage onderrugpijn in combinatie met een pijnlijke achterkant van een been. Doordat zenuwen bekneld zijn stralen die zenuwen elektrische prikkels uit naar omringend weefsel en de benen. Omdat de zenuwen ook bekneld kunnen raken ter hoogte van de heupen kan het daar uitstralen, waardoor de blaasspieren worden aangetast. Door pijn verliest men de neiging tot plassen, waardoor de plas onverwacht komt.

Ontstekingen

Bij vrouwen komt het vaker voor dan bij mannen: blaasontsteking. De urineleider van vrouwen is namelijk korter en dus neemt de kans op het hebben van de conditie toe. Het zorgt ervoor dat een infectie of bacterie via de urineleider in de blaas terechtkomt, waardoor men moeilijk kan plassen. Meestal betreft het een darmbacterie, welke door geslachtsgemeenschap of door het onjuist schoonmaken na ontlasting is overgebracht. De neiging tot plassen is er wel, maar er komt minder uit. Daarnaast kan het beperkt tot veel pijn doen. Indien de conditie langdurig onbehandeld blijft kan het resulteren in blijvende schade met als gevolg dat pijn blijft overheersen en er een verminderde controle is over de blaasspieren. Let wel dat de grens tussen een gewone blaasontsteking en een SOA zeer klein is. Het verschil is dat een onbehandelde SOA verder naar binnen kan slaan en dus de bijbal, nieren en vruchtbaarheid kunnen aantasten.

Blaaspijnsyndroom

Indien de blaaswand dermate vaak geïrriteerd is geweest door infecties of gifstoffen kan het voorkomen, dat men een posttraumatische reflexdystrofie krijgt. Het houdt in dat de blaas overgevoelig is geraakt voor verkeerde stoffen en zal ernstige pijn geven. Daardoor kan een groot deel van het lichaam pijnlijk aanvoelen. Het straalt dus uit! Deze conditie zorgt er eveneens voor dat men de controle over de blaas kan verliezen. Zondermeer de inname van alcohol is bij deze conditie af te raden, omdat men daardoor snel pijnlijke reacties krijgt in de blaaswand.

Bekkenbodemproblemen

Door toedoen van bekkenbodem instabiliteit kan de blaas op verschillende manieren negatief worden beïnvloed. Indien de spieren te strak staan kan de plas met moeite komen, waardoor de vrouw tot op twintig keer per dag naar het toilet moet. Het zorgt ervoor dat de schede geïrriteerd raakt en pijn kan doen. Een te slappe spier zorgt ervoor dat de baarmoeder, darmen en blaas gaan hangen en verschuiven. Beide aandoeningen zijn aanleiding voor incontinentieproblemen in combinatie met geregelde blaasontsteking. Het komt vaak voor na de overgang, maar ook onvoldoende oefeningen na de bevalling kunnen er aanleiding toe zijn.

Tumor

Alle organen kunnen gevoelig zijn voor kanker en gezwellen. Indien een kwaad- of een goedaardige variant voorkomt kan de druk op de blaas versnelt toenemen. Denk onder andere aan prostaat- of blaaskanker. De inhoud neemt daardoor af, waardoor de neiging tot moeten plassen toeneemt. Men kan urine verliezen met bloed erin. Heeft men onverklaarbare pijn aan de blaas en verliest men urine met bloed dan wordt het tijd om medisch advies in te schakelen.

Lees verder

• Vaak moeten plassen, waarom heb je er last van?
• Blaasontsteking door vergrote prostaat: drink brandnetelthee
• Bekkenbodemproblemen: incontinentie, pijn schede bekken buik
• Plasproblemen: waarom gaat het plassen lastig?