Osteïtis pubis: Ontsteking van schaambeenvoeg met pijn

De schaambeenvoeg (pubis symphysis) verbindt het linker- en rechterschaambeen. Bij osteïtis pubis is de schaambeenvoeg ontstoken. Dit resulteert in milde tot ernstige lagere pijn in de buik en het bekkengebied. Een trauma en een zwangerschap zijn enkele risicofactoren voor deze niet-infectieuze ontsteking. Rust en fysiotherapie vormen de basis voor het behandelen van de ontsteking van de pubis schaambeenvoeg. De aandoening werd voor het eerst beschreven in de medische literatuur in 1924.

• Oorzaken: Ontsteking van symphysis pubica
• Risicofactoren van ontsteking schaambeenvoeg
• Symptomen: Pijn
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van osteïtis pubis
• Prognose
• Complicaties
• Preventie van schaambeenvoegontsteking

Oorzaken: Ontsteking van symphysis pubica

De symphysis pubica (schaambeenvoeg) is een dun gewricht dat onder normale omstandigheden zeer minimale beweging heeft. Het gewricht houdt de twee kanten van het bekken aan de voorkant bij elkaar; ze zijn verbonden aan het heiligbeen in de rug van het bekken. Osteïtis pubis treedt op als er een ontsteking van de schaambeenvoeg is.

Risicofactoren van ontsteking schaambeenvoeg

De ontsteking van de schaambeenvoeg heeft soms een onbekende oorzaak. Vaak zijn wel oorzaken en risicofactoren bekend voor de schaambeenvoegontsteking zoals:

• biomechanische fouten zoals loopstoornissen, slechte looptechnieken, strakke, stijve spieren in de heupen, liezen en billen, verschillen in beenlengte, …
• een groot trauma
• een herhaald klein trauma
• een zwangerschap/bevalling
• gynaecologische chirurgie
• overbelasting en trainingsfouten
• reumatologische aandoeningen
• sportactiviteiten (zoals hardlopen, voetbal, ijshockey, tennis, …)
• urologische chirurgie

Symptomen: Pijn

De symptomen van osteïtis pubis bestaan uit een verlies van flexibiliteit in het liesgebied, doffe liespijn of een scherpe stekende pijn bij het lopen, schoppen, afduwen, van richting veranderen, draaien op één been of zelfs tijdens standaard activiteiten zoals opstaan, op de zijkant liggen of uit een auto stappen. Ook treedt pijn op bij het lopen, traplopen, hoesten of niezen. De patiënt ervaart bovendien een gevoel van klikken of ploffen bij het opstaan vanuit een zittende positie, omdraaien in bed of lopen op een oneffen ondergrond. Koorts, koude rillingen of stijfheid in combinatie met schaamvoegpijn zijn eveneens mogelijke tekenen.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

De regio direct over de voorzijde van het schaambeen is gevoelig bij aanraking. Veel patiënten met ernstigere osteitis pubis hebben een abnormaal looppatroon.

Diagnostisch onderzoek

Osteïtis pubis diagnosticeert de arts met behulp van een röntgenfoto, botscan, CT-scan of MRI-scan, waarbij hij onregelmatigheden en een verwijding van de schaambeenvoeg identificeert..

Differentiële diagnose

Osteïtis pubis verwart de arts soms met infectie van het bot (osteomyelitis). Bij beeldvormende onderzoeken hebben deze aandoeningen vaak vergelijkbare bevindingen. Infecties gaan meestal gepaard met symptomen zoals koorts, koude rillingen en/of zweten. Daarnaast zijn onderscheiden laboratoriumonderzoeken osteomyelitis van osteïtis pubis.

Behandeling van osteïtis pubis

Om de pijn en ontsteking veroorzaakt door osteitis pubis te verminderen, is het mogelijk om warmte of ijs toe te passen. De patiënt vermijdt verder de activiteiten die de pijn veroorzaakt hebben. NSAID's (vrij verkrijgbare pijnstillers) verlichten de pijn. Voorts schrijft de arts vaak ontstekingsremmende medicatie voor. Daarnaast verwijst hij de patiënt door naar de fysiotherapie voor rek- en strekoefeningen en versterkende oefeningen van de spieren. Het gebruik van maandelijkse lidocaïne-injecties is mogelijk nuttig voor het verbeteren van de pijn. Een chirurgische interventie is inzetbaar bij patiënten met ernstige symptomen, maar het slagingspercentage is niet hoog en de operatie zelf leidt soms tot latere bekkenproblemen. De arts voert soms ook een heupartroscopie uit, waarbij hij een endoscopische resectie van de symphysis pubica uitvoert. Deze operatietechniek heeft wel een mogelijk hoger slagingspercentage met minder complicaties.

Prognose

Met de definitieve diagnose en behandeling is de prognose voor osteïtis pubis uitstekend. In de meeste gevallen verdwijnt osteitis schaambeen dankzij het nemen van voldoende rust. De gemiddelde tijd tot volledig herstel is 9,5 maanden bij mannen en 7 maanden bij vrouwen. Soms duurt het herstel nog langer (tot 32 maanden). Een herhaling komt vaker voor bij mannen. Meer intensieve therapie is vaak nodig wanneer een atleet weigert activiteiten aan te passen of te rusten. Dankzij het volgen van intensieve fysiotherapie en het verstandig gebruik van medicijnen keert de patiënt vaak terug naar het vorige niveau van activiteit. Enkel de arts of ervaren (sport)fysiotherapeut kan echter informatie geven over de terugkeer naar de sport of andere activiteiten.

Complicaties

Indien de arts deze aandoening niet tijdig of correct behandelt, leidt osteitis pubis mogelijk tot een stopzetting van de loopbaan van een sporter of zorgt dit voor een onzekere toekomst.

Preventie van schaambeenvoegontsteking

Enkele stappen verminderen de incidentie van osteïtis pubis. Clubs moeten de hoeveelheid intensieve lichaamsbeweging die jonge spelers moeten uitvoeren, beperken. Het is namelijk belangrijk dat het lichaam van jonge spelers eerst volwassen wordt, dus de fysieke eisen aan het lichaam mogen niet te hoog zijn.