Nekhernia: Uitstulping tussenwervelschijf in nek met pijn

De wervelkolom bestaat uit wervels. Sommige van de wervels worden opgevangen door zachte tussenwervelschijven gemaakt van een geleiachtige substantie. Dankzij deze tussenwervelschijven zijn mensen in staat om de wervelkolom te verplaatsen en te bukken. Als een tussenwervelschijf tussen twee wervels uit zijn plaats raakt, ontstaat irritatie aan de omringende zenuwen. Deze uitstulping van de tussenwervelschijf staat bekend als een hernia. Een nekhernia (cervicale hernia) drukt mogelijk op zenuwen in de wervelkolom en veroorzaakt dan onder andere pijn, zwakte en gevoelloosheid in de nek, de rug, de armen en de benen. Met rust en zelfzorgmaatregelen verdwijnen de meeste klachten vanzelf binnen enkele weken. Soms is een professionele medische behandeling nodig bij een uitpuiling van een tussenwervelschijf tussen twee nekwervels.

• De wervelkolom en nekwervels
• Oorzaken van nekhernia
• Risicofactoren van uitstulping tussenwervelschijf
• Symptomen: Pijn, zwakte en tintelingen
• Druk op zenuwwortel
• Druk op ruggenmerg
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Prognose

De wervelkolom en nekwervels

De wervelkolom bestaat uit 24 beweegbare botten (wervels). Het cervicale gedeelte (nek) van de wervelkolom ondersteunt het gewicht van het hoofd en stelt mensen in staat om het hoofd naar voren en naar achteren te buigen, van links naar rechts te draaien en 180 graden te draaien. Er zijn 7 cervicale wervels, genummerd van C1 tot C7. De wervels worden gescheiden door tussenwervelschijven, die fungeren als schokdempers die voorkomen dat de wervels tegen elkaar wrijven. De buitenring van de tussenwervelschijf staat bekend als de annulus. Dit heeft vezelachtige banden die zich hechten tussen de lichamen van elke wervel. Elke tussenwervelschijf heeft een met gel gevuld centrum (de kern, nucleus). Het cervicale gedeelte van het ruggenmerg bevat ook zenuwen die verbinding maken met de armen, de handen en het bovenlichaam.

Oorzaken van nekhernia

De tussenwervelschijven tussen de wervels bevatten elk in het midden een gelachtige substantie. Het buitenste deel van een tussenwervelschijf bestaat uit fibreus kraakbeen dat het gel bevat. Wanneer het buitenste gedeelte scheurt of splijt, vloeit de gel hieruit weg. De tussenwervelschijf wordt dan een hernia. Het is soms moeilijk om erachter te komen wat de oorzaak is van een nekhernia. Vaak treedt de uitstulping van de tussenwervelschijf geleidelijk op, zonder duidelijke oorzaak.

Risicofactoren van uitstulping tussenwervelschijf

Een aantal risicofactoren zijn wel bekend voor een nekhernia.

Beweging
Plotselinge, schokkende bewegingen veroorzaken mogelijk een nekhernia.

Genetica
Nekhernia’s zijn soms ook in families aanwezig.

Leeftijd
Een tussenwervelschijf is meer vatbaar zijn voor een hernia als gevolg van slijtage. Jonge mensen hebben veel water in de tussenwervelschijven. Naarmate mensen verouderen, neemt de hoeveelheid water af. Minder water in de tussenwervelschijven betekent dat ze minder flexibel kunnen worden. Wanneer mensen dan bewegen of draaien, is de kans op een scheur of hernia groter. Bij ouderen is er niet veel kracht nodig opdat de tussenwervelschijven scheuren.

Plotselinge spanning
Als een patiënt een zwaar voorwerp optilt of het bovenlichaam te snel draait, ontstaat mogelijk schade aan een tussenwervelschijf.

Symptomen: Pijn, zwakte en tintelingen

Een nekhernia is één van de meest voorkomende oorzaken van nekpijn.

Druk op zenuwwortel

Als de tussenwervelschijf op een zenuwwortel drukt, ontstaan andere symptomen zoals:

• pijn (zenuwpijn), gevoelloosheid of tintelingen in een schouder of arm die naar de vingers kan uitstralen
• zwakte in een hand of arm

Druk op ruggenmerg

Als de tussenwervelschijf op het ruggenmerg drukt, ontstaan ernstige symptomen zoals:

• evenwichts- en coördinatieproblemen
• problemen met het gebruik van de handen en armen voor de fijne motoriek
• struikelen of vreemd lopen
• tintelingen of een schokachtig gevoel dat over het lichaam naar de benen loopt

Diagnose en onderzoeken

De arts voert een lichamelijk onderzoek uit om de bron van de pijnlijke nek te achterhalen. Als de arts andere bronnen van de pijn wil uitsluiten of specifieke zenuwen lokaliseert die ergere tekenen vertonen, zet hij mogelijk verdere onderzoeken in zoals een röntgenfoto, een CT-scan, een MRI-scan, een myelografie en een zenuwgeleidingsonderzoek.

Behandeling

Zelfzorg
Meestal verbeteren de symptomen binnen enkele weken vanzelf. In de tussentijd is de patiënt gebaat met:

• fysiotherapie
• voldoende rust
• vrij verkrijgbare pijnstillers zoals NSAID’s (niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen)

Professionele medische behandeling
Soms zijn voorgeschreven medicijnen zoals spierverslappers en corticosteroïden, steroïde injecties of chirurgie nodig.

Prognose

De meeste patiënten verbeteren na zes weken en keren terug naar hun normale activiteiten. Als de symptomen aanhouden, is een operatie aanbevolen.

Lees verder

• Nekpijn: Oorzaken en behandelingen van pijn in de nek