Echografie abdomen: Onderzoek buik via geluidsgolven

Op de afdeling radiologie van ziekenhuizen ondergaan sommige patiënten een echografie van het abdomen, ook wel buikechografie genoemd. Dit onderzoek kan worden uitgevoerd bij klachten zoals buikpijn, nierstenen of ontstekingen. Echografie is een veilige, snelle en niet-ingrijpende manier om met behulp van ultrasone geluidsgolven beelden te verkrijgen van de organen en de bloeddoorstroming in de buik. Hoewel het onderzoek pijnloos is, kan de patiënt soms ongemak ervaren als de echosonde tegen een pijnlijke zone wordt gedrukt.

• Werking echografie: Geluidsgolven
• Onderzoek organen
• Dopplereffect tijdens echografie van het abdomen
• Voordelen
• Nadelen
• Voorbereiding echografisch onderzoek van de buik
• Praktisch
• Het onderzoek
• Na het onderzoek
• Resultaten echografie abdomen
• Diagnose
• Risico’s en bijwerkingen voor de patiënt

Werking echografie: Geluidsgolven

Echografie is een beeldvormende techniek die gebruikmaakt van hoogfrequente ultrasone geluidsgolven, die niet hoorbaar zijn voor het menselijk oor. De geluidsgolven worden door de huid het lichaam in gestuurd en kaatsen terug wanneer ze verschillende weefsels en structuren tegenkomen. Lucht en botten reflecteren vrijwel alle geluidsgolven, terwijl vocht en bloed ze sterk absorberen. Dit verschil in reflectie en absorptie wordt door het echografieapparaat omgezet in een tweedimensionaal beeld op een scherm. De arts kan op deze manier organen, interne structuren en bloedvaten visualiseren en diagnostische conclusies trekken.

Onderzoek organen

Met echografie kunnen verschillende organen en structuren in de buik worden onderzocht, waaronder:

• Alvleesklier
• Blinde darm
• Bloedvaten in de buikholte
• Buikaorta
• Galblaas
• Gynaecologische structuren
• Lever
• Milt
• Nieren
• Urineblaas

Dopplereffect tijdens echografie van het abdomen

Het Doppleronderzoek maakt gebruik van de Dopplertechniek om de bloedstroom in de bloedvaten en het hart te analyseren. De frequentie van geluidsgolven verandert wanneer deze worden gereflecteerd door bewegende bloedcellen. Dit onderzoek kan helpen bij het identificeren van vernauwingen, verstoppingen of tumoren in de bloedvaten. Tijdens het Doppleronderzoek kan de patiënt pulserende geluiden horen die variëren in toonhoogte, wat helpt bij de evaluatie van de bloedstroom.

Voordelen

Echografie heeft verschillende voordelen:

• Relatief laag kosten[/ARTIKEL] (vergeleken met andere beeldvormende technieken)
• Overal beschikbaar
• Directe beelden op het scherm
• Dynamische beelden in verschillende richtingen
• Geen straling (in tegenstelling tot röntgenonderzoek)
• [P]Geschikt voor patiënten met implantaten[/P]

Echografie is bijzonder nuttig bij puncties en kan soms meer informatie bieden dan andere onderzoeksmethoden, bijvoorbeeld bij het monitoren van een ongeboren kind. Het is een pijnloos onderzoek en niet belastend, wat bijdraagt aan een lagere angst bij patiënten. Er zijn geen gezondheidsrisico’s verbonden aan echografie, en het kan herhaaldelijk worden uitgevoerd indien nodig.

Nadelen

Echografie kent enkele beperkingen:

• Darmgas kan de visualisatie van dieper gelegen structuren zoals de alvleesklier en aorta bemoeilijken.
• Obese patiënten kunnen moeilijker te onderzoeken zijn doordat vetweefsel de geluidsgolven absorbeert, wat de beeldkwaliteit kan verminderen.
• Maagdarmstelsel is beperkt zichtbaar met echografie, vooral voor dieper gelegen delen.

Voorbereiding echografisch onderzoek van de buik

De voorbereiding voor een echografie van de buik kan variëren:

• [P]Informeer de arts over recente maag- of darmonderzoeken, omdat deze de echografische beelden kunnen beïnvloeden.[/P]
• [P]Draag comfortabele kleding.[/P]
• [P]Volg eventuele specifieke eet- en drinkinstructies van het ziekenhuis; bij sommige onderzoeken moet de patiënt nuchter zijn.[/P]
• [P]Vermijd roken, vooral bij een echografie van de galblaas.[/P]
• [P]Verwijder kleding en juwelen die het te onderzoeken gebied bedekken en draag mogelijk een onderzoekshemdje.[/P]

Praktisch

Een echografie van de buik duurt doorgaans tussen de tien en vijftien minuten en wordt vaak poliklinisch uitgevoerd. Na het onderzoek kan de patiënt direct naar huis en zijn normale activiteiten hervatten.

Het onderzoek

Tijdens de echografie ligt de patiënt met het gezicht naar boven op een onderzoekstafel. De arts brengt een heldere, meestal koud aanvoelende gel aan op het te onderzoeken gebied om een goede contact tussen de huid en de echosonde te verzekeren. Dit voorkomt luchtbellen die het beeld kunnen verstoren. De gel is gemakkelijk af te wassen en laat geen blijvende vlekken achter. De arts beweegt de echosonde voorzichtig over de huid om de beelden te verkrijgen.

Na het onderzoek

Na afloop van het onderzoek veegt de arts de gel van de huid af en maakt de echosonde schoon met cellulosepapier. De patiënt kan zich weer aankleden en zijn dagelijkse activiteiten hervatten. Er zijn geen beperkingen na het onderzoek, en de patiënt kan zelfstandig naar huis rijden.

Resultaten echografie abdomen

De radioloog stelt een verslag op van de echografie en stuurt dit naar de arts die het onderzoek heeft aangevraagd. De patiënt maakt een afspraak met de verwijzende arts om de resultaten te bespreken.

Diagnose

Met behulp van een echografie van het abdomen kan de arts diverse diagnoses stellen, zoals:

• Aneurysma (uitstulping van een slagader, vaak van de aorta)
• Appendicitis (ontsteking van de blindedarm, medisch bekend als appendicitis)
• Galblaasstenen
• Nierstenen
• Tumoren
• Vergroot orgaan in de buik (organomegalie)

Risico’s en bijwerkingen voor de patiënt

Echografie is een veilig onderzoek zonder gezondheidsrisico's. Het gebruik van ultrasone geluidsgolven betekent dat er geen blootstelling aan ioniserende straling is, en herhaling van het onderzoek is zonder bezwaar mogelijk.

Lees verder

• Echografie: Beeldvormend onderzoek via ultrageluid door arts
• Abdominale echografie: Beeldvormend onderzoek van buikgebied