Yogahoudingen – purvottanasana (oostwaartse strekhouding)

Purvottanasana is in veel opzichten een complete work-out en met name geschikt voor het trainen van de rug-, arm- en beenspieren. Vanuit de zithouding (dandasana) wordt het lichaam met gestrekte benen vanuit de heupen omhoog gebracht. Wie een gespierd bovenlichaam wil krijgen, heeft aan purvottanasana een uitstekende yogahouding die aan dat doel beantwoordt. Purvottanasana telt ook veel spirituele voordelen. Deze asana uit de hatha-yoga symboliseert als geen ander het 'oosten' (purva) en maakt de yogi ontvankelijk voor het innerlijke licht, verzinnebeeld door de zonsopgang.

Inhoud

• Oorsprong van purvottanasana (oostwaartse strekhouding)
• Techniek
• Aandachtspunten
• Uitwerking
• Gezondheidseffecten van purvottanasana (oostwaartse strekhouding)
• Therapie

Oorsprong van purvottanasana (oostwaartse strekhouding)

De voorzijde van het lichaam, van de tenen tot de kruin, wordt in het Sanskriet 'oosten' genoemd of purva. Uttana heeft als betekenis 'open', 'gestrekt' of 'uitgespreid'. Asana wil zeggen '(zit)houding' en vormt de derde fase van het achtvoudige yogapad van Patanjali (Yoga-Sutras). In deze basishouding uit de hatha-yoga drukt u het hele lichaam – ofwel het hele 'oosten' – vanuit de heupen omhoog. De asana symboliseert ontvankelijkheid en openheid voor het zonnegloren uit het oosten.

Belofte
In meer prozaïsche bewoordingen betekent het oosten het begin van alles, ofwel het potentieel van het leven als zodanig, de belofte van groei en ontwikkeling, verzinnebeeld door de opgaande zon die voor iedereen schijnt en die alles en iedereen tot bloei laat komen. Zich naar het oosten keren betekent voor de orthodoxe yogi dat hij zich ontvankelijk maakt voor en de voorwaarden schept om het goddelijke licht in hemzelf te laten stralen.

Techniek

Purvottanasana is in fysiek opzicht een work-out van formaat, een yogahouding waarvan de correcte voltooiing wellicht een tijdje op zich laat wachten indien bepaalde spieren in uw lichaam ongetraind zijn. Daarnaast stimuleert purvottanasana het vertrouwen in het goddelijke, het spirituele licht in het hart, dat ook schijnt en straalt als alles om ons heen duister lijkt.

1. Ga in dandasana (stok- of stafhouding). Houd de benen gestrekt. Plaats de handen aan weerszijden naast de heupen, waarbij de vingers naar voren wijzen, voeten bij elkaar. Adem rustig door in de volledige yoga-ademhaling.
2. Adem in en til het zitvlak langzaam en met een vloeiende beweging van de vloer.
3. Houd de armen gestrekt en in een hoek van 90 graden met de vloer. Breng de heupen zo ver mogelijk omhoog en probeer de voetzolen op de vloer te krijgen. De romp is zo recht als een plank en evenwijdig met de vloer.
4. Leg het hoofd in de nek, rek de nek daarbij zover mogelijk uit.
5. Blijf enkele seconden tot een minuut in purvottanasana, afhankelijk van uw trainingsniveau.
6. Kom in omgekeerde volgorde terug in dandasana (staf-of stokhouding).
7. Ontspan in savasana (lijkhouding).

Aandachtspunten

Concentreer u op de heupen terwijl u het 'oosten' (purna), ofwel de voorzijde van het lichaam, omhoog brengt. U moet het gevoel krijgen dat uw bekken aan een touw naar het plafond wordt getrokken. Denk er tijdens de voltooiing van purvottanasana aan dat de romp en de benen zo recht als een plank dienen te zijn, waarbij alleen de romp evenwijdig met de vloer is. Aldus maakt het lichaam de indruk van een boog.

Monnikskapspier
In de beginfase zal het lastig zijn om het lichaam als het ware op te tillen. Zeker als uw polsen, armen en andere spieren ongetraind zijn. Maar oefening baart kunst. Hoe beter het lichaam gehard is in 'het vuur van yoga', hoe beter de middelste en onderste deelspieren van de monnikskapspier (musculus trapezius) hun werk doen en hoe minder de handen en polsen belast worden.

Uitwerking

Purvottansana, of 'oostwaartse strekhouding' is een weldaad voor alle spieren, met name die van de rug, benen, armen en schouders. Ook zult u stevige, sterke polsen krijgen bij het regelmatig beoefenen van deze asana. Overigens heeft de yogahouding ustrasana (kameelhouding) vergelijkbare voordelen. De asana schenkt bovendien rust en ontspanning naarmate u zich ontvankelijker opstelt voor het 'oosten', ofwel het innerlijke licht, de zonsopgang in uzelf.

Gezondheidseffecten van purvottanasana (oostwaartse strekhouding)

Purvottanasana leert u naar het licht te reiken en aldus te ontsnappen aan elke vorm van duisternis die het hart benevelt. Beschouw in dat opzicht het bekken als een schaal die energie en levenskracht (prana) opvangt en doorgeeft aan de rest van het lichaam.

Therapie

Purvottanasana heeft een therapeutische en ondersteunende, maar niet per definitie een genezende uitwerking op onder andere de volgende klachten, kwalen en aandoeningen:

• Verzwakte enkels en polsen (de asana traint ook de rug-, arm- en beenspieren).
• Vermoeidheid.
• Onrust en stress.
• Onrustige darmen (heftige peristaltiek. krampen).
• Opgesloten gevoel (purvottanasana werkt bevrijdend op lichaam en geest).
• Milde depressie.

Lees verder

• Yoga (asana's) voor beginners en gevorderden
• Ademoefeningen (pranayama) voor beginners en gevorderden
• Is yoga een wetenschap?
• Yogahoudingen – ustrasana (kameelhouding)
• Yogahoudingen – eka pada viparita dandasana I