Jersey vinger: Scheur in buigpees van vinger met pijn
Pezen zijn stevige weefselbanden die spieren verbinden met botten. Een jersey vinger is een aandoening waarbij een scheur ontstaat in een buigpees van de hand. Meestal ligt een sportongeval aan de basis van dit letsel. Bij de meeste patiënten is de ringvinger aangetast, al zijn soms meerdere vingers of een andere vinger betrokken. De patiënt is door de jersey vinger niet meer in staat om de vinger te bewegen. Daarnaast treedt pijn, gevoeligheid, warmte en zwelling op aan het aangetaste gebied. Afhankelijk van het type letsel volgt een conservatieve of een chirurgische behandeling. De vooruitzichten zijn na de behandeling goed.
Synoniemen
Andere benamingen voor een jersey vinger zijn 'voetbalvinger', 'rugbyvinger' en 'sweatervinger'.
Epidemiologie
Jersey vinger, ofwel de aandoening waarbij de flexorpees van de vinger scheurt, komt relatief vaak voor bij atleten, met name in contactsporten zoals rugby, maar kan ook optreden bij andere fysieke activiteiten.
Prevalentie van Jersey vinger
Hoewel exacte cijfers variëren, wordt schat dat Jersey vinger een van de meest voorkomende peesblessures is bij sporters, vooral in sporten zoals rugby en American football. De prevalentie neemt toe naarmate de sportintensiteit hoger is, en het is ook relatief vaak het gevolg van traumatische verwondingen.
Incidentie bij sporters
De incidentie van Jersey vinger bij rugbyspelers is het hoogst, vooral bij spelers die de bal vasthouden en plotseling trekken. Deze blessure komt ook voor in andere contact- en teamsporten waarbij de handen intensief worden gebruikt.
Niet-sportgerelateerde gevallen
Hoewel Jersey vinger vooral voorkomt bij sporters, kan deze aandoening ook niet-sportgerelateerde oorzaken hebben. Dit kan optreden door werkgerelateerde blessures of door ongelukken waarbij de vinger op een onnatuurlijke manier wordt getrokken of vast komt te zitten.
Mechanisme
Het mechanisme van een Jersey vinger is meestal het gevolg van een plotselinge kracht die de vinger naar achter trekt, wat leidt tot een scheur in de flexorpees. Dit kan gebeuren wanneer de vinger zich vastzet aan een object en de rest van de hand verder beweegt.
Trekken aan de vinger
Het meest voorkomende mechanisme voor het ontwikkelen van een Jersey vinger is wanneer een speler een bal vasthoudt en deze met kracht wordt weggetrokken, waardoor de pees in de vinger scheurt. Dit kan leiden tot het verlies van de mogelijkheid om de vinger te buigen.
Directe kracht
Een directe impact, bijvoorbeeld door een zware aanraking of een val, kan ook de flexorpees beschadigen. De kracht die de pees uitrekt en scheurt, veroorzaakt een onmiddellijke beperking in de beweging van de vinger.
Verlies van de functie van de vinger
Een niet-gediagnosticeerde of niet-adequaat behandelde Jersey vinger kan leiden tot blijvende functionele beperkingen, waaronder het onvermogen om de vinger normaal te buigen, wat de handfunctie ernstig kan belemmeren.
Oorzaken: Scheur in de buigpees van de vinger
De flexorpezen verbinden de spieren van de onderarm met de botten in de vingers. Deze pezen zijn essentieel voor het buigen van de vingers. Een jersey vinger betreft een type letsel waarbij een scheur optreedt in de flexor digitorum profundus (FDP) aan de basis van het distale interfalangeale gewricht (DIP), het gewricht tussen het voorlaatste kootje en het eindkootje van de vinger.
Risicofactoren van een jersey vinger
Een jersey vinger komt vaker voor bij het beoefenen van contactsporten zoals voetbal en rugby, vooral wanneer een speler de trui van een tegenstander vasthoudt met gebogen vingers terwijl de tegenstander wegloopt. Dit veroorzaakt een geforceerde uitrekking (extensie) van de vingers, wat kan leiden tot een scheur van een klein botfragment (gedeeltelijke scheuring) of een volledige scheur van de pees. Daarnaast kan een jersey vinger ook ontstaan door een
snijwond of glaswond in de handpalm.
Risicofactoren
De risicofactoren voor het ontwikkelen van een Jersey vinger zijn voornamelijk gerelateerd aan sportieve activiteit en bepaalde gedragingen die het risico op een blessure verhogen.
Contactsporten
De belangrijkste risicofactor voor het ontwikkelen van een Jersey vinger is deelname aan contact- en teamsporten, vooral rugby, American football en handbal. Het vasthouden van de bal in deze sporten en de frequente krachtsinspanning verhogen de kans op peesscheuren.
Onvoldoende bescherming
Patiënten die onvoldoende bescherming dragen, zoals handschoenen of andere vormen van vingerbescherming, kunnen het risico op blessures vergroten. Vooral bij speltypes die veel hand- en vingerbewegingen vereisen, zoals het trekken aan objecten.
Ongetrainde of onvoorbereide spieren
Een ander risicofactor is ongetrainde of zwakke hand- en vingerpezen, wat betekent dat de pezen gevoeliger zijn voor beschadiging onder belasting. Sporters die niet voldoende krachttraining of mobiliteitsverbetering voor de vingers doen, lopen een hoger risico op blessures.
Risicogroepen
De risicogroepen voor het ontwikkelen van een Jersey vinger bestaan voornamelijk uit sporters, maar bepaalde beroepsgroepen kunnen ook een verhoogd risico lopen.
Atleten in contact- en teamsporten
Atleten die deelnemen aan contact- en teamsporten zoals rugby, American football en handbal hebben het grootste risico op een Jersey vinger door het frequente gebruik van de handen en het vasthouden van objecten onder grote druk.
Mensen met een voorgeschiedenis van hand- of vingerblessures
Mensen die eerder hand- of vingerblessures hebben gehad, lopen een hoger risico op herhaalde verwondingen zoals een Jersey vinger, vooral als er al zwakte of littekenweefsel aanwezig is in de hand.
Leeftijd en geslacht
Er is geen duidelijke voorkeur voor leeftijd of geslacht, hoewel oudere volwassenen mogelijk minder flexibel zijn en een trager herstel kunnen ervaren, wat hen vatbaarder maakt voor blessures zoals een Jersey vinger.
Symptomen: Onvermogen om de vinger te buigen
Bij een jersey vinger kunnen één of meer vingers getroffen zijn. Bij 75% van de patiënten betreft het de ringvinger, die over het algemeen zwakker is dan de andere vingers. De patiënt hoort vaak een knappend geluid (
gewrichtsgeluid) op het moment van het letsel. Symptomen zijn
vingerpijn (in de vingertop) of
handpijn, zwelling en
blauwe plekken. Ook kan de pees in de handpalm voel- en zichtbaar zijn als een zachte, bolle massa. De aangetaste vinger voelt vaak warm aan en de patiënt kan de vingertop niet buigen. In ontspannen stand blijft de vinger in een gestrekte positie.
Alarmsymptomen
Patiënten die een Jersey vinger ervaren, moeten zich bewust zijn van specifieke alarmsymptomen die aangeven dat er sprake kan zijn van een ernstige blessure.
Onvermogen om de vinger te buigen
Het meest voorkomende symptoom van een Jersey vinger is het onvermogen om de vinger volledig te buigen. Dit kan een directe aanwijzing zijn voor een gescheurde pees.
Pijn en zwelling
Acute pijn en zwelling in de vinger na een krachtig trauma zijn vaak indicaties van een blessure. Het gebied rondom de pees kan rood en gezwollen zijn, wat aangeeft dat er mogelijk schade is aan de pees of het omliggende weefsel.
Blauwe plekken en zichtbare deformiteit
In sommige gevallen kunnen blauwe plekken of zichtbare vervormingen van de vinger optreden, wat de ernst van de blessure kan verduidelijken. Dit vereist onmiddellijke medische beoordeling en zorg.
Diagnose en onderzoeken
De arts begint met een uitgebreid
medisch vraaggesprek en een lichamelijk onderzoek. Vaak valt op dat de getroffen vinger iets in strekstand staat ten opzichte van de andere vingers. Vervolgens wordt vaak een
röntgenfoto van de hand gemaakt om te controleren op eventuele botfragmenten die zijn losgekomen door de blessure. Soms kan een aanvullende
echografie of een
MRI-scan nodig zijn om de ernst van de peesblessure beter te beoordelen.
Behandeling van een jersey vinger
Conservatieve behandeling
Bij een gedeeltelijke scheuring kan een conservatieve behandeling worden toegepast. Deze behandeling bestaat uit het aanbrengen van ijs (gewikkeld in een handdoek) om zwelling te verminderen, het immobiliseren van de vinger met een spalk, het nemen van niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen (
NSAID’s) en fysiotherapie.
Chirurgische behandeling
Bij een volledige scheuring van de pees is meestal een operatie onder lokale verdoving noodzakelijk. Er zijn verschillende chirurgische technieken beschikbaar, afhankelijk van het soort letsel en de tijd die is verstreken sinds het letsel. Voor de operatie moet de patiënt de vinger in een spalk houden en op een kussen laten steunen terwijl hij zit of ligt. Na de operatie is fysiotherapie essentieel. Vroege beweging is belangrijk om
gewrichtsstijfheid te voorkomen. Het herstel na een operatie duurt meestal enkele maanden.
Herstel en revalidatie
Na de behandeling van een jersey vinger, of deze nu conservatief of chirurgisch is, speelt revalidatie een cruciale rol in het herstelproces. Fysiotherapie richt zich op het verbeteren van de mobiliteit van de vinger en het versterken van de omliggende spieren om herhaling van het letsel te voorkomen. Gedurende de revalidatieperiode kan de fysiotherapeut specifieke oefeningen aanbevelen om de kracht en flexibiliteit van de vinger te herstellen.
Prognose
De prognose van een Jersey vinger hangt af van de ernst van de blessure en de snelheid van behandeling. Vroege interventie kan helpen bij volledig herstel, terwijl verwaarlozing kan leiden tot langdurige functionele beperkingen.
Hersteltijd en behandelingsopties
De hersteltijd voor een Jersey vinger varieert van enkele weken tot enkele maanden, afhankelijk van de behandelingsmethode. Behandelingen kunnen fysiotherapie, rust en in sommige gevallen chirurgie omvatten.
Langdurige gevolgen zonder behandeling
Indien onbehandeld, kan een Jersey vinger leiden tot chronische beperkingen van de handfunctie, wat het vermogen om dagelijkse taken uit te voeren kan beïnvloeden.
Langdurige gevolgen
Hoewel de meeste patiënten goed herstellen van een jersey vinger, kunnen er enkele langdurige gevolgen optreden. Deze kunnen onder meer
gewrichtsstijfheid, aanhoudende pijn, en beperkte beweeglijkheid van de vinger omvatten. In zeldzame gevallen kunnen complicaties zoals infecties of een slecht genezen pees ook optreden. Regelmatige controle bij een arts en het volgen van het revalidatieprogramma kunnen helpen om deze risico's te minimaliseren.
Complicaties
Bij een Jersey vinger kunnen zich verschillende complicaties voordoen, vooral als de blessure niet adequaat wordt behandeld.
Chronische stijfheid en verlies van mobiliteit
Een onbehandelde Jersey vinger kan leiden tot chronische stijfheid van de vinger en verlies van mobiliteit. Dit kan het dagelijks functioneren en de prestaties in sport of werk aanzienlijk belemmeren.
Tendinitis of peesontsteking
Een andere complicatie is tendinitis, waarbij de pees geïrriteerd en ontstoken raakt, wat leidt tot aanhoudende pijn en verminderde functionaliteit in de vinger.
Infectie na chirurgie
In gevallen waarbij chirurgie nodig is om de pees te herstellen, kan infectie optreden, wat verdere medische interventie vereist en het herstel vertraagt.
Preventie van blessures aan de vingers
Om het risico op een jersey vinger te verminderen, is het belangrijk om de juiste opwarm- en rekoefeningen te doen voordat je fysieke activiteiten onderneemt. Dit helpt om de kans op blessures te verkleinen. Daarnaast is het essentieel om de veiligheidsregels strikt te volgen en beschermende uitrusting te dragen tijdens sportactiviteiten of in beroepen met een verhoogd risico op handblessures.
Lees verder