Ailurofobie: Irrationele en aanhoudende angst voor katten

Ailurofobie is een soort specifieke fobie waarbij een patiënt een aanhoudende, irrationele angst voor katten heeft bij het denken aan of zien, horen of voelen van een kat. Naast angst en paniek treden ook fysieke tekenen op zoals duizeligheid, ademhalingsproblemen en pijn op de borst. Dankzij blootstellingstherapie leren patiënten geleidelijk hun aanhoudende en irrationele angst voor katten te overwinnen, maar ook andere therapievormen zijn beschikbaar.

• Synoniemen van ailurofobie
• Oorzaken en risicofactoren van angst voor katten
• Symptomen
• Psychisch
• Fysiek
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van psychische aandoening
• Blootstellingstherapie
• Systemische desensibilisatie
• Cognitieve gedragstherapie
• Medicatie
• Complicaties van kattenfobie

Synoniemen van ailurofobie

Andere namen voor ailurofobie zijn gatofobie, felinofobie, elurofobie en kattenfobie. Een patiënt met een angst voor katten staat bekend als een ailurofoob.

Oorzaken en risicofactoren van angst voor katten

De exacte oorzaak van ailurofobie is onduidelijk anno januari 2020. Mogelijk is de psychische aandoening te wijten zijn aan een eerdere aanval van een kat. Het is ook mogelijk dat een patiënt deze specifieke fobie oploopt door getuige te zijn geweest dat een andere persoon werd aangevallen door een kat. Ook genetische factoren en omgevingsfactoren spelen soms een rol. Katten zijn van nature roofzuchtig. Vaak worden ze geassocieerd met hekserij, folklore en kwaad. Zelfs huiskatten kunnen grommen, sissen of krabben. Dit kattengedrag als kind (of zelfs als volwassene) hebben waargenomen, leidt direct of indirect tot deze fobie.

Symptomen

Psychisch

Patiënten met een kattenfobie hebben een aanhoudende, irrationele angst voor katten. Deze angst is dermate groot dat dit een effect heeft op het dagelijks leven. Een ailurofoob ervaart paniek en angst bij het denken aan katten. Patiënten met ailurofobie hebben bovendien angst en paniek wanneer ze er enkel maar aan denken dat ze mogelijk een kat tegen gaan komen, per ongeluk fysiek contact met een kat zullen maken of zelfs afbeeldingen van katten in de media zullen zien. Ze ervaren eveneens extreme angst wanneer katten miauwen, sissen of soortgelijke geluiden maken. Sommige patiënten hebben af en toe zelfs doodsgedachten.

Fysiek

Wanneer een kattenfobie aanwezig is, treden ook fysieke symptomen op zoals:

• ademhalingsproblemen
• beven of trillen
• duizeligheid
• een gevoel van verstikking
• een verhoogde hartslag
• gevoelloosheid
• maagklachten
• meer zweten (hyperhidrose)
• misselijkheid
• pijn of een beklemmend gevoel op de borst

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van een fobie gebeurt wanneer de levenskwaliteit negatief beïnvloed wordt of het dagelijks leven van de patiënt ernstig verstoord wordt. Van ailurofobie is sprake wanneer een patiënt lichamelijke en emotionele klachten krijgt wanneer hij denkt aan katten of deze ziet of aanraakt, wanneer de patiënt katten vermijdt, wanneer de patiënt enorm veel piekert over mogelijk toekomstige ontmoetingen en wanneer de klachten dal minstens zes maanden aanhouden.

Behandeling van psychische aandoening

Blootstellingstherapie

Blootstellingstherapie (exposure therapy) is één van de meest effectieve behandelingen voor patiënten met ailurofobie. Een sterk gemotiveerde patiënt kan zelfs met behulp van deze methode herstellen. Hij leert hierdoor langzaam, onder toezicht van de therapeut, te wennen aan bijvoorbeeld kattenbont, speelgoedkatjes, foto’s met katten, documentaires met katten, een kitten en tot slot ook aan een levende poes.

Systemische desensibilisatie

Systematische desensibilisatie is een specifiek type blootstellingstherapie waarbij een therapeut ontspanningstechnieken aanleert aan de ailurofoob om gevoelens van angst tijdens de blootstellingstherapie onder controle te krijgen. Uiteindelijk helpen deze oefeningen eveneens bij het vormen van nieuwe associaties, zoals het opwekken van een ontspanningsreactie in plaats van een stressreactie bij het denken aan of zien, horen of voelen van een kat.

Cognitieve gedragstherapie

Patiënten die cognitieve gedragstherapie krijgen, leren de denkpatronen identificeren die klachten veroorzaken en leren hiermee beter omgaan dankzij enkele tips en hulpmiddelen.

Medicatie

Er zijn anno januari 2020 geen medicijnen die specifiek zijn ontworpen om fobieën zoals een kattenfobie te behandelen, maar sommige geneesmiddelen zijn inzetbaar op korte termijn om de symptomen te verlichten.

Benzodiazepinen
Benzodiazepinen zijn kalmerende middelen die angstsymptomen verminderen. Hoewel ze nuttig kunnen zijn, hebben ze ook een hoog risico op verslaving.

Bètablokkers
Bètablokkers verminderen lichamelijke symptomen van angst, zoals een verhoogde hartslag (tachycardie) en duizeligheid. De patiënt moet deze medicijnen meestal innemen voordat hij in een situatie terechtkomt die lichamelijke symptomen veroorzaakt.

D-cycloserine (DCS)
Dit is een medicijn dat helpt om de voordelen van blootstellingstherapie te verbeteren.

Complicaties van kattenfobie

Patiënten met ernstige, aanhoudende en irrationele angst voor katten vermijden soms bepaalde mensen of plaatsen waar een kat mogelijk aanwezig zou kunnen zijn. Veel patiënten voelen zich ook beschaamd over dit type specifieke fobie omdat ze beseffen dat hun angst niet realistisch is, waardoor het soms moeilijker is om hulp te vragen.

Lees verder

• Angst & angstgevoelens: Soorten & symptomen angststoornissen
• Fobie: Soorten fobieën (intense en irrationele angst)
• Paniekaanval en paniekstoornis: Oorzaken en symptomen
• Cognitieve gedragstherapie (CGT): Vorm van psychotherapie
• Specifieke fobieën: Angst voor een object of situatie