Ontstoken insectenbeet: symptomen, oorzaken en behandeling

Ontstoken insectenbeet: symptomen, oorzaken en behandeling Een ontstoken insectenbeet treedt op wanneer bacteriën de huidwond zijn binnengedrongen en een infectie hebben veroorzaakt. Een infectie heeft vaak een ontsteking tot gevolg. Een ontsteking is een reactie van je lichaam op beschadiging, bijvoorbeeld door bacteriën. Naast jeuk en zwelling kan een ontstoken insectenbeet ook onaangename pijn veroorzaken in het getroffen gebied van de huid. Ontstekingsreacties zijn de reactie van het lichaam op externe stimuli en dienen om deze schadelijke stimuli af te weren. De lokale, dat wil zeggen plaatselijke ontsteking kan worden beschouwd als een normale en verstandige reactie op een insectenbeet. Het wordt gebruikt om ziekteverwekkers en vreemde eiwitten af te weren, zoals die gevonden worden in insecticiden of speeksel. De genezing van het ontstane wondje wordt verder bevorderd door de ontsteking. Bij een ontstoken insectenbeet kan de arts een zalf voorschrijven ter bevordering van de genezing.
Zwelling en roodheid door een insectenbeet / Bron: Martin SulmanZwelling en roodheid door een insectenbeet / Bron: Martin Sulman

Een ontstoken insectenbeet

Een insectenbeet heeft vaak weinig gevolgen bij gezonde mensen. Direct na de steek kan het gebied lichte pijn, jeuk, branderig gevoel of roodheid veroorzaken. Afhankelijk van het insect kunnen deze klachten binnen een paar uur of dagen weer weg zijn en vaak merk je er niet veel van. Een ontsteking na een insectenbeet is daarentegen meer merkbaar, omdat hier de genezing niet verloopt zoals het zou moeten. Tijdens de beet of steek kwamen bacteriën in de kleine wond terecht en slaagden erin om een ​​infectie te veroorzaken. Het kan ook zijn dat ze ziekteverwekkers in het wondje terechtkwamen door het krabben. Ziekteverwekkers vallen de meeste insectenbeten binnen, maar het immuunsysteem stoot ze meestal met succes af. Ontsteking na een insectenbeet kan worden onderscheiden van een allergische reactie of gewoon een gecompliceerde beet van een insect dat meer schade aan het weefsel veroorzaakt. Ontsteking na een insectenbeet is op zichzelf niet gevaarlijk, maar het kan wel erg ongemakkelijk voor je zijn; de genezing wordt vertraagd en in het ergste geval kan de infectie zich ook verspreiden.

Oorzaken

De meeste insecten laten geen hygiënisch schone wondjes achter nadat ze je hebben gestoken. Er zitten altijd wat virussen en bacteriën op hun prikgereedschap en soms zelfs schimmelsporen. De pathogenen kunnen ook in de wond komen door aan de insectenbeet te krabben. Je immuunsysteem is hier echter op voorbereid en is onder normale omstandigheden zeer goed in staat om ziekteverwekkers te elimineren. Als gevolg hiervan treedt niet automatisch na elke steek of prik een ontsteking op.

Als je immuunsysteem faalt, kunnen de bacteriën die de insectenbeet zijn binnengedrongen zich ongehinderd vermenigvuldigen en ontstaat er een ontsteking na de insectenbeet. De ziekteverwekkers zijn immers al in de best mogelijke omgeving om zich te vermenigvuldigen, want zo klein als de prikwond is: het biedt ziekteverwekkers alles wat ze nodig hebben om te overleven. Een ontsteking na een insectenbeet komt vaker voor bij mensen die al lijden aan een immuundeficiëntie of die om andere redenen gevoelig zijn voor infecties, bijvoorbeeld als gevolg van onderliggende ziekten of het slikken van immunosuppressieve medicijnen

Symptomen van een ontstoken insectenbeet

Verschijnselen

Kenmerkende symptomen van een ontstoken insectenbeet zijn:
  • roodheid
  • zwelling
  • gevoeligheid of pijn
  • warmte
  • jeuk
  • (soms) koorts

Muggenbeet / Bron: All_about_people/Shutterstock.comMuggenbeet / Bron: All_about_people/Shutterstock.com

Beschrijving

Het verloop van de klachten na een insectenbeet hangt af van het type insect dat het heeft veroorzaakt. Muggenbeten kunnen jeuk, pijn en een bult geven, terwijl een bijensteek pijn veroorzaakt direct nadat het zich heeft ontwikkeld. Een ontsteking ontwikkelt zich vaak uren of zelfs dagen na de steek.Typisch voor een ontstoken insectenbeet is een hernieuwde duidelijke zwelling van de plaats van de insectenbeet, geassocieerd met roodheid en mogelijk jeuk. Andere symptomen is warmte vergeleken met een gezonde huid en de vorming van pus of etter. De plek doet ook pijn als je er op drukt. Bij een ernstige ontsteking na een insectenbeet, kun je zelfs milde tot hoge koorts ontwikkelen en kun je last krijgen van algehele malaise. Een milde ontsteking na een insectenbeet verdwijnt vaak binnen een paar dagen, maar bij een ernstig verloop duurt het langer en kunnen er zelfs verdere complicaties optreden.

Complicaties

Een ontstoken insectenbeet is op zichzelf een complicatie, maar het kan ook leiden tot verdere complicaties. Omdat insectenbeten vaak zelfs zonder ontsteking jeuken, leidt dit van nature tot krabben en kunnen ziekteverwekkers de wond binnendringen. Dit kan hand in hand gaan met verhoogde pusvorming en gecompliceerde genezing, zodat een lelijk litteken achterblijft. Ontstoken wonden, vooral bij volwassenen, genezen vaak niet meer zonder sporen achter te laten en worden weliswaar lichter gedurende een periode van enkele jaren, maar blijven niettemin zichtbaar. Soms ontstaat er een bloedvergiftiging (sepsis).Dit ontstaat door een verspreiding van bacteriën in het bloed. Om deze reden is het belangrijk om zelfs een kleine ontsteking na een insectenbeet serieus te nemen en de wond niet verder te besmetten. Uiteindelijk kunnen ontstoken insectenbeten, afhankelijk van de locatie, klachten en problemen in het dagelijks leven veroorzaken, bijvoorbeeld als ze op een gewricht zitten en de bewegingsvrijheid beperken totdat genezing is ingetreden.

Huisarts raadplegen bij een ontstoken insectenbeet / Bron: Michaeljung/Shutterstock.comHuisarts raadplegen bij een ontstoken insectenbeet / Bron: Michaeljung/Shutterstock.com

Huisarts raadplegen

Ontsteking na een insectenbeet geneest normaal gesproken binnen een paar dagen moeten, zonder ernstige pijn, koorts of een algemeen gevoel van ziekte te veroorzaken. Anders moet een arts naar het wondje kijken. Bij verdere complicaties, is het ook verstandig om een afspraak te maken met je huisarts. Maak een afspraak met je huisarts als je bent gebeten of gestoken en er veel zwelling en blaarvorming is of als er pus is, wat duidt op een infectie.

Onderzoek en diagnose

Een simpele blik op de insectenbeet is vaak genoeg voor je huisarts om de diagnose te kunnen stellen. Eerst zal de arts echter aan je vragen sinds wanneer je klachten hebt, welk insect je mogelijk heeft gestoken en hoe de genezing tot nu toe is verlopen. De arts wil ook weten welke medicijnen je momenteel gebruikt en of er onderliggende ziekten zijn. Als de veroorzaker van de infectie onduidelijk is, kan de huisarts er voor kiezen om van de wond een uitstrijk te nemen en deze in te sturen voor de kweek. Het uitstrijkje wordt dan opgestuurd naar het laboratorium waar ze onderzoeken welke ziekteverwekker de boosdoener is.

Behandeling van een ontstoken insectenbeet

Antibioticazalf

Het optreden van een ontsteking na een insectenbeet is ongemakkelijk, maar kan goed worden behandeld. In milde gevallen kan je volstaan met zelfzorgmaatregelen. In het geval van immunodeficiënte patiënten of meer ernstige ontstekingen, is het echter raadzaam om voorgeschreven medicatie in te nemen. In het geval van een bacteriële infectie zijn antibiotica beschikbaar, die als zalf rechtstreeks op de insectenbeet worden aangebracht.

Andere medicijnen

Virussen moeten daarentegen symptomatisch worden behandeld. Antihistaminica kunnen worden ingenomen tegen de ongemakkelijke zwelling. Deze medicijnen worden normaal voorgeschreven aan mensen met allergieën om allergiesymptomen te verlichten. Ze werken echter ook goed tegen sterk gezwollen insectenbeten in geval van ontsteking. Als er een ernstige ontsteking is na een insectenbeet, kan cortison worden gebruikt om de symptomen te verlichten. Cortison remt ontstekingen.

Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend / Bron: Martin SulmanParacetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend / Bron: Martin Sulman

Pijnstillers

Tegen de pijn kan je paracetamol innemen of ibuprofen, wat ook nog eens ontstekingsremmend werkt. Wel eerst de bijsluiter lezen.

Preventie

Ontsteking na een insectenbeet kan het beste worden voorkomen door niet te krabben. Er zijn een aantal effectieve huismiddeltjes tegen jeuk, zoals een bad in zout water of lavendelolie. Je kunt ook menthol strooipoeder of een mentholcrème tegen jeuk gebruiken. Deze middelen kun je kopen bij een apotheek of drogist. Bij zwelling moet de insectenbeet worden afgekoeld in plaats van te krabben. Meer gecompliceerde insectenbeten moeten goed worden behandeld direct nadat ze zich hebben voorgedaan.

Lees verder

© 2020 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Aandoening: EncefalitisAandoening: EncefalitisEncefalitis is ook wel een ander woord voor hersenontsteking. In Nederland komt het niet vaak voor, maar wel in Azië. Le…
Ontstoken ogen bij een paardAls de herfst weer aanbreekt en het weer slaat weer om naar veel wind en een lage temperatuur kan het zijn dat uw paard…
O oh, mijn hond heeft een hotspot!Het is altijd weer schrikken… je ontdekt een hotspot bij je hond. Van het ene op het andere moment heeft je lieveling ee…
Insectenbeet vaak hinderlijk, soms levensgevaarlijkInsectenbeet vaak hinderlijk, soms levensgevaarlijkVooral in de zomer wemelt het van zoemende en stekende insecten, zoals bijen, wespen, muggen. De Bij en de Wesp steken a…

Cheilitis glandularis: Ontsteking en zwelling van onderlipCheilitis glandularis: Ontsteking en zwelling van onderlipCheilitis glandularis is een zeldzame ontstekingsziekte van het slijmvlies van de onderlip. Deze lipaandoening komt om o…
Astma bij ouderen: Oorzaken, symptomen en behandelingAstma bij ouderen: Oorzaken, symptomen en behandelingAstma is een chronische ontstekingsziekte waarbij de luchtwegen overmatig reageren op verschillende prikkels. Hierdoor o…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Aila Images/Shutterstock.com
  • Dr. J.A.H. Eekhof, dr. A. Knuistingh Neven, dr. W. Opstelten: Kleine kwalen in de huisartspraktijk, Elsevier Gezondheidszorg, Amsterdam, vijfde geheel herziene druk, 2010.
  • http://www.vib.be/nl/mens-en-gezondheid/Pages/Ontsteking-en-infectie.aspx
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Immuunsuppressivum
  • https://www.medicalnewstoday.com/articles/174229
  • https://www.thuisarts.nl/insectenbeet/ik-heb-last-van-insectenbeet
  • https://www.gezondheidsplein.nl/aandoeningen/bloedvergiftiging/item34944
  • https://www.nhsinform.scot/illnesses-and-conditions/injuries/skin-injuries/insect-bites-and-stings
  • https://www.zekerweten.nl/onderzoeken/laboratoriumonderzoek/wondonderzoek/
  • https://www.apotheek.nl/medicijnen/cortison?product=cortison
  • https://www.nhs.uk/conditions/insect-bites-and-stings/
  • https://www.healthline.com/health/bug-bites
  • https://www.webmd.com/first-aid/understanding-insect-bites-spider-bites-basic-information
  • https://www.hse.ie/eng/health/az/b/bites,-insect/complications-with-insect-bites.html
  • https://healthcare.utah.edu/the-scope/shows.php?shows=0_dd6yn2u2
  • Afbeelding bron 1: Martin Sulman
  • Afbeelding bron 2: All_about_people/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 3: Michaeljung/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 4: Martin Sulman
Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 18-09-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 19
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.