Stokroos: gezondheidsvoordelen, toepassingen van stokrozen

De stokroos is een prachtige kruidachtige, tweejarige of overblijvende plant. De planten groeien rechtop, hebben een enkele bloeiende stam en zijn ideaal voor de cottagetuin, boerentuin en geveltuin. Ze groeien zelfs tussen de tegels. Vanwege het hoge slijmgehalte ontwikkelt de stokroos antitussieve (hoestprikkelremmende) en anticonvulsieve (krampbestrijdende) eigenschappen. Bovendien is de plant ontstekingsremmend en het heeft tevens een pijnstillend effect. Stokroosthee lost het slijm op, geeft een heldere stem en kan je helpen bij hoest. Stokroosbloemen zijn niet alleen goed voor de luchtwegen, ze houden ook de nieren en maag gezond. De thee helpt ook bij verkoudheid, vooral bij bronchitis. Het werkt tegen gastro-intestinale catarre en interne ontstekingen. Last but not least, je kunt de thee gebruiken als een gorgeldrank.

• Stokroos
• Plant stokrozen in groepen
• Waar kun je stokrozen tegenkomen in Nederland?
• Tuinen
• Wegbermen
• Verlaten terreinen
• Historische locaties
• Natuurgebieden
• Toepassingen van de stokroos
• Natuurgeneeskunde
• Kleurstof
• Gebruik in de keuken
• Inwendig en uitwendig gebruik
• Indicaties
• Gezondheidsvoordelen van de stokroos
• Bijwerkingen

Stokroos

De stokroos (Alcea rosea) is een tweejarige plant uit de kaasjeskruidfamilie en de plant wordt veel toegepast in de cottagetuin en boerentuin. De plant komt ook goed tot zijn recht in een geveltuin en daarmee fleur je de straat enorm op. Stokrozen worden 2 tot 2,5 meter hoog of soms nog wel veel hoger. De ideale locatie voor de lange stokroos is langs het hek of langs de huismuur; dit geeft hen voldoende ondersteuning voor hun grootte. Het zaaien van de plant gebeurt bijna vanzelf. In augustus staan ​​de meeste stokrozen in volle bloei. Veel planten hebben splitvruchten, waarin de 7–8 mm grote zaden zitten. Met dat zaad kan je de stokroos opkweken.

Plant stokrozen in groepen

De stokroos heeft een warme plek nodig die is beschut tegen de wind. Daarom is een zonnige muur op het zuiden de ideale locatie. Daar gedijen de planten prachtig. Vanwege hun lengte is het logisch om de stokrozen vast te binden zodat ze niet door midden knakken door hun eigen gewicht of door de wind. Je kunt ze het beste in kleine groepen planten.

De stokroos is een aanwinst voor elke tuin, ze zijn echt een blikvanger. De bloemen zijn subtiel gevormd en zien er erg nobel uit. De stokroos heeft een zonnige plek en een voedingsrijke grond nodig. Toch geeft ze de voorkeur aan een droge standplaats, die moet worden beschermd tegen de wind. Daarom gedijt de stokroos bijzonder goed tegen gebouwen, maar in ieder geval dicht bij het huis. De stokroos voelt zich senang op een zonnige locatie en de locatie mag niet te krap zijn.

Stokrozen zijn prachtige zomerbloeiers die niet alleen menig tuin, maar ook straten, stoepjes én gevels opfleuren!

Waar kun je stokrozen tegenkomen in Nederland?

In Nederland kun je de stokroos op verschillende plekke tegekomen, zoals:

Tuinen

Stokrozen worden vaak gekweekt in tuinen vanwege hun mooie bloemen en imposante hoogte. Je kunt ze vinden in particuliere tuinen, botanische tuinen, openbare parken en andere aangelegde groene ruimtes.

Wegbermen

Soms groeien stokrozen langs wegbermen, vooral op plekken waar ze zichzelf hebben uitgezaaid. Stokrozen gedijen goed op verstoorde grond en kunnen verrassend genoeg opduiken langs wegen en paden. Daarnaast geven ze de voorkeur aan een kalkhoudende bodem die rijk aan voedingsstoffen en goed doorlatend is, zodat de penwortels diep de grond in kunnen.

Verlaten terreinen

Vanwege hun vermogen om te groeien op onbewerkte grond, kun je stokrozen ook heel wel aantreffen op verlaten terreinen, braakliggende percelen of in stedelijke ruïnes.

Historische locaties

In sommige gevallen kun je stokrozen vinden bij historische locaties, zoals oude kastelen, landhuizen of ruïnes. Deze bloemen worden soms bewust geplant om een historische sfeer te creëren. Zo kom je bijvoorbeeld stokrozen tegen langs de oude stadsmuren, in tuinen van historische panden of zelfs op enkele van de schilderachtige straatjes van Hanzestad Zutphen.

Natuurgebieden

In Nederland komen stokrozen van oorsprong niet in het wild voor. Toch kunnen ze zich verspreiden en verwilderen in sommige natuurgebieden. Ze worden meestal aangetroffen in gebieden met verstoorde grond of langs de randen van bosgebieden.

Toepassingen van de stokroos

Natuurgeneeskunde

De stokroos werd in vroegere tijden voornamelijk in kloostertuinen gekweekt vanwege zijn waardevolle ingrediënten en geneeskrachtige toepassingen. De zusters en monniken wisten dat de bloemen van deze plant een genezend effect hebben en hoest kan verlichten. Tot op de dag van vandaag worden de bloemen van de stokroos gebruikt in tal van theemixen.

Kleurstof

De bloemen van de donkerpaarse of zwarte stokroos (Alcea rosea 'Nigra') worden ook gebruikt als kleurstoffen voor voedsel, wijn en likeur of voor het kleuren van organisch textiel.

Gebruik in de keuken

Het is altijd verbazingwekkend welke culinaire hoogstandjes je kunt maken van de heldere witte, roze en roodachtige bloemen van de verschillende stokroosvariëteiten. De stokroos heeft een eetbare bloem, waarmee je bijvoorbeeld een salade kunt opfleuren. Voordat je de bloemen kunt gebruiken en eten, moeten eerst de meeldraden en alle groene delen voorzichtig worden verwijderd. De bloemen kunnen vers in salades worden gebruikt. Een bladsalade, versierd met de bloemen van de stokroos en met een uitgespreide peer- of appelschijfjes, is gewoon een blikvanger. De bloemen zijn ook gekonfijt erg decoratief op een dessertbord.

Inwendig en uitwendig gebruik

De stokroos is verwant aan kaasjeskruid en hibiscus en heeft een vergelijkbaar genezend effect. De ingrediënten verlichten verschillende kwalen, onder meer aan luchtwegen. De stokroos kan zowel inwendig als uitwendig worden toegepast. Intern wordt het meestal als thee toegediend. Het wordt echter aanbevolen om een ​​koud extract te maken, warm water zouden de slijmstoffen vernietigen. Voor uitwendig gebruik is de thee het meest geschikt voor huidproblemen en vooral in de vorm van kompressen is het erg nuttig. Zitbaden doen het ook goed.

Indicaties

Stokroos wordt toegepast bij de volgende klachten:

• huidproblemen
• problemen aan de urinewegen
• verkoudheid
• hoesten
• bronchitis
• griep
• koorts

Gezondheidsvoordelen van de stokroos

De stokroos heeft antitussieve (hoestprikkelremmende) en anticonvulsieve (krampbestrijdende) eigenschappen en het is tevens een diureticum, het wordt vaak gebruikt bij urineweginfecties. Voor verkoudheid, zoals hoesten of slijm ophoesten, helpt de stokroos en het worden worden toegepast bij bronchitis en griep. Zelfs koorts kan worden verlaagd met stokroos. De stokroos toont ook een succesvol effect op ontsteking van de huid, keel, mond of keel en hierbij is thee van deze plant de juiste toepassing.

Stokroosthee is erg rustgevend. Bij menstruatiestoornissen kan de stokroos worden toegepast als zitbad. Spijsverteringsproblemen, diarree en lichtere maag-darmklachten kunnen worden behandeld. De stokroos kalmeert de maag en verlicht de (maag)pijn.

Bijwerkingen

De stokroos wordt als veilig beschouwd voor de meeste mensen, maar de mogelijke bijwerkingen zijn anno 2023 niet bekend. Er is onvoldoende bekend over het gebruik van stokroos tijdens zwangerschap en borstvoeding. Blijf aan de veilige kant en vermijd het gebruik ervan als je in verwachting bent of als je borstvoeding geeft.

Lees verder

• Geneeskrachtige planten en kruiden: soorten en toepassingen
• Gipskruid: gezondheidsvoordelen, toepassingen & bijwerkingen