Komijn: gezondheidsvoordelen, toepassing & effect komijnzaad

Komijn (Cuminum cyminum) is een plant uit de schermbloemenfamilie (Apiaceae), een familie van bedektzadige planten. De geschiedenis van dit medicinale kruid gaat terug tot de tijd van de farao's. Komijn is een effectieve medicinale plant én kruidenplant. Het wordt vooral gebruikt voor spijsverteringsklachten. Zo helpt kauwen op wat komijnzaad bij winderigheid, een opgeblazen gevoel en buikkrampen. En als je de komijn in moeilijk verteerbaar voedsel stopt, zoals peulvruchten, dan voorkom je daarmee mogelijke spijsverteringsklachten. In Nederland staat gemalen komijnzaad ook bekend als 'djinten' of 'djintan'. Het kruid wordt vaak toegevoegd aan kruidenmengsels zoals currypoeder en garam masala. Komijn wordt wereldwijd veel gebruikt in culinaire gerechten vanwege zijn aardse en nootachtige smaak. Daarnaast heeft het kruid tal van gezondheidsvoordelen, waaronder ontstekingsremmende eigenschappen. Komijn is dus niet alleen smaakvol, maar ook zeer gezond!

• Wat is komijn?
• Voorkomen en teelt
• Oorsprong
• Teelt van de plant
• Toepassing en effect
• Indicaties
• Gezondheidsvoordelen
• Bijwerkingen

Wat is komijn?

Komijn is een bloeiende plant en komt oorspronkelijk uit Azië. Komijn wordt al lang in het Midden-Oosten en Azië gebruikt als specerij (het heeft een lichte nootsmaak) en in de natuurgeneeskunde. Sommige bronnen beweren dat komijn een van de oudste kruiden ter wereld is. Tegenwoordig wordt de plant voornamelijk gekweekt in India, Sri Lanka, China en Latijns-Amerika, maar ook in het Middellandse-Zeegebied en in andere warme gebieden is teelt mogelijk.

Voorkomen en teelt

Oorsprong

Als specerij wordt komijn al zeker meer dan 3000 jaar gebruikt in het Midden-Oosten en Azië. In het oude Egypte komt zij voor op de lijst van geneeskrachtige planten. Ook wordt komijn in de Bijbel genoemd, in Jesaja 29:27 en in Mattheüs 23:23. In het Romeinse rijk werd de plant gebruikt als specerij en voor medicinale doeleinden. Zelfs in het middeleeuwse Europa was de plant al bekend en werd deze voornamelijk gebruikt voor genezingsdoeleinden en voor dat doeleinde gekweekt. Tegenwoordig zijn de belangrijkste teeltgebieden China, India, Iran en de Middellandse Zee.

Teelt van de plant

Een warm klimaat is voor de plant geen vereiste en daarom kan komijn ook in Nederland worden geteeld, maar wel op een heldere en zonnige plek. De voorkeur wordt gegeven aan een tegen de wind beschermde locatie, bijvoorbeeld bij een haag of tegen een muur. De plant is gevoelig voor vorst en groeit het best in een zanderige, gedraineerde bode. De grond moet gelijkmatig vochtig worden gehouden. De zaadvruchten verschijnen na de bloei in de late zomer. De zaden worden gedroogd in de zon. De zaden van de komijn kunnen vervolgens gemakkelijk uit de zaadvruchten worden verwijderd.

Toepassing en effect

Komijn heeft een licht notige, enigszins bittere smaak, wat sterker naar voren komt als je komijnzaad eerst roostert. De stof komijnaldehyde of cuminol is verantwoordelijk voor de smaak. Deze stof zit in de etherische olie van de plant. Bij verhitting verandert het kruid van smaak. In de keuken van Noord-Afrika, het Midden-Oosten of India is komijn schier onmisbaar. Het kruid maakt deel uit van verschillende kruidenmengsels, waaronder Garam Masala, dat erg populair is in de Indiase keuken. Ook van kerriemengsels maakt komijn vaak deel uit. Voor het gerecht Chili con Carne zijn ook speciale kruidenmixen in de handel, die een hoog aandeel komijn bevatten. Het kruid wordt meestal gebruikt in combinatie met koriander.

De komijn wordt bij voorkeur vers gebruikt en voor gebruik in een vijzel geslagen of gemalen. Het is de moeite waard om met komijn te experimenteren. Komijn is vooral goed bij gerechten met gevogelte of lamsvlees. Voor pittige gerechten is dit specerij ook altijd een goede keuze. Couscous, curry, chutneys of chili kunnen worden verfijnd met komijn.

Indicaties

Komijn kent in de kruidengeneeskunde onder meer de volgende toepassingen:

• gebrek aan eetlust
• dyspepsie
• aandoeningen van de luchtwegen
• menstruatiepijn of menstruatiekrampen
• hypercholesterolemie of hoog cholesterol
• hoge bloedsuikerspiegel
• opgeblazen gevoel

Gezondheidsvoordelen

Vooral de essentiële oliën in komijn zijn waardevol voor de gezondheid. Deze hebben kalmerende eigenschappen voor de maag en darmen. Vet en gekruid eten is gemakkelijker te verteren en buikkrampen kunnen goed worden verholpen door komijn door het eten te doen.

Het belang voor de gezondheid van komijn kan worden vergeleken met de genezingswaarde van karwij. Beide kruiden zijn smakelijk en goed voor de spijsvertering. De etherische oliën veroorzaken de remming van bacteriegroei. Andere toepassingsgebieden zijn aandoeningen aan de luchtwegen en menstruatieproblemen. Komijn is ook gunstig voor je cholesterol en kan je bloedsuiker verlagen.

Bijwerkingen

Komijn mag niet gedurende een langere periode in grote hoeveelheden worden ingenomen, anders kunnen lever en nieren worden beschadigd. Een dagelijkse dosis van meer dan 300 tot maximaal 600 milligram komijn in supplementvorm wordt niet aanbevolen. Tijdens zwangerschap en borstvoeding mag komijn als supplement alleen worden geconsumeerd na overleg met een arts.

Lees verder

• Kruidnagel: gezondheidsvoordelen en toepassing kruidnagels
• Geneeskrachtige planten en kruiden: soorten en toepassingen