Yogahoudingen – baddha konasana (schoenmakershouding)

Baddha konasana bereidt de heupen voor op de meditatiehoudingen padmasana en siddhasana. Het is de traditionele houding van de Indiase schoenmaker. Deze asana strekt de adductoren van de binnenkant van de dijen. De spieren en pezen van de knieën en liezen worden flink gerekt. Wie baddha konasana beheerst, kan makkelijk in padmasana of siddhasana gaan en er eventueel uren in vertoeven tijdens meditatieoefeningen. Overigens wordt deze yogahouding ook wel 'vlinderhouding' genoemd. Baddha konasana is de ideale training voor zwangeren als voorbereiding op de bevalling. Bij de volledige baddha konasana, tevens een variant voor gevorderde yogi's, buigt u het bovenlichaam naar voren tot de kin de vloer raakt.

Inhoud

• Oorsprong van baddha konasana (gebonden hoekhouding of schoenmakershouding)
• Techniek
• Aandachtspunten
• Uitwerking
• Gezondheidsvoordelen van baddha konasana (gebonden hoekhouding of schoenmakershouding)
• Therapie

Oorsprong van baddha konasana (gebonden hoekhouding of schoenmakershouding)

Baddha is Sanskriet en betekent 'gebonden', 'beperkt'. Het woordje kon wil zeggen 'hoek'. Asana is Sanskriet voor '(zit)houding'. Letterlijk vertaald betekent baddha konasana dus 'gebonden hoek(houding)'. Deze asana uit de hatha-yoga is de traditionele zithouding van Indiase handwerkers, zoals schoenmakers en kleermakers. Ze kunnen de hele dag probleemloos in deze zithouding vertoeven. Door de wijde hoek die de benen uiteindelijk moeten maken, zullen mensen met een stijf bekken om voor de hand liggende redenen een tijdje nodig hebben om deze yogahouding te beheersen.

Techniek

Wie deze yogahouding elke dag doet, zal merken dat de knieën mettertijd dichter bij de vloer komen. Een bijkomend effect is dat padmasana (lotushouding) en siddhasana (voltooide houding) steeds comfortabeler aanvoelen. Het spreekt vanzelf dat dat ook de meditatie ten goede komt.

1. Ga in dandasana (stok- of stafhouding), de benen gestrekt.
2. Buig de knieën. Plaats de voetzolen tegen elkaar aan. Omklem met gevouwen handen de tenen.
3. Druk de hielen tegen het perineum en houd de rug recht. Op die wijze wordt het bekken zo ver mogelijk geopend.
4. Probeer de knieën op de vloer te krijgen. Waarschijnlijk lukt dat alleen na langdurig (enkele maanden) oefenen. Forceren is echter uit den boze, wat overigens voor alle yogahoudingen geldt.
5. In deze asana balanceert u op de billen (niet op het stuitbeen!), waarbij u met de hielen en de handen, die op de vloer rusten, het evenwicht bewaart.
6. Maak in de beginperiode eventueel een zijwaarts schommelende beweging als u de knieën niet op de vloer krijgt. Tijdens het schommelen raken de linker- en rechterknie achtereenvolgens de vloer. Een uitstekende training om het bekken steeds verder te openen.
7. Bij de variant van baddha konasana – voor gevorderde yogi's – plaatst u eerst de ellebogen op de dijen.
8. Adem vervolgens uit en buig het bovenlichaam naar voren tot de kin de vloer raakt. Ook dat zal in het begin beslist niet lukken. Buig alleen zo ver als mogelijk naar voren terwijl u de rug recht houdt.
9. Blijf een minuut in baddha konasana. Adem rustig door in de volledige yoga-ademhaling.
10. Kom in omgekeerde volgorde terug in dandasana.
11. Ontspan in savasana (lijkhouding).

Aandachtspunten

Kantel het bekken zo ver mogelijk naar voren. U zit dus op de billen, waarbij het stuitbeentje de vloer niet raakt. Ter ondersteuning van de rug kunt u de (gevouwen) handen gebruiken, die op de vloer rusten, maar zonder de schouders op te trekken. Ontspanning zorgt er overigens voor dat de knieën steeds verder naar de vloer zakken. Span de dij- en bekkenspieren dus niet aan. Dat heeft juist een tegenovergesteld effect.

Uitwerking

Baddha konasana zorgt voor soepele bekkenspieren en maakt de bilspieren steviger. De adductoren van de binnenkant van de dijen worden flink gerekt. Deze asana is dan ook zeer populair in de zwangerschapsyoga als voorbereiding op de bevalling.

Zwangerschap
Volgens de yogahandboeken is dagelijks enkele minuten in deze asana vertoeven voor zwangere vrouwen al voldoende om de bevalling makkelijker te laten verlopen (en om spataderen te voorkomen). De voordelen van baddha konasana zijn talrijk. De asana heeft bijvoorbeeld ook een weldadige en therapeutische uitwerking op de nieren, blaas en prostaat.

Gezondheidsvoordelen van baddha konasana (gebonden hoekhouding of schoenmakershouding)

Baddha konasana is – naast padmasana, siddhasana en sukhasana – een uitstekende meditatiehouding. Plaats tijdens de meditatie de handen voor de borst, handpalmen tegen elkaar aan. Houd de rug recht. Zonder steun van de handen en armen lukt dat bij de meesten echter alleen na langdurige training.

Therapie

Baddha konasana heeft een therapeutische en ondersteunende, maar niet per se een genezende uitwerking op de volgende klachten, kwalen en aandoeningen:

• Spataderen.
• Stijf bekken.
• Blaas- en prostaatklachten.
• Vermoeidheid.
• Ischias.
• Voorbereiding op de bevalling.
• Menstruatieklachten, slechte spijsvertering.
• Gebrekkige nierfunctie.

Lees verder

• Yoga (asana's) voor beginners en gevorderden
• Ademoefeningen (pranayama) voor beginners en gevorderden
• Geschiedenis van yoga – hatha yoga
• Yogahoudingen – ardha matsyendrasana I
• Yogahoudingen – padmasana (lotushouding)