Yogahoudingen – visvamitrasana

De klassieke visvamitrasana is een yogaoefening voor gevorderden en kent veel varianten voor beginners. Deze asana eist veel van de yogi. De voltooide, klassieke houding vergt immers een uitstekend evenwichtsgevoel, zeer lenige heupen, getrainde hamstrings en voldoende spierkracht in de armen. Het gevoel voor balans zal spectaculair verbeteren. Bovendien is visvamitrasana de ideale oefening voor een smalle taille. Typisch een houding die geschikt is voor aan het einde van de yogasessie, dus na een gedegen warming-up met behulp van voorbereidende asana’s. Mijd deze yogahouding bij hamstringblessures, gewrichtsproblemen en heupaandoeningen. Al met al is visvamitrasana een zeer uitdagende yogahouding als onderdeel van een yogacursus voor gevorderden.

Inhoud

• Oorsprong van visvamitrasana
• Techniek
• Aandachtspunten
• Uitwerking
• Gezondheidsvoordelen van visvamitrasana
• Therapie

Oorsprong van visvamitrasana

Visvamitrasana is gewijd aan de wijsgeer Vishvamitra, oorspronkelijk een machtige kshatriya-koning uit de Indiase krijgerskaste. Asana betekent ‘(zit)houding’ en vormt de derde fase van het achtvoudige yogapad van Patanjali (Yoga-Sutras). Visvamitrasana is een klassieke en uitdagende yogahouding uit de hatha-yoga en alleen geschikt voor gevorderden, onder andere vanwege de blessuregevoeligheid.

Koning Vishvamitra
In de hindoemythologie was Vishvamitra een gevierde Indiase wijsgeer (rishi). Oorspronkelijk opgegroeid in de krijgerskaste (kshatriya) werd hij koning van Kanyakubja met een machtig en in die tijd onverslaanbaar leger. Toen Vishvamitra op een dag in het woud op jacht was, arriveerde hij bij de kluizenaarswoning van Vasishta, een van de zeven grote wijzen (Saptarishi’s) uit het oude India. Vasishta zou tevens de auteur zijn van een deel van de Rigveda. Naast de kluizenaarswoning zag Vishvamitra de mythische koe des overvloeds (Kamadhenu), de heilige koe die alle verlangens en wensen vervult.

Meditatief leven
Vishvamitra bood de wijsgeer ontelbaar veel kostbaarheden aan om de koe mee te mogen nemen. Vasishta weigerde telkens na elk bod, waarna Vishvamitra boos werd en zijn machtige leger op hem afstuurde om de ruil af te dwingen. Dankzij de bovennatuurlijke krachten van Vasishta had dat leger geen schijn van kans. Na vele andere gewapende conflicten gaf koning Vishvamitra het op. Hij was zo onder de indruk dat hij zich terugtrok uit het publieke leven en een ascetisch en meditatief leven leidde in het woud. Uiteindelijk werd hij achtereenvolgens benoemd tot ‘koninklijke wijsgeer', rishi (ziener), maharsi (patriarch van de mensheid) en brahmarshi, de hoogste klasse van de vele rishi’s en zieners uit het oude India.

Techniek

Visvamitrasana verwijst naar de transformatie die Vishvamitra doorliep, van arrogante koning tot hoogste wijsgeer. De beheersing van deze yogahouding vereist veel doorzettingsvermogen. De oefening moet immers zodanig worden uitgevoerd dat zowel de eenvoudige als ingewikkelde bewegingen vloeiend in elkaar overgaan. De geestelijke transformatie doet op het fysieke vlak denken aan een vlinder die zich ontpopt.

1. Ga in tadasana (berghouding), voeten bij elkaar, de handen aan weerszijden van de heupen.
2. Buig voorover en plaats de handpalmen op schouderbreedte op de vloer, de vingers wijzen naar voren.
3. Breng de benen gestrekt naar achteren, zoals in adho mukha svanasana (zich uitrekkende hond).
4. Plaats na een uitademing het rechterbeen naar voren, waarbij u de achterzijde van het rechterdijbeen op de achterzijde van de rechterbovenarm plaatst. Breng het onderbeen omhoog, zodat de voet van de vloer komt.
5. Kantel het bovenlichaam zo ver mogelijk naar achteren en strek het rechterbeen. Leg de linkerarm gestrekt op het linkerdijbeen en kijk omhoog.
6. Het lichaamsgewicht rust op de rechterhand en de linkervoet, waarbij de hele voetzool op de vloer rust.
7. Hef de linkerarm omhoog, in lijn met de rechterarm waarop het lichaam steunt. Kijk omhoog naar de linkerhand. Eventueel pakt u met uw linkerhand de grote teen van de rechtervoet vast. Vorm aldus een boog met de linkerarm.
8. Blijf een halve minuut in visvamitrasana, afhankelijk van uw capaciteiten.
9. Kom in omgekeerde volgorde terug in tadasana (berghouding) en doe de oefening links.
10. Rust uit in savasana (lijkhouding).

Aandachtspunten

Let op dat beide benen volledig gestrekt zijn en samen een hoek van ongeveer vijfenveertig graden vormen met de vloer. Het bovenlichaam hoort zodanig naar achteren gekanteld te zijn, dat de romp zijdelings verticaal boven de vloer hangt. De armen, gestrekt, vormen een verticale lijn. Houd de voet van het linkerbeen plat op de vloer. Om te voorkomen dat u in de beginfase achterover valt, kunt u het beste oefenen bij een muur (achter uw rug). Voordat u aan visvamitrasana begint, dient u eerst de basishoudingen te beheersen om blessures te voorkomen. Met name utthita parsvakonasana (gestrekte driehoekhouding), parighasana (poorthouding), surya namaskar (zonnegroet) en prasarita padottanasana (staande hoekhouding). Mijd deze asana bij gewrichtsklachten, hamstringproblemen en polsblessures.

Uitwerking

Visvamitrasana is een uitstekende yogahouding voor het verkrijgen van meer armkracht en sterke polsen. De asana verruimt ook de borstkas, wat de longcapaciteit ten goede komt. Verder krijgen de hamstrings een gedegen training. Zoals ook de buikspieren. De massage van de buikorganen heeft een positief effect op de spijsvertering. Bovenal is visvamitrasana een voortreffelijke evenwichtsoefening.

Gezondheidsvoordelen van visvamitrasana

Visvamitrasana kan als een alroundoefening worden beschouwd met een verbeterd gevoel voor balans als een van de speerpunten. Eenmaal vloeiend uitgevoerd heeft deze integrale oefening veel gezondheidsvoordelen. In yogacursussen voor gevorderden zal visvamitrasana niet ontbreken.

Therapie

Visvamitrasana heeft een therapeutische en ondersteunende, maar niet per definitie een genezende uitwerking op onder andere de volgende klachten, kwalen en aandoeningen:

• Stijve gewrichten, waaronder de polsen. schouders, enkels en heupen.
• Onbalans, zowel fysiek als mentaal.
• Stress.
• Trage spijsvertering.
• 'Buikje'.
• Obstipatie.
• Verminderde longcapaciteit.

Lees verder

• Yoga (asana's) voor beginners en gevorderden
• Ademoefeningen (pranayama) voor beginners en gevorderden
• Yoga en meditatie – het achtvoudige yogapad van Patanjali
• Yogahoudingen – eka pada koundinyasana II (albatroshouding)
• Yogahoudingen – garbha pindasana (foetushouding)