Yogahoudingen – ganda bherundasana (tweekoppige vogel)

Ganda bherundasana (tweekoppige vogel) behoort tot de ‘buitencategorie’ wat de moeilijkheidsgraad betreft. De asana vereist een bijna absurd flexibele wervelkolom, aangezien de rug op extreme wijze achterwaarts wordt gebogen tot de voeten aan weerszijden van het hoofd rusten. Het behoeft geen betoog dat deze blessuregevoelige oefening alleen geschikt is voor degenen die de gevorderde yogahoudingen onder de knie hebben. Ganda bherundasana stimuleert het Muladhara-, Svadishthana- en Vishuddha-chakra. De asana is vernoemd naar Bherunda, een mythologische vogel met magische krachten. Ganda bherundasana heeft een corrigerende invloed op de schildklierfunctie voor meer vitaliteit. Naast het verkrijgen van een zeer lenige rug traint deze asana ook de nekspieren, de hamstrings en de armspieren (biceps en triceps).

Inhoud

• Oorsprong van ganda bherundasana (tweekoppige vogel)
• Techniek
• Aandachtspunten
• Uitwerking
• Gezondheidsvoordelen van ganda bherundasana (tweekoppige vogel)
• Therapie

Oorsprong van ganda bherundasana (tweekoppige vogel)

Het Sanskriet-woord ganda betekent ‘wang’ of ‘zijkant’ (van het gezicht). Bherunda is een ander woord voor ‘voortreffelijk’, ‘geweldig’, ‘indrukwekkend’. Bherunda is tevens de naam van een mythologische vogel uit het hindoeïsme. Asana wil zeggen ‘(zit)houding’ en vormt de derde fase van het achtvoudige yogapad van Patanjali (Yoga-Sutras). Ganda bherundasana is een zeer geavanceerde yogahouding voor gevorderde studenten in de yogapraktijk van hatha-yoga.

Bherunda
Bherunda of Gandabherunda is in de hindoemythologie een tweekoppige vogel met magische krachten. De vogel symboliseert energie, dynamiek en voortreffelijkheid. In veel hindoetempels is het dier afgebeeld als sculptuur of schildering. De yogahouding ganda bherundasana representeert de vogel in al zijn macht en kracht. In veel gevallen is hij afgebeeld met een olifant in zijn klauwen; een bijna ultiem symbool van onoverwinnelijkheid. De vogel verzinnebeeldt een Incarnatie van Vishnu die tegen demonen strijdt. De mythologische vogel is tevens het nationaal embleem van Karnataka, een staat in het zuidwestelijk deel van India. Vanuit de Indiase mythologie veroverde de 'tweekoppige adelaar' een plaats in de Byzantijnse en Romeinse cultuur... en later ook in veel moderne westerse culturen.

Techniek

Ganda bherundasana is een zeer geavanceerde yogahouding met een extreem achterwaartse buiging. Voorkom blessures en doe deze oefening alleen als u ook de asana's voor gevorderden beheerst. Oefen eventueel eerst onder begeleiding van een ervaren yogaleraar.

1. Ga op de buik liggen, benen gestrekt, armen aan weerszijden van het lichaam. De kin rust op de vloer.
2. Plaats de handen aan weerszijden van de borst, naast de schouders. De vingers wijzen naar voren.
3. Trek de knieën op over de vloer, breng het bekken omhoog en daarna de buik en het grootste gedeelte van de borstkas. Het bovenlichaam steunt nu op de schouders, de borstkas, de handen en kin.
4. Adem uit en druk de handen stevig op de vloer, waarna u met een zwaai de benen omhoog steekt, zo ver dat ze loodrecht boven de vloer staan. Het lichaam rust nu op het bovenste gedeelte van de borstkas, de kin en de handen. Vind voortdurend de juiste balans.
5. Buig de knieën en laat de voeten zakken tot ze op de kruln van uw hoofd rusten.
6. Blijf even in deze positie en bereid u voor op de laatste stappen van ganda bherundasana. Probeer rustig door te ademen, dus niet schokkerig.
7. Adem uit en pak met elke hand een voet vast. Plaats de voeten vervolgens aan weerszijden van het hoofd, tegen de wang aan.
8. Steek de armen zijwaarts uit en plaats ze op de vloer, handpalmen naar beneden gericht. U kunt de handen ook verstrengeld tussen de voeten houden, de polsen op de wreven.
9. Blijf zolang in ganda bherundasana als uw capaciteiten dat toelaten.
10. Kom in omgekeerde volgorde terug in de beginhouding.
11. Ontspan grondig in savasana (lijkhouding).

Aandachtspunten

Oefen in de beginfase met iemand (bv. partner of yogaleraar) die elke fase controleert en ondersteunt. Het is belangrijk dat u stap 4 volledig beheerst en u moeiteloos in balans blijft, dus vóórdat u de voeten naar het hoofd brengt. Gedurende elke stap rust de kin op de vloer. Een gedegen warming-up met behulp van andere yogaoefeningen is noodzakelijk.

Voorbereiding
Voer ganda bherundasana alleen uit als u als voorbereiding de geavanceerde yogahoudingen beheerst, met name de achterwaarts buigende oefeningen, zoals de basishoudingen bhujangasana (cobrahouding) en dhanurasana (booghouding), maar bijvoorbeeld ook de geavanceerde asana's zoals urdhva dhanurasana I en II (chakrasana) en eka pada viparita dandasana I en II. Het spreekt vanzelf dat u deze oefening alleen mag doen als u geen rugproblemen hebt, zoals een hernia of (doorgemaakt) letsel. Mijd deze yogahouding bij hoge bloeddruk en hartaandoeningen.

Uitwerking

Ganda bherundasana zorgt voor een extreem lenige rug. Het is een van de moeilijkste yogahoudingen. Naast de positieve fysieke uitwerking, zoals een verbetering van de longcapaciteit, heeft de 'tweekoppige vogel' veel mentale voordelen. De asana kalmeert de geest, vermindert stress en verhoogt de vitaliteit.

Gezondheidsvoordelen van ganda bherundasana (tweekoppige vogel)

Deze geavanceerde yogahouding heeft een plekje verworven in kundalini-yoga en stimuleert specifiek enkele chakra’s die verband houden met fysieke, mentale en spirituele aspecten van de mens. Het Muladhara-chakra, onder aan de ruggengraat, heeft als element aarde, symboliseert het geaard zijn en de hang naar vastigheid in het leven. Het Svadhisthana-chakra bevindt zich boven de basischakra, ter hoogte van het heiligbeen, heeft als element water en symboliseert liefde en wijsheid. Het Vishuddha-chakra bevindt zich achter het strottenhoofd, heeft als element lucht en symboliseert de poort van de vitaliteit, levenskracht, het kosmisch bewustzijn en de intuïtie.

Therapie

Ganda bherundasana (tweekoppige vogel) heeft een therapeutische en ondersteunende, maar niet per definitie een genezende uitwerking op onder andere de volgende klachten, kwalen en aandoeningen:

• Trage schildkllierfunctie,
• Gebrek aan vitaliteit.
• Stress.
• Verminderde longfunctie.
• Osteoporose (botontkalling).

Lees verder

• Yoga (asana's) voor beginners en gevorderden
• Ademoefeningen (pranayama) voor beginners en gevorderden
• Yoga en meditatie – het achtvoudige yogapad van Patanjali
• Yogahoudingen – padmasana (lotushouding)
• Yogahoudingen – jnana mudra (symbool van wijsheid)