Cellulite (sinaasappelhuid): Oorzaken en behandelingen

Een sinaasappelhuid is een aandoening waarbij in de huid (van vooral de billen en dijen) klontjes en kuiltjes gevormd zijn. Hierdoor krijgt de huid een ingedeukt, bobbelig uiterlijk wat doet denken aan het uiterlijk van een sinaasappel. De huidaandoening treedt op wanneer vetafzettingen door het bindweefsel onder de huid binnendringen. Meerdere risicofactoren zijn hiervoor bekend, waaronder levensstijlfactoren zoals roken en een ongezonde voeding. Diverse behandelingen zijn beschikbaar, maar bij de meeste patiënten is het effect slechts tijdelijk. Enkele veranderingen in de levensstijl verminderen doorgaans ook de incidentie van een sinaasappelhuid. De vrij onschuldige aandoening veroorzaakt tot slot enkel cosmetische problemen maar geen andere gezondheidsproblemen.

• Synoniemen van sinaasappelhuid
• Terminologie
• Epidemiologie
• Oorzaken
• Risicofactoren
• Geslacht
• Genetische factoren
• Leeftijd
• Levensstijl
• Voeding
• Symptomen
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Gezonde levensstijl
• Professionele medische behandeling
• Akoestische golftherapie
• Carboxytherapie
• Endermologie
• Ionithermie
• Laser-assisted liposuctie
• Liposculptuur
• Massage
• Cryolipolyse
• Prognose
• Complicaties
• Preventie

Synoniemen van sinaasappelhuid

Een sinaasappelhuid bestaat ook nog in andere bewoordingen zoals:

• cellulite
• peau d'orange (F)
• sinaasappelvel

Terminologie

Cellulite verwarren sommige mensen met cellulitis. Dit is echter niet hetzelfde, want cellulitis is een onderhuidse bacteriële huidinfectie waarbij koorts en pijn tot stand komen in combinatie met een rode en gezwollen huid.

Epidemiologie

Cellulite komt veel voor en wordt meestal vastgesteld bij vrouwen, met een prevalentie van 80-90% in de volwassen vrouwelijke bevolking. De aandoening is minder vaak bij mannen te vinden, wat kan worden verklaard door verschillen in vetverdeling en bindweefselstructuur. De frequentie van cellulite neemt toe met de leeftijd en kan ook beïnvloed worden door genetische aanleg en levensstijlkeuzes.

Oorzaken

De exacte oorzaak van cellulite is onbekend anno september 2024, maar het wordt vermoedelijk veroorzaakt door vetafzettingen die door het bindweefsel onder de huid binnendringen. Deze vetafzettingen duwen tegen het onderhuidse bindweefsel, waardoor de huid een bobbelig uiterlijk krijgt. Hormonale factoren, genetica en levensstijlfactoren spelen ook een rol in de ontwikkeling van cellulite.

Risicofactoren

Geslacht

Een sinaasappelhuid tast zowel mannen als vrouwen aan, maar vrouwen zijn veel vaker getroffen. Dit is te wijten aan verschillende verdelingen van vet, spieren en bindweefsel. Tussen de tachtig en negentig procent van de vrouwen ervaart op een bepaald moment tijdens het leven cellulite.

Genetische factoren

Bepaalde genen zijn vereist voor de ontwikkeling van cellulite. Genetische factoren spelen eveneens een rol bij onder andere de snelheid van het metabolisme en de vetverdeling onder de huid, wat meespeelt bij de totstandkoming van een sinaasappelhuid.

Leeftijd

Vooral mensen na 25-jarige leeftijd zijn getroffen, al tast de ziekte af en toe ook tieners aan. Hormonale factoren spelen namelijk een rol bij het verschijnen van cellulite. Oestrogeen, insuline, noradrenaline, schildklierhormonen en prolactine maken deel uit van het productieproces van cellulite. Bij de overgang naar de menopauze neemt het oestrogeengehalte af bij vrouwen, waardoor wellicht ook de bloedtoevoer naar het bindweefsel onder de huid afneemt. Door de lagere bloedcirculatie krijgt dit gebied minder zuurstof, waardoor een lagere collageenproductie tot stand komt. De vetcellen vergroten naarmate de oestrogeenwaarden dalen. Hierdoor zijn de vetophopingen beter zichtbaar. Een toenemende leeftijd leidt bovendien tot een minder elastische en dunnere huid, waardoor cellulite zich sneller ontwikkelt.

Levensstijl

Een sinaasappelhuid komt veel voor bij zwaarlijvige mensen, al zijn slanke en fitte mensen af en toe ook getroffen. Het jojoën met het gewicht is ook geassocieerd met een sinaasappelhuid. Ook roken vormt een risicofactor. Mensen die bovendien weinig bewegen en langdurig dezelfde houding aannemen, zijn vaker aangetast. Het dragen van ondergoed met strak elastiek over de billen beperkt de doorbloeding wat bijdraagt aan de vorming van cellulite.

Voeding

Een grote inname van vet, koolhydraten, zout en een te lage inname van vezels verhoogt de kans op een sinaasappelhuid.

Symptomen

Cellulite is een onschuldige maar vaak cosmetisch storende aandoening waarbij kuiltjes en deukjes in de huid ontstaan. Veelal ontstaat de sinaasappelhuid op de billen, de dijen en/of de heupen en sporadisch ook op de armen en/of knieën. Milde cellulite is enkel zichtbaar wanneer de patiënt knijpt in de aangetaste huid, zoals de dijen. Meer ernstige cellulitis zorgt ervoor dat de huid steeds een verkreukeld en hobbelig uiterlijk heeft met gebieden met bergjes en kuiltjes (het uiterlijk van een sinaasappel).

Alarmsymptomen

Cellulite zelf is meestal geen alarmteken van een ernstigere aandoening. Echter, als de symptomen plotseling verergeren of gepaard gaan met andere symptomen zoals pijn, koorts, of zwelling, kan het raadzaam zijn om een arts te raadplegen om andere mogelijke aandoeningen uit te sluiten.

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van cellulite wordt doorgaans gesteld op basis van een lichamelijk onderzoek en een beoordeling van de symptomen. Er zijn geen specifieke laboratoriumtests of beeldvormingstechnieken die vereist zijn om cellulite te diagnosticeren. Bij twijfel over de diagnose of als er atypische symptomen zijn, kan een arts aanvullende onderzoeken aanbevelen om andere aandoeningen uit te sluiten.

Behandeling

Gezonde levensstijl

Een sinaasappelhuid resulteert niet uit de inname van toxines (gifstoffen), maar een gezonde levensstijl verbetert wel de aandoening. Dit houdt in dat mensen het best de inname van vet, koolhydraten en zout beperken, maar wel voldoende vezels in moeten nemen (gezonde en evenwichtige voeding). Rokers stoppen bovendien het best met deze ongezonde gewoonte. Sporten is aanbevolen en bovendien wisselen mensen ook regelmatig van houding. Ook opteren mensen voor niet te strak zittend ondergoed. Verder zorgen mensen het best voor een gezond gewicht en behouden ze dit.

Professionele medische behandeling

Wetenschappers hebben nog geen effectieve medische behandeling ontdekt voor een sinaasappelhuid anno september 2024, al zijn wel diverse behandelingsmethoden beschikbaar. Deze verbeteren veelal wel symptomen al bieden deze dan maar een tijdelijk resultaat. Verder krijgen patiënten het advies om voorzichtig te zijn wat betreft het aankopen van middeltjes tegen cellulite, omdat deze niet bewezen effectief zijn en mogelijk zorgen voor de verergering van de klachten. De patiënt neemt daarom het best contact op met de arts indien hij een middel wenst te proberen.

Akoestische golftherapie

Deze therapie maakt gebruik van een klein toestelletje dat geluidsgolven doorgeeft aan de aangetaste huidgebieden. Meestal zijn meerdere sessies nodig.

Carboxytherapie

Bij carboxytherapie plaatst de arts koolstofdioxidegas onder de huid. Bijwerkingen zijn blauwe plekken en ongemak na de procedure, maar bij sommige patiënten is cellulite verdwenen.

Endermologie

Hierbij masseert de arts de huid met een vacuümachtig apparaat dat de huid als het ware optilt. De effectiviteit van deze methode is niet bekend anno september 2024.

Ionithermie

Bij ionithermie bedekt de arts het getroffen gebied met speciale modder of klei. Vervolgens wikkelt hij het gebied in met plastic en vervolgens past hij hierop een elektrische stroom toe. Wetenschappelijk bewijs voor de effectiviteit van de behandeling is niet gekend anno september 2024.

Laser-assisted liposuctie

Bij een laser-assisted liposuctie gebruikt de arts een laser om vetcellen te verwijderen. Dit kan tevens leiden tot een verbetering van de uitstraling van de huid. De effectiviteit van deze behandeling is nog niet volledig bewezen anno september 2024.

Liposculptuur

Bij liposculptuur haalt de arts onderhuids vet weg door middel van een huidincisie en een vacuümpomp. Dit kan leiden tot een tijdelijke verbetering van de huiduitstraling.

Massage

Een massage van het getroffen gebied kan tijdelijk de uitstraling van de huid verbeteren, hoewel het effect slechts kortdurend is. Diverse massagemethoden zijn beschikbaar, zoals lymfedrainage en andere gespecialiseerde technieken.

Cryolipolyse

Cryolipolyse is een behandeling waarbij vetcellen worden bevroren en vervolgens door het lichaam worden afgevoerd. Het is echter niet altijd effectief bij het verminderen van cellulite en is dus een tijdelijk middel.

Prognose

Cellulite is doorgaans een cosmetisch probleem en geen medische aandoening. Hoewel er geen permanente oplossing bestaat, kunnen bepaalde behandelingen tijdelijk de uitstraling verbeteren. Een gezonde levensstijl kan helpen bij het verminderen van de zichtbaarheid van cellulite en het voorkomen van verergering. Het is belangrijk om realistische verwachtingen te hebben over de effectiviteit van behandelingen.

Complicaties

Cellulite zelf veroorzaakt geen ernstige gezondheidscomplicaties. Het is echter wel belangrijk om een arts te raadplegen als er plotselinge veranderingen optreden of als de symptomen gepaard gaan met andere ongebruikelijke symptomen, om andere mogelijke aandoeningen uit te sluiten.

Preventie

Hoewel er geen gegarandeerde manier is om cellulite volledig te voorkomen, kan het aannemen van een gezonde levensstijl helpen bij het verminderen van het risico. Dit omvat het handhaven van een gezond gewicht, regelmatig bewegen, een evenwichtig voedingspatroon volgen en het vermijden van risicofactoren zoals roken en langdurig zitten.