De geneeskracht van moederkruid
Moederkruid heeft eetbare bladeren die goed in een salade of op een omelet kunnen worden gedaan. Van de bladeren wordt een belangrijk antihoofdpijnmiddel gemaakt. Moederkruid is niet voor iedereen toxisch maar heeft bij sommige personen bijwerkingen en moet niet door zwangere vrouwen worden gebruikt omdat het contractiebevorderend werkt wat in uiterste gevallen kan leiden tot ongewenste abortus.
Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.Inhoud
Naamgeving moederkruid
Moederkruid heet in het Latijn tanacetum parthenium. Er zijn verschillende verklaringen voor deze naam. De meest waarschijnlijke is dat tanacetum afgeleid is van het Griekse woord athanasia en dat betekent ´onsterfelijkheid´ of ´eeuwigdurend´. Andere zeggen dat tanacetum in de Middeleeuwen tanazeta werd genoemd. Tanacetum is de later ontwikkelde familienaam een plantsoort; het boerenwormkruid heet de tanacetum vulgare. Moederkruid heeft in het Nederlands diverse volksnamen: kalversogen, vuurwortel, mater, grote kamille, dubbele kamille, hemdsknoopkes, kamillebloempjes.
Moederkruid in de oudheid
Moederkruid komt oorspronkelijk uit de Balkan en heeft zich verspreid naar Azië, Australië, Europa en delen van Noord Amerika. In het antieke Egypte gebruikte men moederkruid tegen hoofdpijn. Vandaag de dag is de genezing van hoofdpijn nog steeds de belangrijkste medicinale werking, hoewel de wetenschap hier wisselende resultaten in heeft vastgesteld. Dioscorides, een Griekse geneesheer die voor
de antieke Romeinen werkte, beval moederkruid aan bij ontstekingen, zwellingen en artritis. In
het oude Griekenland werd moederkruid eveneens tegen hoofdpijn gebruikt.
Blad van moederkuid; deze ziet er niet eetbaar uit; gebruik alleen jonge, onbeschadigde blaadjes /
Bron: Steffen Heinz Caronna, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)Voedingsstoffen moederkruid
In moederkruid zitten diverse voedingsstoffen. Er zitten bitterstoffen waaronder ruim 30 soorten sesquiterpeenlactonen. Verder bevat het 23 etherische oliën, 17 soorten
flavonoïden waaronder
quercetine, apigenine, santine en luteoline, polyacetylenen, melatonine-tannines, Vitamine C, B1 en betacaroteen en de
mineralen calcium, chroom,
zink,
mangaan, en
ijzer.
Medicijn tegen hoofdpijn
Moederkruid is binnen de fytotherapie een zeer veel gebruikt medicijn tegen migraine en hoofdpijn, zij het dat niet elke hoofdpijnsoort er mee genezen kan worden. Dat komt omdat hoofdpijn vele oorzaken heeft en het in sommige gevallen goed werkt om een simpele aanwijsbare oorzaak op te lossen. Zo wordt veel weekendhoofdpijn veroorzaakt doordat mensen door de week op het werk koffie drinken en ´s weekends niet, wat leidt tot hoofdpijn als ontwenningsverschijnsel. De hoofdpijnen die moederkruid geneest gaan samen met de volgende indicaties:
- Allergiën,
- Vaatspasmen,
- Vaatvernauwingen in het hoofd,
- Verhoogde aggregatie van bloedplaatjes,
- Hormonale onevenwichtigheid bij vrouwen,
- Duizeligheid en
- Oorsuizen door bloedsomloopstoornissen.
Moederkruid kan jaren achtereen ingenomen worden. Het werkt het beste bij regelmatige inname gedurende lange tijd. Het vermindert de overgevoeligheid op licht en lawaai. Het kan in combinatie met andere medicijnen zoals aspirines worden gebruikt.
Medicijn tegen ontstekingsziekten
De ontstekingsremmende, koortsstillende en pijnbestrijdende werking van moederkruid kan worden aangewend om reumatische aandoeningen te behandelen. Gewrichts- spier en huidontstekingen kunnen door moederkruid als medicijn te gebruiken oplossen. Indicaties van welke infectieziekten met dit kruid worden genezen zijn:
- Reumatische aandoeningen: reumatoïde artrits, ziekte van bechterew en artrose.
- Fibromyalgie: spierontstekingen en pijnlijke spieren.
- Huidontstekingen: psoriasis en dermatitis.
Medicijn tegen vrouwenziekten
Moederkruid, de naam zegt het al, wordt gebruikt tegen verschillende aandoeningen die met de menstruatiecyclus of de bevalling te maken hebben. Het is menstruatiebevorderend en -regulerend. Het ontspant de baarmoeder, werkt als een tonicum voor de baarmoeder, is weeënbevorderend en helpt bij overgangsklachten. In de Middeleeuwen werd moederkruid expres door zwangere vrouwen gebruikt om een abortus te forceren maar deze volksgeneeskundige toepassing is af te raden. Een fytotherapeut zou moederkruid kunnen voorschrijven bij de volgende indicaties:
- Uitblijvende menstruatie,
- Onregelmatige menstruatie,
- Pijnlijke menstruatie,
- PMS of PreMenstrueel Syndroom,
- Herstel van de baarmoeder na bevalling,
- Ineffectieve weeën,
- Menopauzale klachten of overgangsklachten zoals opvliegers slapeloosheid, e.d.
Goed voor het bloed
Moederkruid is goed voor gezond bloed. Het is een natuurlijke bloedverdunner. Het maakt dik en stroperig bloed weer dun. Dik en stroperig bloed wordt in medische termen visceus bloed genoemd. Daarnaast is het bloedvatverwijdend. Bovendien is het een sterke ontstekingsremmer. Om deze medische eigenschappen wordt dit kruid als medicijn ingezet tegen atherosclerose, trombose en embolie.
Goed voor de spijsvertering
De vele bitterstoffen in moederkruid stimuleren de spijsvertering. De werking van de maag wordt bevordert en het is een goed carminatief middel. Carminatief betekent windverdrijvend. Indicaties waarvoor moederkruid als medicijn dient ten behoeve van
spijsverteringsaandoeningen zijn:
- Dyspepsie, indigestie,
- Oprispingen, flatulentie,
- Darmparasieten.
Uitwendig gebruik moederkruid
De ontstekingsremmende eigenschappen van moederkruid hebben een genezende werking op enkele ziekten die zich vlak onder de huid afspelen. Sinds de Griekse oudheid wordt dit geneeskruid gebruikt als insectenwerend middel. Medische indicaties waarvoor moederkruid een uitkomst kan bieden zijn:
- Reumatische pijnen,
- Kneuzingen, zwellingen,
- Aangezichtspijn,
- Insectenbeten en het voorkomen van insectenbeten.
Consulteer de fytotherapeut
Wie moederkruid als geneesmiddel wilt gebruiken kan het best een consult nemen bij een fytotherapeut. Moederkuidextracten en medicijnen in de vorm van moedertincturen, poeders en capsules dienen enkel op voorschrift van bevoegden ingenomen te worden. Een huisarts of fytotherapeut kan je daarover adviseren. Alle in dit artikel genoemde medicinale werkingen van hett geneeskruid zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en komen uit het
Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst, een standaardwerk op het gebied van genezende planten. Het boek wordt veel gebruikt in de
fytotherapie.
Lees verder