Yogahoudingen – halasana (ploeghouding)

Halasana (ploeghouding) is een uitstekende yogahouding om de rug lenig te houden en een voortzetting op sarvangasana (schouderstand), eventueel voor hen die na de laatstgenoemde oefening niet eerst willen uitrusten in savasana (lijkhouding). Hoewel halasana niet vermeld is in de Gheranda-samhita mag deze asana gerekend worden tot de klassieke yogahoudingen. Het is een houding die in vrijwel alle yogacursussen onderwezen wordt. Volgens veel handboeken heeft halasana een verjongend effect op het lichaam.

Inhoud

• Oorsprong van halasana (ploeghouding)
• Techniek
• Aandachtspunten
• Uitwerking
• Gezondheidseffecten van halasana (ploeghouding)
• Therapie

Oorsprong van halasana (ploeghouding)

Hala is een Sanskriet-woord en betekent 'ploeg'. Asana wil zeggen '(zit)houding)' en vormt de derde fase van het achtvoudige yogapad van Patanjali (Yoga-Sutras). De yogahouding doet bij de eerste aanblik en met enige verbeeldingskracht denken aan een ouderwetse ploeg die in vervlogen dagen achter een paard werd gespannen. In de klassieke Iyengar-yoga maakt deze houding deel uit van sarvangasana I. Halasana wordt niet genoemd in de Gheranda-samhita, maar is daarom niet minder heilzaam en zeer vitaliserend.

Techniek

Halasana is geen inspannende asana, maar de volledige voltooiing ervan vereist wel een lenige rug. Mensen met nekklachten kunnen deze oefening beter overslaan of eerst medisch advies inwinnen.

1. Ga in savasana (lijkhouding) en daarna in salamba sarvangasana I (schouderstand), waarbij de handen de rug steunen. U kunt echter ook vanuit savasana de benen gestrekt tot achter het hoofd brengen, waarbij u met de handen de rug blijft steunen en de ellebogen als tegenwicht gebruikt terwijl de benen een boog naar achteren maken.
2. Adem uit en laat de benen naar achteren zakken, knieën en voeten tegen elkaar aan. Houd de benen volkomen gestrekt tijdens deze achterwaartse beweging.
3. De tenen (of wreven) raken de vloer. Denk aan de gestrekte knieën door de hamstrings aan te spannen. Breng nu de armen in een boog vóór het lichaam, waarbij de handen de tenen raken.
4. Probeer de tenen zo ver mogelijk achter het hoofd te krijgen, kin op de borst. Idealiter maakt het bovenlichaam een hoek van negentig graden met de vloer.
5. Beweeg de armen vervolgens in een boog in tegengestelde richting van de benen. Plaats ze op de vloer en vouw de handen.
6. Blijf enkele minuten in halasana. Maak daarna de tenen los van de vloer, rol ruggelings terug terwijl de benen een hoek van negentig graden maken met de vloer. Laat de benen daarna langzaam gestrekt terugzakken. Uiteraard kunt u ook eerst opnieuw in sarvangasana gaan.
7. Ontspan in savasana of eventueel in savasana II (lijkhouding).

Aandachtspunten

Houd in halasana de benen gestrekt en het bovenlichaam in een hoek van negentig graden met de vloer. Deze yogahouding duldt geen spierverslapping. Span de spieren dus voortdurend aan terwijl het lichaam een strekhouding naar achteren aanneemt. Voorkom een bolle rug.

Uitwerking

Halasana (ploeghouding) versterkt de rug- en buikspieren. Verder heeft deze yogahouding een kalmerend effect op het zenuwstelsel. Voor het behoud en het verkrijgen van een lenige wervelkolom is halasana een uitgelezen oefening met een verjongende, vitaliserende uitwerking. Halasana is in het westen een klassieke beginnershouding die terecht een plekje heeft verworven in praktisch alle yogacursussen.

Gezondheidseffecten van halasana (ploeghouding)

Halasana heeft veel positieve effecten op de gezondheid, zeker in combinatie met sarvangasana (schouderstand of kaarshouding). Mensen met rug- en nekklachten die niet te herleiden zijn tot vermoeidheid kunnen beter eerst medisch advies inwinnen voordat ze aan halasana beginnen.

Therapie

Halasana (ploeghouding) heeft een therapeutische en ondersteunende, maar niet per se een genezende uitwerking op de volgende klachten, kwalen en aandoeningen:

• Hypothyreoïdie (trage werking van de schildklier).
• Obesitas (vetzucht).
• Obstipatie (halasana stimuleert de spijsvertering).
• Maagklachten (slechte spijsvertering).
• Rug- en nekklachten als gevolg van vermoeidheid.
• Klachten als gevolg van een stramme rug.
• Verslapte been-, buik-, schouder- en armspieren.
• Lumbago (pijn in lendenen en onderrug) en artritis.
• Onrust, nervositeit, stress.
• Hoofdpijn.

Lees verder

• Geschiedenis van yoga – hatha yoga
• Yoga (asana's) voor beginners en gevorderden
• Ademoefeningen (pranayama) voor beginners en gevorderden
• Yogahoudingen – parsva halasana (gedraaide ploeghouding)
• Yogahoudingen – karnapidasana (omgekeerde ploeghouding)