Yogahoudingen – bakasana (kraanvogelhouding)

Bakasana is typisch een yogahouding die er ingewikkeld en indrukwekkend uitziet, maar waarvan de moeilijkheidsgraad wel meevalt. Niettemin is het een klassieke asana voor gevorderden. De houding doet met enige fantasie denken aan een reiger die in een vijver staat, vandaar de naam. De belangrijkste voordelen van bakasana zijn de ontwikkeling van het evenwichtsgevoel, de vermindering van mentale onbalans en de versterking van de arm-, schouder- en beenspieren. Bakasana geeft mentale en fysieke kracht, uithoudingsvermogen en stevige buikspieren. Goed uitgevoerd straalt bakasana rust en zelfbeheersing uit.

Inhoud

• Oorsprong van bakasana (kraanvogelhouding)
• Techniek
• Aandachtspunten
• Uitwerking
• Gezondheidseffecten van bakasana (kraanvogelhouding)
• Therapie

Oorsprong van bakasana (kraanvogelhouding)

Het Sanskriet-woord baka betekent ‘kraanvogel'. Asana wil zeggen '(zit)houding' en vormt de derde fase van het achtvoudige yogapad van Patanjali (Yoga-Sutras). Bakasana is een yogaoefening uit de hatha-yoga. De asana doet denken aan een reiger of kraanvogel die met zijn lange poten roerloos in het water staat te wachten op prooi. In bakasana balanceert het lichaam alleen op de handen. De knieën rusten op de bovenarmen van de gestrekte armen.

Fysiek en mentaal evenwicht
Feitelijk is bakasana een variant van kakasana (kraai) met het verschil dat in de laatstgenoemde asana de armen bij de ellebogen gebogen zijn. Bakasana, een houding voor gevorderden, lijkt voor sommigen bij de eerste aanblik wellicht makkelijk, maar is dat beslist niet. De ‘kraanvogelhouding’ is een uitstekende asana voor wie gespierde armen en benen ambieert. Het is een van de beste yogahoudingen voor het ontwikkelen van een onwrikbaar fysiek en mentaal evenwichtsgevoel.

Techniek

Bakasana is voor beginnende yogi's een inspannende asana. Tijdens de oefening hebben velen intuïtief de neiging zo vaak mogelijk de adem in te houden. Voorkom dit en blijf rustig doorademen.

1. Ga in virasana (heldhouding), waarbij u tussen uw voeten gaat zitten, de rug recht, handen op de knieën. Virasana is een meditatiehouding uit de hatha-yoga.
2. Ga nu op de hielen zitten, de tenen wijzen naar voren. Het lichaam balanceert op de knieën en tenen.
3. Breng het lichaamsgewicht over op de tenen, waarbij u de benen langzaam strekt tot de bovenbenen zich loodrecht boven de vloer bevinden.
4. Steek de handen tussen de gespreide knieën. Plaats de handpalmen op de vloer, de vingers wijzen naar voren. Druk de bovenarmen tegen de knieën.
5. Voer deze voorbereidende bewegingen langzaam, kalm en gefocust uit. Adem rustig door in de volledige yoga-ademhaling. Blijf enkele seconden in de laatstgenoemde houding alvorens over te gaan tot het voltooien van bakasana.
6. Adem uit. Verplaats het lichaamsgewicht langzaam naar de handen. Buig nu de ellebogen naar opzij tot de scheenbenen op de bovenarmen rusten.
7. Verplaats het lichaamsgewicht naar voren, de tenen komen van de vloer. Blijf even in deze houding en strek daarna de armen. Probeer de scheenbenen zo ver mogelijk omhoog te brengen tot de hielen de onderkant van de dijbenen raken.
8. Blijf ongeveer een minuut in bakasana.
9. Kom in omgekeerde volgorde terug in virasana (heldhouding).
10. Ontspan in savasana (lijkhouding).

Aandachtspunten

Het is belangrijk om tijdens alle stappen van bakasana (kraanvogelhouding) rustig door te blijven ademen, liefst in de volledige yoga-ademhaling. Rust na de oefening goed uit in savasana (lijkhouding), aangezien bakasana een inspannende yogahouding is. Als u bakasana te moeilijk vindt, kunt u in de beginfase ook genoegen nemen met de makkelijkere kakasana (kraai), waarbij de armen gebogen blijven. Doe de 'kraanvogelhouding' niet als u zwanger bent, last hebt van het carpaaltunnelsyndroom of van de pols- of schoudergewrichten. Win in die gevallen eerst medisch advies in.

Uitwerking

Voer bakasana langzaam en geconcentreerd uit. Op de juiste wijze beoefend versterkt deze asana de arm- en beenspieren, de schouders, polsen en de rug- en buikspieren. Ook zal de beoefening van bakasana de hart- en longfunctie ten goede komen.

Evenwicht
Spijsverteringsproblemen, waaronder obstipatie, zullen tot het verleden behoren. Het fysieke evenwichtsgevoel zal sterk verbeteren. Op het mentale vlak zorgt bakasana voor uithoudingsvermogen, mentale balans, zelfbeheersing en een gevoel van lichtheid, rust en verstilling.

Gezondheidseffecten van bakasana (kraanvogelhouding)

Het is belangrijk dat u deze houding niet forceert. Oefen in de beginfase bij voorkeur onder begeleiding van een yogaleraar om te voorkomen dat u uw evenwicht verliest en valt.

Therapie

Bakasana heeft een therapeutische en ondersteunende, maar niet per definitie een genezende uitwerking op onder andere de volgende klachten, kwalen en aandoeningen:

• Verzwakte pols-, arm-, schouder- en beenspieren.
• Gebrek aan fysiek evenwichtsgevoel.
• Spijsverteringsproblemen, zoals obstipatie.
• Gebrek aan fysieke rust en verstilling.
• Mentale onbalans.
• Stress.
• Gebrek aan uithoudingsvermogen en weinig zelfbeheersing.
• Bakasana stimuleert de tweede chakra, ofwel de Svadisthana-chakra, die onder andere symbool staat voor het accepteren van anderen en het in contact komen met uw gevoelens en creatieve vermogens.

Lees verder

• Yoga (asana's) voor beginners en gevorderden
• Ademoefeningen (pranayama) voor beginners en gevorderden
• Geschiedenis van yoga – hatha yoga
• Yogahoudingen – eka pada bakasana I
• Yogahoudingen – lolasana (pendulehouding)