Yogahoudingen – dwi pada koundinyasana (albatroshouding III)

Dwi pada koundinyasana (albatroshouding III) is een yogahouding die voor gevorderden bij de eerste aanblik niet echt moeilijk lijkt, maar de schijn bedriegt. Een goede warming-up met andere yogahoudingen is een eerste vereiste. Deze asana maakt deel uit van drie ‘albatroshoudingen’, een drieluik. De andere twee yogaoefeningen zijn eka pada koundinyasana I en II. ‘Albatroshouding III’ is eveneens gewijd aan de profetische Indiase wijsgeer Koundinya, de mentor van de latere Boeddha. Het is een uitstekende oefening voor het verwerven van armkracht, gevoel voor balans en een verscherpt concentratievermogen. De ‘koundinya’s’ kunnen achtereenvolgens vanuit salamba sirsasana II (hoofdstand) vloeiend worden uitgevoerd. Goede voorbereidende houdingen zijn onder andere mayurasana (pauwhouding) en bakasana (kraanvogelhouding).

Inhoud

• Oorsprong van dwi pada koundinyasana (albatroshouding III)
• Techniek
• Aandachtspunten
• Uitwerking
• Gezondheidsvoordelen van dwi pada koundinyasana (albatroshouding III)
• Therapie

Oorsprong van dwi pada koundinyasana (albatroshouding III)

Het Sanskriet-woord dwi betekent ‘twee’ of ‘beide’. En pada wil zeggen ‘voet’ of ‘been'. Asana is een ander woord voor '(zit)houding' en vormt de derde fase van het achtvoudige yogapad van Patanjali (Yoga-Sutra88s). Dwi pada koundinyasana is een yogahouding uit de hatha-yoga en gewijd aan de Indiase wijsgeer Koundinya, de mentor van de latere Boeddha. In deze asana balanceert het lichaamsgewicht op de handen en 'zweeft' het lichaam evenwijdig met de vloer, waarbij de benen zijwaarts gestrekt zijn en op een arm rusten. Deze yogaoefening maakt deel uit van een drieluik, de albatroshoudingen, die in de klassieke yoga achtereenvolgens vloeiend worden uitgevoerd vanuit salamba sirsasana II (hoofdstand).

Eerste volgeling van Boeddha
Koundinya was een geleerde aan het hof van een Indiase koning. Hij liet zich op voorspellende wijze ontvallen dat diens zoon prins Siddhartha alle weelde en luxe van het paleis zou verzaken voor een ascetisch leven van eenvoud en meditatie in de wildernis. Koundinya was in dat opzicht een ‘boodschapper’. En boodschappers moesten het in vroeger tijden wel vaker ontgelden wanneer ze slecht nieuws brachten. Hij viel in ongenade bij de koning en ‘vluchtte’ met Siddhartha (450 v.C - 370 v.C.) het woud in. Uiteindelijk, na zes jaar mediteren en een leven van ascese, zou Siddhartha Gautama Boeddha de verlichting ontvangen onder een Boddhi-boom in Bodhgaya (India) en stichtte een van ’s werelds grootste levensbeschouwelijke/religieuze denkrichtingen. Koundinya werd de eerste van vijf volgelingen, ook wel de ‘groep van vijf’ genoemd.

Techniek

Net als eka pada koundinyasana I en II wordt dwi pada koudinyasana in de orthodoxe yoga uitgevoerd vanuit de hoofdstand. Bouw wel eerst voldoende spierkracht in de armen op, bijvoorbeeld met chaturanga dandasana (vierledige staf) en andere basishoudingen.

1. Ga in salamba sirsasana II (hoofdstand). Plaats in deze variant van de hoofdstand de handen op schouderbreedte aan weerszijden van het hoofd.
2. Adem uit en laat de gestrekte benen zakken tot ze zich evenwijdig met de vloer bevinden.
3. Blijf even in deze houding, adem rustig door en bereid u voor op de volgende stappen.
4. Draai het bekken en de romp zo ver mogelijk naar links, beweeg de gestrekte benen mee.
5. Laat de benen gelijktijdig met de romp zakken tot de benen zich op de linkerarm bevinden. Houd de benen op elkaar en plaats ze net boven de knie op de achterkant van de bovenarm, in een hoek van 90 graden met de romp. Het hoofd blijft op de vloer rusten. Het lichaamsgewicht steunt dus op het hoofd en de twee handen.
6. Zoek voortdurend het juiste evenwicht terwijl u het hoofd van de vloer brengt. Recht de rug zo goed mogelijk terwijl de benen in dezelfde positie blijven. De romp en buik bevinden zich evenwijdig aan de vloer.
7. Het lichaam ‘zweeft’ nu boven de vloer en rust op de twee handen.
8. Blijf een halve minuut in dwi pada koundinyasana, of zo lang uw capaciteiten het toelaten.
9. Kom in omgekeerde volgorde terug in de hoofdstand en herhaal de oefening rechts.
10. Ga vervolgens opnieuw in salamba sirsasana II en vervolgens in de kruiphouding.
11. Ontspan in savasana (lijkhouding).

Aandachtspunten

Voor de juiste verdeling van het lichaamsgewicht is het belangrijk dat de handen op schouderbreedte geplaatst zijn. Als u de drie albatroshoudingen goed beheerst, en over voldoende armkracht beschikt, kunt u proberen om ze vloeiend in elkaar te laten overgaan, telkens uitgaande van de hoofdstand (salamba sirsasana II). Deze yogaoefening kent een aantal varianten. Hiernaast is er een afgebeeld.

Voorbereiding
Een goede voorbereiding is het halve werk. Beheers eerst de basishoudingen, onder andere de houdingen waarmee u voldoende spierkracht in de armen opbouwt om de koundinyasana’s aan te kunnen. Denk daarbij aan chaturanga dandasana (vierledige staf), bakasana (kraanvogelhouding) en mayurasana (pauwhouding). Win bij hartaandoeningen, hoge bloeddruk, gewrichts- en spierproblemen eerst medisch advies in en oefen eventueel onder leiding van een ervaren yogaleraar.

Uitwerking

Dwi pada koundinyasana traint de hamstrings, de arm- en schoudergewrichten en polsen. U krijgt sterke armen en schouders zonder bodybuilder-kenmerken. Vermoeidheidsklachten van de rug zullen verdwijnen. Ook het concentratievermogen (focus) zal merkbaar verbeteren.

Gezondheidsvoordelen van dwi pada koundinyasana (albatroshouding III)

Een van de grote voordelen van de koundinyasana's is dat de wervelkolom gerekt en versterkt wordt. Het geeft een verjongend effect, waarbij spanningen en pijntjes verdwijnen. Deze asana bevordert een betere lichaamshouding. Bij (lage) rugpijn is het echter belangrijk dat bijvoorbeeld een beginnende hernia niet de oorzaak van die pijn is. Sluit dat soort gezondheidskwesties dus uit voordat u aan de albatroshoudingen begint en zoek eerst medisch advies.

Therapie

Dwi pada koundinyasana heeft een therapeutische en ondersteunende, maar niet per definitie een genezende uitwerking op onder andere de volgende klachten, kwalen en aandoeningen:

• Ongetrainde hamstrings.
• Gebrek aan fysieke en mentale balans.
• Rugpijn als gevolg van vermoeidheid.
• Slechte lichaamshouding.
• Zwakke spieren van de rug, schouders en armen.
• ‘Buikje’.
• Gebrekkig concentratievermogen.

Lees verder

• Yoga (asana's) voor beginners en gevorderden
• Ademoefeningen (pranayama) voor beginners en gevorderden
• Yoga en meditatie – het achtvoudige yogapad van Patanjali
• Yogahoudingen – eka pada koundinyasana II (albatroshouding)
• Yogahoudingen – salamba sirsasana II (hoofdstand)