Yogahoudingen – eka pada koundinyasana I (albatroshouding I)

Eka pada koundinyasana I (albatroshouding I) maakt deel uit van een reeks bij elkaar horende yogahoudingen. Het is een asana voor gevorderden. De yogaoefening vereist veel armkracht en lenige heupen, waarbij u het lichaam evenwijdig met de vloer brengt en een been onderlangs zijwaarts gestrekt houdt. Het spreekt vanzelf dat deze asana veel gevoel voor balans vergt. Eka pada koundinyasana I heeft tal van voordelen. Naast de ontwikkeling van de arm- en borstspieren krijgen ook de hamstrings en heupen een uitstekende training. Het concentratievermogen zal sterk toenemen. Eka pada koundinyasana I is gewijd aan de Indiase wijsgeer Koundinya, die voorspelde dat de koningszoon Siddharta, de toekomstige Boeddha, zijn ouderlijk huis zou verlaten voor een teruggetrokken, meditatief leven in het woud.

Inhoud

• Oorsprong van eka pada koundinyasana I (albatroshouding I)
• Techniek
• Aandachtspunten
• Uitwerking
• Gezondheidseffecten van eka pada koundinyasana I (albatroshouding I)
• Therapie

Oorsprong van eka pada koundinyasana I (albatroshouding I)

Het Sanskriet-woord eka betekent 'een'. En pada wil zeggen 'been' of 'voet'. Eka pada koundinyasana I is een yogahouding uit de hatha-yoga. Koundinya was een Indiase wijsgeer, een hofgeleerde, die uiteindelijk een leerling van Boeddha zou worden. In de 'albatroshouding I' brengt u het lichaam evenwijdig met de vloer, waarbij u een been gestrekt houdt en het andere been onderlangs zijwaarts strekt. In yoga kunnen alle houdingen vloeiend in elkaar overgaan. Eka pada koundinyasana I, II en dwi pada koundinyasana zijn daarvan een voorbeeld, uitgevoerd vanuit salamba sirsasana II (hoofdstand).

De wijsgeer Koundinya
Veel yogahoudingen zijn vernoemd naar wijsgeren uit de Indiase geschiedenis of mythologie. Zo ook eka pada koundinyasana I, II en dwi pada koundinyasana, ook wel de 'albatroshoudingen' genoemd. Koundinya was een hofgeleerde die leefde in de tijd van Gautama Boeddha (ca. 450 v.C. - ca. 370 v.C.). Hij voorspelde aan de koning dat diens zoon prins Siddharta het ouderlijk huis zou verlaten om in eenvoud te leven. Siddharta realiseerde zich dat het ware geluk niet in weelde en luxe te vinden was. Het werd zijn levensdoel om met behulp van meditatie en een eenvoudig bestaan samadhi (verlichting ofwel verlossing) te realiseren. Koundinya kreeg gelijk. De 'boodschapper' viel echter uit de gratie van de koning, waarna Koundinya samen met de toekomstige Boeddha het woud introk om als asceten te leven. Uiteindelijk vond Boeddha na zes jaar mediteren de verlichting en stichtte een van 's werelds belangrijkste spirituele levensbeschouwingen. Een filosofisch/religieuze traditie naast de religies van het christendom, het jodendom, het hindoeïsme en de islam. Het boeddhisme werd later verweven met het hindoeïsme. waarbij Boeddha als een van de tien avatars van de god Vishnu werd beschouwd.

Techniek

Eka pada koundinyasana I is een moeilijke yogahouding die veel gevoel voor balans vergt. Voorkom dus blessures en begin er pas aan als u de basishoudingen probleemloos kunt uitvoeren, waaronder mayurasana (pauwhouding) en bakasana (kraanvogelhouding). Verder is het belangrijk dat u eerst salamba sirsasana II (hoofdstand) beheerst.

1. Ga in salamba sirsasana II (hoofdstand), waarbij u de handen op schouderbreedte aan weerszijden van het hoofd plaatst. Blijf even in deze asana en bereid u mentaal voor op de volgende stappen.
2. Laat de benen zakken tot ze zich parallel aan de vloer bevinden. Houd de knieën bij elkaar, benen gestrekt. Probeer rustig door te ademen in de volledige yoga-ademhaling. Houd de handen op schouderbreedte op de vloer.
3. Adem uit en buig de knieën, waarbij u het bovenlichaam laat zakken. Hervind telkens het evenwicht en plaats uiteindelijk de zijkant van het rechterbeen op de achterkant van de linkerarm (boven de elleboog).
4. Strek nu beide benen. Het lichaam rust op de twee handen en het hoofd, de romp evenwijdig met de vloer.
5. Blijf even in deze houding en bereid u voor op de volgende stap.
6. Breng het hoofd omhoog. Het bovenlichaam hangt nu met rechte rug en gestrekte benen (rechterbeen zijwaarts gestrekt) boven de vloer. Adem rustig door in de volledige yoga-ademhaling, waarbij u het hoofd in de nek legt en recht vooruit kijkt. In de klassieke reeks koundinyasana's hangt het lichaam niet schuin maar evenwijdig met de vloer. Dit vergt echter nog meer armkracht.
7. Blijf enkele seconden in eka pada koundinyasana I, of naargelang uw capaciteiten.
8. Kom in omgekeerde volgorde terug in salamba sirsasana II.
9. Herhaal deze yogaoefening links.
10. Ga daarna nogmaals in salamba sirsasana II en kom terug in de kruiphouding.
11. Ontspan grondig in savasana (lijkhouding).

Aandachtspunten

Als u de basishoudingen en mettertijd ook de yogahoudingen voor gevorderden beheerst, kunt u de bewegingen van vrijwel alle yogaoefeningen vloeiend in elkaar laten overgaan. De combinatie hoofdstand (salamba sirsasana II) en albatroshouding(en) zijn daarvan een voorbeeld. Bedenk dat eka pada koundinyasana I veel armkracht en gevoel voor balans vereist. Mogelijk staat de beginfase van deze yogaoefening bij u in het teken van 'vallen en opstaan'. Leg dus kussens om u heen mocht het onverhoopt misgaan. Zorg er tijdens het uitvoeren van eka pada koundinyasana I voor dat de handen op schouderbreedte op de vloer geplaatst zijn.

Voorbereiding
Het leren van de beginnershoudingen is de beste manier om blessures te voorkomen. De spieren en gewrichten wennen dan geleidelijk aan de moeilijkere asana’s. Een voorbeeld daarvan is chaturanga dandasana (vierledige stafhouding). Het betreft een basishouding waarmee u als beginnende yogi veel armkracht zult ontwikkelen. Hetzelfde geldt voor mayurasana (pauwhouding) en bakasana (kraanvogelhouding). Aan de hand van deze voorbereiding zult u uiteindelijk de moeilijkste armbalancerende yogahoudingen sneller en gemakkelijker beheersen.

Medisch advies
Mijd de albatroshouding I als u last hebt van lage rugpijn, schouder- en polsblessures en problemen met de gewrichten en spieren in het algemeen (die niet te wijten zijn aan vermoeidheid). Ook kunt u deze yogahouding het beste mijden bij hoge bloeddruk en bij hartproblemen. Win dan eerst medisch advies in en oefen geleidelijk vanuit de basishoudingen, eventueel onder leiding van een ervaren yogaleraar.

Uitwerking

Eka pada koundinyasana I is een uitstekende yogahouding voor het ontwikkelen van arm- en schouderkracht, het verbreden van de borstkas en het vergroten van de longcapaciteit. Ook de buikorganen krijgen een stevige massage. Deze asana biedt soelaas als u last hebt van uw rug als gevolg van vermoeidheid. Ook het ‘buikje’ zal (grotendeels) verdwijnen. De alertheid en het concentratievermogen zullen spectaculair verbeteren.

Gezondheidseffecten van eka pada koundinyasana I (albatroshouding I)

De albatroshouding I is een zeer helende asana met veel voordelen voor de gezondheid. Eka pada koundinyasana I kan in combinatie met salamba sirsasana II (hoofdstand) vloeiend overgaan in eka pada koundinyasana II en dwi pada koundinyasana.

Therapie

Eka pada koundinyasana I heeft een therapeutische en ondersteunende, maar niet per definitie een genezende uitwerking op de volgende klachten, kwalen en aandoeningen:

• Zwakke arm- en schouderspieren.
• Langzame spijsvertering (zoals een slechte eetlust en obstipatie).
• Functiestoornissen van de buikorganen, waaronder de lever, alvleesklier, darmen en nieren.
• ‘Buikje’ en ‘vertrollen’.
• Gebrek aan concentratievermogen.
• Slecht evenwichtsgevoel (balans).
• Verminderde alertheid.
• Verzwakte spieren van de wervelkolom. Eka pada koundinyasana I zorgt voor een sterke rug.

Lees verder

• Yoga (asana's) voor beginners en gevorderden
• Ademoefeningen (pranayama) voor beginners en gevorderden
• Yoga en meditatie – het achtvoudige yogapad van Patanjali
• Yogahoudingen – eka pada koundinyasana II (albatroshouding)
• Yogahoudingen – chaturanga dandasana (vierledige staf)